شتاب خودرو‌های خودران چینی در جاده های اروپا

 با مسدود شدن در‌های بازار ایالات متحده به روی شرکت‌های چینی فعال در حوزه خودرو‌های خودران، چین اکنون نگاه خود را به اروپا دوخته است. شرکت‌های فناوری این کشور با سرعت در حال گسترش فعالیت‌های خود در قاره سبز هستند؛ از تاسیس دفاتر منطقه‌ای و امضای قرارداد‌های تبادل داده گرفته تا آغاز آزمایش‌های میدانی در جاده‌های اروپایی. این روند اگرچه فرصت‌هایی برای انتقال فناوری و همکاری ایجاد کرده، اما همزمان نگرانی‌هایی را نیز در میان رقبای اروپایی نسبت به رقابت ناعادلانه و امنیت داده‌ها برانگیخته است.

در چین بزرگ‌ترین بازار خودروی جهان، بیش از نیمی از خودرو‌های فروخته‌شده به سامانه‌های رانندگی خودکار مجهز هستند و بسیاری از مدل‌های اقتصادی نیز این فناوری را به‌صورت استاندارد دارند. پکن در سال‌های اخیر با هدف تسلط جهانی در عرصه خودرو‌های هوشمند، شرکت‌های داخلی را به سرمایه‌گذاری خارجی و توسعه صادرات نرم‌افزار‌های خودران ترغیب کرده و در داخل کشور نیز مقررات شفافی برای آزمون و بهره‌برداری از این فناوری‌ها تدوین کرده است.

به گزارش رویترز، بررسی گفت‌و‌گو‌های مدیران چند شرکت بزرگ چینی نشان می‌دهد که اروپا در حال تبدیل شدن به سکوی پرتابی برای توسعه جهانی فناوری خودران چین است؛ همان‌گونه که پیش‌تر بازار خودرو‌های برقی اروپا به مقصد اصلی خودروسازان چینی بدل شد. از نگاه آنان، فضای بازتر مقرراتی و رویکرد کمتر امنیتی اروپا نسبت به ایالات متحده، این قاره را به مناسب‌ترین گزینه برای گسترش فعالیت‌های بین‌المللی بدل کرده است.

شرکت "کی‌کرفت"، که از تامین‌کنندگان اصلی سامانه‌های کمک‌راننده در چین است، اخیرا دفتر منطقه‌ای خود را در آلمان تاسیس کرده و اعلام کرده قصد دارد طی دو سال آینده محصولات خود را در بازار اروپا عرضه کند. اتوبوس‌های شهری در بیش از ۲۰ شهر چین هم‌اکنون از فناوری سطح چهار این شرکت استفاده می‌کنند که توانایی رانندگی بدون دخالت انسانی در بازه‌های طولانی را دارد.

در همین راستا، شرکت "دیپ‌روت" نیز در حال مذاکره با خودروسازان اروپایی و چینی برای ایجاد مرکز داده‌ای در خاک اروپا است. هدف این اقدام، انتقال پردازش داده‌های مربوط به نقشه‌برداری و یادگیری ماشین به داخل قاره اروپا و تسهیل همکاری‌های فناورانه با خودروسازان محلی عنوان شده است.

شرکت "مومنتا" که از پیشروان صنعت خودران در چین محسوب می‌شود و با برندهایی، چون تویوتا، جنرال‌موتورز و مرسدس‌بنز همکاری دارد، اعلام کرده از سال آینده آزمایش فناوری سطح چهار خود را در آلمان و با همکاری شرکت اوبر آغاز خواهد کرد. همکاری مشترک مومنتا با اوبر در شهر مونیخ نخستین گام برای گسترش فعالیت این شرکت در اروپا محسوب می‌شود. فناوری کمک‌راننده‌ای که مومنتا برای مرسدس‌بنز در چین توسعه داده نیز اکنون در نسخه‌های آزمایشی در بازار اروپا در حال ارزیابی است.

در کنار این شرکت‌ها، بازیگران دیگری همچون "وی‌راید"، "بایدو" و "پونی‌ای‌آی" نیز برنامه‌هایی برای گسترش حضور خود در اروپا دارند. تحلیلگران موسسه مشاوره‌ای "الیکس‌پارتنرز" معتقدند که فشار سرمایه‌گذاران برای رشد، شرکت‌های چینی را به خروج از بازار داخلی و جست‌وجوی فرصت‌های تازه در اروپا سوق داده است. به باور آنان، بازار‌های اروپایی علاوه بر امکان سودآوری بالاتر، بستری مناسب برای تثبیت برند‌های فناوری چینی در مقیاس جهانی فراهم می‌کنند.

