بازار بلاتکلیف خودرو

به گفته فعالان بازار، سیگنال‌های منفی از مذاکرات برجام و به تبع آن، بالا رفتن انتظارات تورمی و همچنین رشد قیمت ارز، اصلی‌ترین دلایل صعود منحنی قیمت خودرو در سه هفته گذشته بوده‌اند. البته در کنار اینها، کمبود عرضه نیز نقش غیر قابل انکاری در صعودی شدن قیمت خودرو داشته، با این حال به نظر می‌رسد نقش «انتظارات»  و «ارز» در این ماجرا بیشتر و محسوس‌تر بوده است. حالا اما آن طور که نمایشگاه‌داران خودروی پایتخت می‌گویند، طی این هفته از سرعت افزایش قیمت خودرو کاسته شده است. به گفته آنها، با توجه به محدود شدن نوسان قیمت ارز، منحنی قیمت خودرو نیز رفتاری آرام‌تر را در پیش گرفته و فعلا خبری از رشد شدید (مانند آنچه در سه هفته گذشته رخ داد) نیست. شرایط به شکلی است که طی دو سه روز گذشته تا حدی از سرعت افزایش قیمت خودرو کاسته شده، با این حال چون میزان رشد در هفته‌های قبل زیاد بود، خودروها هنوز هم قیمت‌های بالایی دارند. در واقع در حال حاضر رکود تورمی بر بازار خودرو حاکم است و قیمت در حالی بالا رفته که مشتری چندانی در بازار نیست و هم فروشنده‌ها و هم خریداران به نوعی مستاصل شده و نمی‌دانند صلاح کار در این شرایط چیست. به عبارت بهتر، بازار خودرو معطل سرنوشت مذاکرات برجام و موضوع واردات است؛ ازآنجاکه قبل از نوروز خیلی‌ها گمان می‌کردند مذاکرات به سرانجام می‌رسد و واردات خودرو هم آزاد خواهد شد، برای خرید صبر کردند. پس از تعطیلات نوروز اما عنوان شد مصوبه واردات خودرو که در لایحه بودجه گنجانده شده بود، حذف و همین موضوع عاملی شد در راستای صعود قیمت در بازار.

با توجه به اینکه فعلا سرنوشت مذاکرات مشخص نیست و ازسرگیری واردات هم بلاتکلیف مانده، شهروندان در بازار خودرو دچار سردرگمی شده و تکلیف خود را نمی‌دانند. برخی معتقدند فروش خودرو در این مقطع ریسک است، چون امکان دارد برجام احیا نشود و واردات هم ممنوع بماند و در این صورت، قیمت خودرو در بازار باز هم رشد خواهد کرد. از آن سو نیز برخی دیگر بر این باورند که برجام احیا و ممنوعیت واردات نیز برداشته می‌شود، بنابراین خرید خودرو را به هوای کاهش قیمت در آینده، به تاخیر انداخته‌اند. در این مورد، یک فعال بازار در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» گفت: با توجه به نوسان قیمت ارز و اینکه همه منتظر سرنوشت برجام و واردات هستند، نوعی سردرگمی در بازار خودرو ایجاد شده است. علیرضا پورحسنی با بیان اینکه با واردات خودرو قطعا بازار راه خواهد افتاد، گفت: وقتی واردات از سر گرفته شود، علاوه بر اینکه معاملات در بازار خودرو رونق می‌گیرد، قیمت نیز افت خواهد کرد. به گفته وی، در حال حاضر مدل‌های موجود در بازار خودروهای خارجی، به نوعی قدیمی محسوب می‌شوند، ضمن آنکه قیمت بالایی هم دارند؛ این در حالی است که با آزادی واردات و ورود مدل‌های جدید، انواع قدیمی عرضه می‌شود و قیمتشان نیز افت می‌کند. مثلا کسی که خودرو مدل ۲۰۱۰ دارد، به سراغ محصولی جدیدتر (مثلا ۲۰۱۶) می‌رود و آن‌که ۲۰۱۶ سوار می‌شود، مدل ۲۰۲۲ می‌خرد و به همین ترتیب بازار رونق می‌گیرد. پورحسنی اما در پاسخ به این پرسش که آیا فروش خودروسازان تاثیر قابل توجهی بر بازار و قیمت‌ها گذاشته، تاکید کرد: چندان تاثیری از ناحیه فروش خودروسازان متوجه بازار نشده، زیرا تعداد محدود است؛ از طرفی، بیشتر متقاضیان طرح‌های فروش، مصرف‌کننده واقعی نیستند، ضمن آنکه دیگر خبری از فروش اقساطی هم نیست. به گفته این فعال بازار، فروش‌ها وقتی بر بازار تاثیر قابل توجهی خواهند گذاشت که اولا تیراژ بالا باشد و ثانیا امکان خرید اقساطی برای مشتریان فراهم شود. وی با بیان اینکه خرید و فروش خودرو با قیمت‌های فعلی بسیار کم است، تاکید کرد: به عنوان مثال پراید ۲۰۰ میلیونی را کسی نمی‌خرد، چون در توان خیلی‌ها نیست. این فعال بازار اما در پاسخ به این پرسش که چه سرنوشتی در انتظار قیمت خودرو طی روزها و هفته‌های آینده است، گفت: این موضوع بستگی  به انتظارات تورمی و قیمت ارز دارد؛ مثلا اگر دلار جهش کند، قطعا بازار خودرو نیز ملتهب و با رشد قیمت دوباره مواجه می‌شود.