سالهاست آلودگی هوا در صدر مشکلات کلانشهر تهران قرار دارد و نسخههایی که برای حل این معضل دیرینه پیچیده شده، تا به امروز کارگشا نبوده است و البته متاسفانه تا به امروز مسئولان مربوطه، اهتمام لازم برای حل این مسئله را نداشتهاند.
در این بین، توسعه حمل و نقل عمومی و حرکت به سوی "برقیسازی" خودروها بهویژه ناوگان حمل و نقل عمومی، راهکار جدی است که همه مسئولان درباره آن اتفاق نظر دارند زیراکاهش آلودگی هوا، کاهش شیوع مشکلات تنفسی، قلبی و ریوی از جمله اتفاقات مهم و کلیدی است که برقیسازی سیستم حملونقل پایتخت برای شهروندان به ارمغان خواهد آورد.
علاوه بر این، افزایش گرایش به سمت حملونقل پایدار در کشورهای پیشرفته و توسعهیافته نشان میدهد استفاده از وسایل نقلیه برقی میتواند راهکاری بسیار موثر در مسیر رفع و کاهش چالشهای حیاتی از جمله آلودگی هوا باشد؛ کشورهای موفق در توسعه حملونقل برقی مانند نروژ، چین و هلند و ... در زمینه پذیرش خودروهای برقی پیشرو هستند و عملکردی قابل توجه را ارائه دادهاند.
هر کدام از این کشورها با شرایط و استراتژیهای منحصر بهفردی تلاش دارند تا این سبک از حملونقل را جایگزین حملونقل سنتی بنزینی کنند و علاوه بر این، فرهنگ پذیرش و جایگزینی جهانی خودروهای برقی ارائه دهند.
در همین راستا و در دوره مدیریت شهری کنونی تغییر سبک حملونقل از بنزینی به برقی یکی از مواردی است که به طور ویژه مورد توجه قرار گرفته و شهرداری تهران همراه و با دولت گامهای موثری را برداشتهاند.
از حدود یک سال اخیر، مدیریت شهری تهران آستینها را بالا زده تا ضمن جبرانبخشی از عقبماندگیهای گذشته در حوزه حمل و نقل عمومی، گامی برای توسعه وسایل نقلیه برقی در تهران و کمک به بازگرداندن هوای سالم به این شهر بردارد.
بر این اساس در سفری که اخیراً علیرضا زاکانی؛ شهردار تهران به چین داشت، مقرر شده تا 2500 دستگاه اتوبوس 12 متری، 25000 دستگاه تاکسی سدان برقی، 2500 دستگاه تاکسی شاسیبلند (suv)، 10 هزار دستگاه ون و 150 هزار دستگاه موتورسیکلت برقی با پشتیبانی مالی چین خریداری شود.
درباره زمان ورود این تاکسیها به ناوگان حمل و نقل شهر تهران با شادی مالکی؛ سرپرست سازمان تاکسیرانی شهر تهران گفتوگو کردیم که در ادامه مشروح آن را می خوانید:
از چه زمانی شاهد ورود تاکسیهای برقی به تهران خواهیم بود و نحوه پرداخت قسط اول این قرارداد بزرگ چه زمانی است؟
طبق قراردادی که شهرداری تهران با طرف چینی منعقد کرده، از اردیبهشت ماه سال آینده، شاهد ورود نخستین خودروهای برقی به ناوگان تاکسیرانی خواهیم بود که شامل 25 هزار خودروی سدان، 2500 دستگاه خودروی اسیووی و 10 هزار دستگاه خودروی ون است.
مدل راهبری و کار با این خودروهای برقی توسط شرکتی که شهرداری تهران با مجوز سازمان تاکسیرانی راهاندازی خواهد کرد، صورت میگیرد و کمیتههای تخصصی این شرکت، مدلهای مختلف مشارکت رانندگان در استفاده از این خودروها را بررسی میکنند.
علاوه بر خودروهایی که شهرداری تهران رأساً برای واردات آن از چین اقدام کرده، بر اساس توافقات شهرداری با وزارت صمت، تعدادی خودرو نیز که آمار دقیق آن متعاقباً اعلام خواهد شد، دریافت و وارد مدار حمل و نقل عمومی میکنیم و جزئیات مربوط به تأمین منابع مالی نیز از سوی شهرداری اعلام خواهد شد.
برای تأمین برق خودروها چه تدبیری اندیشیده شده است؟
بخشهای اولیه مربوط به زیرساختهای تأمین برق این خودروها نیز انجام شده و فعلا 74 نازل در سطح شهر، برق خودروهای برقی را تأمین خواهند کرد؛ بر اساس قراردادهایی که با مپنا منعقد شده نیز تعدادی ایستگاه شارژ نیز در حال نصب است که تأمین برق آنها با مساعدت و همکاری وزارت نیرو انجام خواهد شد.
عمر مفید باتری این خودروها چقدر است و تعویض آنها چگونه خواهد بود؟
با توجه به مدت گارانتی تعیین شده، این باتریها تا حدود 7 سال نیاز به تعویض ندارند و این قابلیت را دارند که با یکبار شارژ، 350 تا 500 کیلومتر پیمایش خواهند داشت.
