خودروسازی چین در آستانه اتفاق تاریخی

 با رشد تقریبی ۲۰ درصدی در سال، خودروسازان چینی قصد دارند در سال ۲۰۲۵ بیش از ۱۲میلیون خودروی برقی به فروش برسانند. این رقم بیش از دو برابر فروش سال ۲۰۲۲ (حدود ۵.۹ میلیون دستگاه) است. این دستاورد چشمگیر، نتیجه‌‌‌ سرمایه‌‌‌گذاری‌‌‌های کلان چین در فناوری باتری، توسعه زیرساخت‌‌‌های شارژ و حمایت‌‌‌های گسترده دولت از صنعت خودروهای برقی است. در مقابل، انتظار می‌رود فروش خودروهای بنزینی در سال آینده بیش از ۱۰‌درصد کاهش یابد و به کمتر از ۱۱میلیون دستگاه برسد. این یعنی نسبت به سال ۲۰۲۲ که ۱۴.۸میلیون خودرو بنزینی فروخته شده بود، تقاضا حدود ۳۰‌درصد کاهش پیدا می‌کند.

در مقابل، رشد فروش خودروهای برقی در اروپا و آمریکا کند شده است. یکی از دلایل اصلی این موضوع، مقاومت صنایع خودروی سنتی در برابر پذیرش فناوری‌‌‌های جدید است. علاوه بر این، عدم قطعیت در مورد ادامه حمایت‌‌‌های دولتی و افزایش موانع تجاری، به‌ویژه برای واردات خودروهای برقی از چین، نیز در این افت فروش موثر بوده است.رابرت لیو، کارشناس ارشد انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر، می‌‌‌گوید موفقیت چشمگیر چین در صنعت خودروهای برقی نشان می‌دهد که این کشور توانسته است در فناوری‌‌‌های مرتبط پیشرفت قابل‌‌‌توجهی داشته باشد و زنجیره تامین مواد اولیه مورد نیاز برای تولید باتری و خودروهای برقی را به خوبی مدیریت کند. به گفته‌‌‌ لیو، مقیاس بزرگ صنعت خودروهای برقی در چین باعث کاهش چشمگیر هزینه‌‌‌های تولید شده و در نتیجه، قیمت خودروهای برقی برای مصرف‌کننده کاهش یافته است. لیو در این باره می‌‌‌گوید، «چین قصد دارد همه چیز را برقی کند و در این مسیر بسیار جدی است. هیچ کشوری به اندازه چین در این زمینه پیشرفت نکرده است. با وجود کاهش سرعت رشد فروش خودروهای برقی در چین پس از دوران اوج تقاضا در دوران همه‌گیری، پیش‌بینی می‌شود که هدف بلندپروازانه دولت چین برای رسیدن سهم خودروهای برقی در بازار به ۵۰‌درصد تا سال ۲۰۳۵، ۱۰سال زودتر از برنامه زمانی تعیین شده تحقق یابد.

مطالعات اخیر بانک‌های سرمایه‌‌‌گذاری UBS و  HSBC و همچنین گروه‌‌‌های تحقیقاتی مورنینگ‌‌‌استار و وود مکنزی نشان می‌دهد که تقاضا برای خودروهای بنزینی در چین به شدت کاهش خواهد یافت. به عبارت دیگر، کارخانه‌‌‌هایی که در چین برای تولید خودروهای بنزینی احداث شده‌‌‌اند، در آینده‌‌‌ای نزدیک با مشکل فروش مواجه خواهند شد. این گزارش‌‌‌ها نشان می‌دهند که رشد سریع صنعت خودروهای برقی چین، جایگاه خودروسازان بزرگ کشورهای صنعتی مانند آلمان، ژاپن و آمریکا را به خطر انداخته است.بر اساس داده‌‌‌های شرکت مشاوره‌‌‌ای اتوموبیلیتی مستقر در شانگهای، سهم خودروهای خارجی در بازار رو به رشد خودروهای برقی چین به شدت کاهش یافته است. با رشد تقریبا ۴۰درصدی این بازار در سال ۲۰۲۴، سهم خودروهای خارجی به پایین‌‌‌ترین سطح خود یعنی ۳۷‌درصد رسیده است، که نسبت به ۶۴‌درصد در سال ۲۰۲۰ کاهش چشمگیری محسوب می‌شود.در همین ماه، جنرال موتورز بیش از ۵ میلیارد دلار از ارزش بازار خود را در چین از دست داد. شرکت هلدینگ مالک پورشه نیز هشدار داد که ارزش سهام آن در فولکس واگن ممکن است تا ۲۰ میلیارد یورو کاهش یابد. در همین حال، نیسان و هوندا، رقبای دیرینه‌‌‌ای که با تغییرات شدید بازار مواجه هستند، تصمیم به ادغام گرفته‌‌‌اند.

رقابت داخلی فشرده

خودروسازان چینی در بازار داخلی با رقابت شدیدی روبه‌‌‌رو هستند. یوکیان دینگ، تحلیلگر ارشد HSBC مستقر در پکن، معتقد است در حالی که خودروهای برقی اکنون به عنوان بخش کلیدی و استراتژیک اقتصاد نوین و فناوری‌‌‌محور چین شناخته می‌‌‌شوند، رقابت فشرده باعث خواهد شد تا بسیاری از شرکت‌ها از بازار حذف شده و صنعت به سمت ادغام پیش برود. دینگ می‌‌‌گوید: «با وجود رشد چشمگیر بخش خودروهای برقی چین، اما با توجه به حجم بالای تولید و رقابت شدید بین شرکت‌ها، شاهد کاهش سرعت رشد و جنگ قیمتی هستیم. با این حال، روند کلی بسیار مثبت است و انتظار می‌رود غول‌‌‌های خودروسازی برقی چین به رشد خود ادامه دهند.»

تو له، بنیان‌گذار شرکت مشاوره Sino Auto Insights، معتقد است صنعت خودرو چین در آستانه تحولات بسیار بزرگی قرار دارد و این تازه آغاز راه است. وینسنت سان، تحلیلگر سهام در شرکت مورنینگ‌‌‌استار، می‌‌‌گوید شرکت‌های بزرگ خودروسازی خارجی مثل فولکس‌‌‌واگن تا سال ۲۰۲۶ منتظر خواهند ماند تا خودروهای برقی جدید خود را در بازار چین عرضه کنند. از سوی دیگر، HSBC پیش‌بینی می‌کند که در سه ماهه آخر سال ۲۰۲۴، روزانه تقریبا یک مدل خودروی جدید، عمدتا برقی، در چین روانه بازار شود. با این حال، پل گونگ از شرکت UBS هشدار می‌دهد که به دلیل برخی ابهامات در سیاست‌‌‌های اقتصادی چین، ممکن است بازار خودرو در این کشور در سال ۲۰۲۵ با کندی فروش مواجه شود.او با اشاره به تغییرات سیاستی پیش‌‌‌رو، اظهار کرد، «با توجه به حذف یارانه‌‌‌ها و اعمال مالیات ارزش افزوده ۵ درصدی بر خودروهای برقی از ابتدای سال ۲۰۲۶، انتظار می‌رود شاهد افزایش قابل‌‌‌توجهی در تقاضا برای این نوع خودروها تا پایان سال ۲۰۲۵ باشیم.»