هویت بخشی صنعت قطعه راهکار ارتقای کیفیت صنعت خودرو

به گزارش صنعت ماشین، کیفیت به عنوان یک مقوله نسبی و نسبتی از برآورده سازی انتظارات مصرف کننده، همواره مورد توجه عرضه کنندگان و مصرف کنندگان کالا و خدمات بوده و به دلیل تغییر و افزایش مستمر سطح  انتظارات مصرف کنندگان و تغییرات ماهوی که در کالاها و خدمات مختلف ایجاد شده به یکی از مسایل روزمره مصرف کنندگان تبدیل شده است.یکی از صنایعی که موضوع کیفیت آن همواره زیر ذره بین مشتریان قرار دارد صنعت خودرو است. مشتریان در سراسر دنیا حساسیت ویژه ای نسبت به کیفیت خودروها دارند و شاید به جرات بتوان گفت در هیچ صنعتی تا این اندازه شاخص های کیفیت و مقایسه های سطوح کیفی و رده بندی های مختلف از حیث این مقوله به راحتی در دسترس همگان قرار ندارد. صنعت خودرو ایران با وجود همه اقدامات و برنامه های کیفی و توسعه ای مختلفی که در سال های اخیر دنبال کرده همواره جزو صنایعی بوده که مورد انتقاد مصرف کنندگان قرار داشته و هرجا که بحث از کیفیت باشد ، نقد و یا مقایسه این صنعت با خودروهای سطح بین المللی نیز وجود خواهد داشت. اگر چه به طور قطع نمی توان منکر فاصله سطح کیفی و تکنولوژی خودروهای داخلی با خودروهای روز دنیا شد اما همواره این پرسش مطرح است که این فاصله به چه میزان بوده و ریشه این فاصله کیفیت آیا تنها به ساختار صنعت خودرو باز می گردد؟

فرزین انتصاریان، رییس انجمن ملی کیفیت ایران با اشاره به فعالیت حدود 1200 قطعه ساز در ایران و همچنین شرکت های تامین کننده خودروسازان نظیر سازه گستر و ساپکو اظهار می کند: با وجود نظارت چند شرکت بازرسی و گواهی دهنده هم بر روی کیفیت  محصولات و سیستم تولید آن ها اما در حال حاضر نه خودروساز، نه قطعه ساز و نه مصرف کننده از این وضعیت راضی نیستند ضمن آن که تغییر هر روزه قوانین فضایی را ایجاد کرده تا قطعه سازی شرایط بلاتکلیفی داشته باشد.

وی می افزاید: انجمن مدیریت کیفیت با توجه به سوابق و تجربیات خود در حوزه خودروسازی،  بر تحول در صنعت خودروسازی و توسعه کیفیت در زنجیره تامین آن  تمرکز کرده و برای کمک به سیاست گذاری در سطح کلان کشور برای توسعه  کیفیت صنعت خودرو و هدایت آن در یک مسیر منطقی ، اقدام به تهیه طرح تحول صنعت خودروسازی کرده و به عنوان نخستین گام  اقدام به تدوین طرح ارتقای کیفیت زنجیره تامین و ارتقای مدیریت کیفیت قطعه سازان کرده است که در صورت اجرای این طرح، ضمن توسعه و ارتقای همه جانبه صنعت قطعه سازی ، ابزاری مهم و پشتیبان برای توسعه کیفیت صنعت خودرو نیز خواهد بود.

رییس انجمن ملی کیفیت ایران با تاکید بر این که در حال حاضر صنعت قطعه  ما با مفهوم کیفیت و مدیریت کیفیت  در استاندارد های جهانی، بخصوص  در ارتباط با مدیریت زمان، و مدیریت اطلاعات  مربوط به کیفیت و میران تولید، فاصله زیادی دارد، تصریح می کند: برای اینکه صنعت قطعه در قالب یک زنجیره تامین قابل اعتماد  دارای هویت باشد تا تولید کنندگان تراز اول جهان را ترغیب به سرمایه گذاری و تولید در ایران کند ، باید در ارتقای مدیریت کیفیت در شرکت های قطعه ساز اقدام جدی شود.

