ماجراهای ارز واردات خودرو تمامی ندارد. بعد از این که بانک مرکزی با عدم تخصیص ارز و تخصیص قطرهچکانی ارز طی دو سال گذشته برای واردات خودرو مانعتراشی کرد، این بار نوبت به مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده تا تخصیص 3 میلیارد یورو برای واردات خودرو را در سال آینده به صلاح نداند. در این تصمیم اما باز هم پای بانک مرکزی در میان است.
ماجرا از این قرار است که نمایندگان مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه سال آینده میزان ارز واردات خودرو را از 2 میلیارد یورویی که دولت درنظرگرفته بود به 3 میلیارد و 300 میلیون یورو رساندند و همچنین بندی را اضافه کردند که بر اساس آن واردات خودرو با منشا ارز خارجی امکانپذیر باشد.
اما هیات عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام این رقم را مغایر با سیاستهای کلی نظام دانسته است. بعد از انتشار این خبر و واکنشهای گسترده منفی نسبت به این تصمیم، مجمع تشخیص مصلحت نظام اطلاعیهای منتشر کرد و در آن ضمن تاکید بر این که مخالفتی با واردات خودرو ندارد، به طور ضمنی از اعمال نفوذ بانک مرکزی خبر داده بود.
در این اطلاعیه آمده بود که «بر اساس گزارشی که بانک مرکزی در جلسه هیئت عالی نظارت ارائه کرد، اولویتهای تأمین ارز برای حوزه تولید در داخل کشور تعیین شده و تأمین ارز در سقف تعیین شده در لایحه دولت برای واردات خودرو امکانپذیر است. تخصیص ارز فراتر از لایحه بودجه که مورد نظر مجلس بود، از آنجا که دولت قادر به تأمین آن نمیباشد، از نظر غیرقابل اجرا بودن خلاف سیاستهای کلی قانونگذاری است.»
مصطفی پوردهقان، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در مورد مخالفت مجمع تشخیص مصلحت نظام با تخصیص 3 میلیارد و 300 میلیون یورو برای واردات خودرو در سال آینده، به خبرنگار اقتصادآنلاین گفت: این موضوع برخلاف نظر مردم و مجلس است. مجلس با افزایش تخصیص ارز برای واردات خودرو به دنبال جلب رضایت مردم، توازن در بازار و ایجاد رقابت برای افزایش کیفیت تولیدات داخل است.
پوردهقان گفت: باید همه به این نتیحه برسیم که در شرایط درستی نیستیم و این وضعیت یک بازی همه سر باخت است و فقط عدهای از این انحصار منتفع میشوند. هر کسی که بخواهد جلوی واردات خودرو را با بهانههایی چون کمبود ارز بگیرد، حتما به مردم و حاکمیت خدمت نکرده است و مانع دلگرمی مردم به نظام شده است.
وی توضیح داد: نمایندگان مجلس محل تامین ارز را ابتدا منابع داخلی و سپس ارز با منشاء خارجی مشخص کردهاند. موضوع مورد بحث مجمع بیشتر موضوع واردات خودرو با ارز منشا خارجی است.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس تصریح کرد: این که برخی میگویند اختصاص ارز برای واردات خودرو باعث تنش میشود، یک اصطلاح غیرعلمی است، اگر اینطور است باید جلوی واردات قطعات خودرو را هم گرفت.
پوردهقان افزود: قرار نیست از کیسه خودمان برای واردات خودرو هزینه کنیم، منابع ارز داخلی محدود و تکانهای است و بسیاری از کالاهای دیگر به ارز نیاز دارند و ما نمیخواهیم که بازار داخلی تحت فشار باشد، بازار وقتی تحت فشار قرار میگیرد که از سمت تقاضا دچار رشد شود، اما وقتی عرضه از بیرون است، تنش خاصی ایجاد نمیشود. به همین دلیل بحث ارز با منشاء خارجی مطرح شد، آقایان میگویند باید بدانیم منشاء ارز خارجی کجاست، در حالی که این ارتباطی به ما ندارد و میتواند هر ارزی باشد.
وی ادامه داد: بسیاری از کسانی که به نمایندههای مجلس به خصوص کمیسیون صنایع مراجعه میکنند، میگویند ما خارج از کشور هستیم و ارز هم داریم، به ما اجازه بدهید تا بهترین خودروها را وارد کنیم.
این نماینده مجلس بیان کرد: اگر میخواهیم در طرف عرضه خودرو یک تغییر ملموس ایجاد شود، انحصار از بین برود و وارد یک فضای رقابتی شویم، چارهای جز این نداریم که از ارز با منشاء خارجی استفاده کنیم، اما اگر قرار است یکسری ایراد بگیریم و در نهایت به یک میلیارد یورو ارز برای واردات خودرو برسیم و آقای فرزین هم سال بعد بگوید همین یک میلیارد یورو را هم نمیتوانم تامین کنیم، همین وضعیت نابهسامان باقی میماند.
پوردهقان اظهار کرد: عددی که بانک مرکزی برای واردات خودرو موافقت کرده است، دو میلیارد یورو بوده و مجلس یک میلیارد و 300 میلیون یورو به آن اضافه کرده است. از رئیس بانک مرکزی پرسیدم با وجود این که امسال از یک میلیارد یورو فقط چند صد میلیون به واردات خودرو آن هم به کالای چینی اختصاص دادید، توانستید اوضاع بازار ارز را کنترل کنید؟
وی گفت: برخی دوستان این نگرانی را دارند که هر کسی از راه رسید بگوید من ارز خارجی برای واردات خودرو دارم و نتوانند منشا این ارز را شناسایی کنند، در حالی که این کار از طریق محل فعالیت و منشا حساب خارجی قابل استعلام است.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس عنوان کرد: دولت باید به خودش تکانی بدهد و بجنبد و بداند که مردم منتظر هستند. اشکالی ندارد از ارز ایرانیان مقیم خارج از کشور یا هر سرمایهگذار دیگر برای واردات خودرو استفاده کنیم. بازار ارز توافقی هم آغاز به کار کرده و کسی که صادرات دارد میتواند خودرو وارد کند.
نماینده مردم اردکان در پایان تاکید کرد: اگر سفت و محکم بگوییم ارز نداریم و منشا ارز خارجی را هم نمیدانیم و دائما مانع بتراشیم، به هدف نمیرسیم و همچنان خودروی بیکیفیت با قیمت بالا به دست مردم میرسد و آنها را آزار میدهد.