دیدگاه‌های متفاوت

در این میان، استارت‌آپ‌های اروپایی دیدگاه‌های متفاوتی نسبت به این موج جدید رقابت دارند. گروهی از آنها خواستار حمایت‌های دولتی و مقررات محدودکننده هستند و ورود شرکت‌های برخوردار از پشتیبانی دولتی چین را تهدیدی برای رقابت منصفانه می‌دانند. در مقابل، برخی فعالان دیگر معتقدند رقابت با شرکت‌های چینی می‌تواند موتور نوآوری در صنعت خودران اروپا را فعال‌تر کرده و این قاره را از عقب‌ماندگی در برابر چین و آمریکا برهاند.

در شرایطی که فناوری‌های پیشرفته رانندگی خودکار در اروپا هنوز محدود به خودرو‌های لوکس است، در چین این فناوری به‌سرعت فراگیر شده و حتی در مدل‌های اقتصادی نیز عرضه می‌شود. طبق داده‌های موسسه کانالیس، بیش از ۶۰ درصد خودرو‌های جدید در چین در سال جاری به فناوری سطح دو مجهز خواهند شد؛ فناوری‌ای که به رانندگی نیمه‌خودکار در شرایط خاص و با نظارت انسانی متکی است. در عین حال، نهاد‌های نظارتی چین در ماه ژوئن مجوز آزمایش سامانه‌های سطح سه را برای ۹خودروساز صادر کردند؛ سامانه‌هایی که به راننده اجازه می‌دهند در اغلب شرایط کنترل خودرو را به سیستم بسپارند.

در مقابل، در اروپا تنها در چند کشور از جمله آلمان و بریتانیا امکان آزمایش رسمی فناوری‌های سطح سه و چهار وجود دارد و سایر کشور‌ها همچنان به مقررات محافظه‌کارانه‌تر پایبندند. این تفاوت در رویکرد باعث شده شرکت‌های چینی اروپا را بازاری مستعد و در عین حال دسترس‌پذیر بدانند، به‌ویژه پس از آنکه دولت آمریکا تحت ریاست جو بایدن استفاده از فناوری‌های مرتبط با خودرو‌های متصل چینی را ممنوع کرد.

در سپتامبر امسال، نمایشگاه خودروی مونیخ شاهد حضور پررنگ شرکت‌های چینی از جمله مومنتا، کی‌کرفت و دیپ‌روت بود. این شرکت‌ها در کنار خودروسازان برقی چین، سامانه‌های رانندگی خودکار پیشرفته خود را با قیمت‌هایی به‌مراتب پایین‌تر از نمونه‌های اروپایی عرضه کردند. همکاری مومنتا با اوبر در مونیخ نیز قرار است سرآغاز توسعه گسترده‌تر فناوری خودران چینی در سراسر اروپا باشد.

در سطح سیاستگذاری، اتحادیه اروپا در تلاش است تا با تدوین مقررات یکپارچه، از پراکندگی قوانین ملی در زمینه خودرو‌های خودران بکاهد. هم‌اکنون تنها معدودی از کشور‌ها اجازه استفاده عمومی از سامانه‌های خودران سطح بالا را صادر کرده‌اند. استارت‌آپ آلمانی "وای" یکی از نمونه‌های پیشرو در این زمینه است که در کنار آزمایش خودرو‌های خودران در آلمان، پروژه‌هایی را در آمریکا نیز پیش می‌برد. مدیران این شرکت خواستار تسهیل مقررات اروپایی در عین حمایت از شرکت‌های داخلی هستند و معتقدند ورود فناوری‌های چینی می‌تواند شرکت‌های اروپایی را وادار کند استراتژی‌های خود را سریع‌تر و هوشمندانه‌تر بازآفرینی کنند.

تحلیلگران معتقدند موج ورود فناوری‌های خودران چینی به اروپا ابعاد فراتر از رقابت تجاری دارد و به‌نوعی به رقابتی راهبردی بر سر آینده صنعت خودرو در جهان بدل خواهد شد. اگر چین بتواند در بازار اروپا جای پای خود را تثبیت کند، ممکن است در دهه آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌گیری استانداردها، سامانه‌های داده و زنجیره ارزش جهانی خودرو‌های هوشمند ایفا کند. در این میان، واکنش اروپا و توان آن در تنظیم توازن میان پذیرش نوآوری خارجی و حمایت از بازیگران بومی، مسیر آینده این صنعت را رقم خواهد زد.