انتصاریان ادامه می دهد: تفاوت تویوتا با جنرال موتورز در حجم تولید و یا حتی در قیمت نیست بلکه در مفهوم مدیریت کیفیتی است که تویوتا  در عملکرد محصولات خود به دنیا شناسانده است که بخش عمده آن مربوط به قابلیت های زنجیره تامین آن است. صنعت قطعه باید با هماهنگی و همکاری مشترک تمامی خودروسازان،  در توسعه و ارتقای نظام مدیریت کیفیت  با تمرکز بر مفهوم نقص صفر و مدیریت زمان، اقدام کند.

رییس انجمن ملی کیفیت ایران با اشاره به تغییر هر روزه دامنه قوانین و مقررات و استاندارد ها اظهار می کند: مشکلات تحریم شرایطی را ایجاد کرده تا صنعت قطعه در وضعیت  بلاتکلیفی قرار داشته باشد. در این میان، وضعیت نامساعد مالی و عدم پرداخت به موقع مطالبات مشکلات عدیده ای را پیش روی قطعه سازان  گذاشته در این شرایط  عجیب نیست که تولیدکننده ای به دنبال ارتقای کیفیت نباشد.

وی ادامه می دهد: هم اکنون امریکا در راستای مدیریت کیفیت دو سیاست را به صورت موازی پیش می برد نخست آن که به تولیدکنندگان با کیفیت پیشرفته ژاپنی و آلمانی فضای فعالیت داد و از نظر اجرای بعضی مقررات به آنها آزادی داد که تولید را با شیوه های مدیریتی خود پیش ببرند و دوم ایجاد نظام آموزشی و مشاوره ای یکپارچه ای است  که بتواند توسعه دانش و مهارت مدیریت کیفیت در صنعت قطعه سازی را با نگاه آمریکایی-ژاپنی، با استفاده از ظرفیت های  موجود در آمریکا، به عهده بگیرد.

انتصاریان می افزاید: در این راستا یکی از اقدامات مهم، تاسیس  انجمن  AIAG  است که ترجمه نام آن به فارسی "گروه اقدام صنعت خودرو" است. این انجمن در سال 1982 توسط سه شرکت بزرگ اتومبیل سازی آمریکا تاسیس شد. این انجمن غیر انتفاعی اکنون حدود 4000 عضو دارد که شامل بسیاری از شرکت های بزرگ سازنده قطعه  برای صنایع مختلف، از جمله، جنرال موتورز، بویینگ، تویوتا، فولکس واگن، کاترپیلار، بوش و بسیاری دیگر بوده و مسئولیت اصلی آن ایجاد و اداره یک نظام آموزشی بسیارگسترده ای است که با استفاده از امکانات مالی شرکت های عضو و با استفاده از حدود 900 نفرکارشناس  متخصص صورت می گیرد.

رییس انجمن ملی کیفیت ایران با بیان این که این انجمن با نمونه برداری از این مدل و با تکیه بر تجربیاتی که در طول مدت 25 سال گذشته کسب کرده، اقدام به تهیه طرح تحول صنعت خودرو کرده که در مرحله نخست زنجیره تامین را پوشش می دهد، می گوید: یکی از زمینه های کسب تجربه در انجمن، طراحی مدل و انجام فرایند ارزیابی  16 دوره جایزه ملی کیفیت است که نتایج بسیارمثبتی را به همراه داشته است.

وی یادآور می شود: تمام تلاش انجمن اینست که فضایی ایجاد شود تا از دانشی که در صنعت خودرو و قطعه سازی وجود دارد برای توسعه کیفیت استفاده شود چرا که یکی از معضلات صنعت خودرو عدم رابطه همکاری خودروسازان در حوزه های منافع مشترک است و همه شرکت های خودروسازی  در زنجیره تامین خود و استفاده از قطعه فضای مشترکی دارند بنابراین هدف نهایی جمع کردن بازیگران اصلی صنعت خودرو در کنار هم و تجمیع نیروهای موجود در آنها است.

انتصاریان با تاکید بر این که انجمن مدیریت کیفیت به تنهایی نمی تواند از عهده چنین کار بزرگی برآید و اجرای موفق این امر، نیازمند ایجاد تعامل ، تفکر مشترک و استفاده از تمامی امکاناتی است که در این صنعت به صورت بالقوه وجود دارد، اظهار می کند: بر این اساس لازم است وزارت صمت  به عنوان متولی صنعت خودرو و مالک اصلی شرکت های عمده خودروسازی  در کشور در انجام این امر مهم همراه شود و با هدایت خودروسازان عمده  وحمایت  های همه جانبه ، تمام امکانات  مورد نیاز را در مسیر انجام این طرح قرار دهد.