اما از آنجایی که باتری این خودروها موضوع مهمی است خواستار تضمین عملکرد باتریها از شرکت خودروساز و تولیدکننده هستیم که البته علاوه بر شهرداری، وزارت صمت نیز نسبت به تضمین عملکرد آنها تأکید کرده است.
ضمن اینکه موضوعات فنی این خودروها مانند توان موتور نیز جرو مواردی است وزارت کشور نسبت به بررسی آنها اقدام میکند و بعد از تأییدات فنی، پلاکگذاری انجام میشود.
به کارگیری تاکسیهای برقی در تهران اقدام جدیدی است اما نه تنها کشور ما بلکه بسیاری از شهرهای دنیا نیز به سمت استفاده از موتورهای غیراحتراقی در حرکت هستند زیرا طبق سیاهه انتشار آلودگی هوا، منابع متحرک آلایندگی بالایی دارند و در تهران 37 درصد از آلودگی را به خود اختصاص میدهند بنابراین با توجه به حجم تولیدات روزانه خودرو، ناگزیر هستیم در راستای کاهش آلودگی هوا به سمت برقیسازی خودروها به ویژه در بخش حمل و نقل عمومی حرکت کنیم که خوشبختانه شهرداری تهران نیز در این زمینه پیشگام بوده است.
در حال حاضر تهران حدود 80 هزار تاکسی دارد، ظرفیت مازادی که با ورود تاکسیهای برقی ایجاد میشود، مشکلساز نمیشود؟
نگاه ما این است که خودروهای فرسوده از رده خارج شوند؛ خودروهای برقی نیز به تدریج جایگزین خودروهای فرسوده خواهند شد؛ این در حالیست که خروج تعدادی از خودروهای فرسوده طی هر سال، جزو تکالیف تعیین شده از سوی شورای شهر است اما محدودیتهایی در تولید خودروهای مناسب تاکسی توسط خودروسازان داخلی وجود دارد.
از ابتدای سال جاری تاکنون حدود 1400 پرونده تسهیلات خودرو تکمیل شده اما هنوز همه خودروها به دست رانندهها نرسیده است بنابراین با توجه به محدودیتهایی موجود از جمله تعیین یک نوع خودروی سواری مناسب برای استفاده به عنوان تاکسی، امکان نوسازی ناوگان تنها با یک برند خودرو امکانپذیر نیست.
خودروهای برقی که مجوزهایشان از وزارت کشور اخذ میشود و به عنوان تاکسی فعالیت خود را آغاز میکنند، میتوانند گزینه مناسبی برای جایگزینی تاکسیهای فرسوده تهران باشند.
رانندگان تاکسی میتوانند در قالب اجاره به شرط تملیک یا مدلهای مختلف مشارکتی که سازوکار آن بهزودی فراهم میشود، از خودروهای برقی بهرهمند شوند و با توجه به حمایتهای دولت، انشالله شرایط به گونهای ایجاد خواهند شد که رانندهها بتوانند خودروی برقی را جایگزین تاکسی فرسوده خود کنند.
از 10 هزار خودروی برقی که قرار بود وزارت صمت عرضه کند سهم تاکسیرانی تهران چقدر است؟
صحبتهای اولیه مطرح شده و به محض اینکه به جمعبندی نهایی برسد تعداد این خودروها را اعلام خواهیم کرد.
ما حدود 60 هزار خودرو و حتی بیشتر را به راحتی میتوانیم در سطح تهران پذیرا باشیم زیرا بسیاری از 80 هزار تاکسی موجود در شهر تهران، فرسوده هستند و نیاز به نوسازی دارند بنابراین محدودیتی در دریافت تاکسیهای برقی ارائه شده از سوی وزارت صمت نداریم.
آیا 286 تاکسی برقی که شهرداری از وزارت صمت تحویل گرفته، فعالیتشان آغاز شده است؟
خودروهای دریافت شده مربوط به شرکتهای مدیران خودرو و کرمان موتور است که در صف دریافت پلاک «ت» هستند اما خطوطی که باید در آن فعالیت کنند نیز مشخص شده و سازوکار استفاده از آنها از سوی شهرداری آماده است؛ به محض اینکه پلاکگذاری انجام شود وارد چرخه حمل و نقل عمومی خواهند شد.
با توجه به اینکه ما در این سالها از رنگهای مشخص و یکسانی برای تاکسیها برخوردار بودهایم، رنگ تاکسیهای برقی به چه شکل خواهد بود؟
طبق آخرین مذاکرات با وزارت کشور و مصوبه اخیر شورای عالی ترافیک، رنگ تاکسیها "آبی فیروزهای" اعلام شده است؛ خودروهایی که تا به امروز وارد شدند و رنگشان آبی فیروزهای نیست قرار است با نصب استیکر به رنگ آبی فیروزهای دربیایند اما خودروهایی که از این به بعد سفارش تولید و دریافت آنها انجام میشود، حتما طبق رنگ مصوب شورای عالی ترافیک، آبی فیروزهای خواهند بود.