امید واهی به مصرف کنندگان خودرو ندهیم!

به گزارش صنعت ماشین، تحلیل شما از وضعیت فعلی بازار خودرو چیست؟

بازار خودرو درحال‌حاضر در رکورد مطلق فرو رفته است؛ نه خریدار می‌خرد و نه فروشنده می‌فروشد. تنها در ایام پس از اعلام برندگان قرعی‌کشی است که عده‌ای برای فراهم‌کردن وجوه واریزی، نسبت به فروش فوری خودروهای خود به زیر قیمت بازار اقدام می‌کنند و عده‌ای دیگر هم این فرصت برای خرید مغتنم می‌شمرند. البته بخشی از هر دو گروه فروشنده و خریدار را همچنان دلالان تشکیل می‌دهند. اما درمجموع، این بازار دچار بلاتکلیفی شده است، زیرا هر روز یکی از مسئولان نظر متفاوتی درخصوص آن ارائه می‌دهد، آن هم مسئولانی که از فضای بازار دور هستند و نمی‌توانند درباره آن اظهارنظر کارشناسی کنند. این اظهارنظرها مصیبت‌وار است. درحال‌حاضر ارز کشور هر روز ارزش خود را بیشتر از دست می‌دهد و نرخ ارزهای خارجی افزایش می‌یابد. افرادی که خودرو خود را با دلار 24هزار تومان خریداری کرده‌اند، امروز قیمت آن را با دلار 28هزار تومان محاسبه می‌کنند. خودرو پیش از این وسیله‌ای مصرفی بود، اما درحال‌حاضر به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شده است. این موضوعات باعث شده‌اند مالکان خودرو در بازار مانور دهند. تا زمانی که ثبات ارزی و قیمتی روی این محصولات به وجود نیاید، بازار همین وضعیت را خواهد داشت.

چند ماه است این رکود در بازار خودرو دیده می‌شود؟

تقریبا می‌توان گفت از ابتدای سال همین شرایط در بازار خودرو حاکم بوده است. ازسوی‌دیگر، ثبت‌نام‌ها به‌صورت قرعه‌کشی انجام می‌شود و بسیاری معتقدند وقتی خودروسازان محصول کم دارند، قرعه‌کشی انجام می‌دهند. همین موضوع باعث شده است خودروها را احتکار کنند و موجب افزایش قیمت شوند. فروش خودرو به روش قرعه‌کشی، هجمه‌ای در بازار ایجاد کرده است. ضمن این‌که وزیر صمت نیز مخالفت خود را با قرعه‌کشی خودرو اعلام کرده است. بنابراین امیدواریم با فروش آزاد خودرو و بدون مداخله شورای رقابت و سازمان حمایت بتوانیم به ثبات در بازار خودرو برسیم.

بحث واردات خودرو چه تاثیری بر بازار دارد؟

به جرأت می‌توانم بگویم؛ آزادسازی واردات خودرو قصه‌ای بیش نیست. در شرایط اقتصادی فعلی که مایحتاج ضروری کشور و عمومی مردم ازجمله مواد غذایی و صنعتی و مواد اولیه و مصرفی را نمی‌توانیم وارد کنیم و برای تامین آن‌ها با مشکلات بسیاری همراه هستیم، چگونه می‌توانیم خودرو وارد کنیم؟ از سوی دیگر، کشور همچنان با کمبود ارز مواجه است و این‌که گفته می‌شود ارز صادراتی را می‌توان برای واردات خودرو استفاده کرد -آن‌هم در شرایطی که برای مایحتاج عمومی ارز کافی وجود ندارد- چندان نظر صحیحی نیست. به قول معروف، بحث واردات و این‌که برخی از دولتمردان می‌گویند می‌شود و برخی دیگر می‌گویند نمی‌شود، مانند آسپرین عمل می‌کند و یک کلاف سردرگم به وجود آمده است.

فکر می‌کنید اگر واردات انجام شود، با این نرخ دلار می‌تواند در بازار تاثیر مثبت بگذارد؟

خیر. با دلار ۳۰هزار تومانی نمی‌توان به ایجاد تغییر در بازار خودرو به‌واسطه آزادسازی واردات امیدوار بود. یعنی با توجه به قیمت‌های موجود در بازار، این خودروها هم مجبورند در آن بازه قیمتی به فروش برسند. تنها ویژگی که واردات دارد، ازسرگیری روند اسقاط خودروهای فرسوده و نوسازی بخش اندکی از ناوگان خودرویی کشور است. فکر می‌کنم دولتمردان می‌خواهند اتفاقات مثبتی رخ دهد و علاقه‌مند هستند روند مثبتی ایجاد شود، اما با این شرایط اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد.

یعنی این بحث واردات تنها یک شوک به بازار بود؟

خیر؛ با راه‌انداختن بحث واردات هیچ اتفاق خاصی رخ نداد. حتی می‌توان گفت شرایط بدتر شد. قیمت‌ها رشد نداشته است، چراکه اصولا معامله‌ای انجام نمی‌شود. قیمت‌ها چند درصد بالا می‌رود و دوباره بعد از چند روز به قیمت قبلی بازمی‌گردد. یعنی با توجه به اظهارات مسئولین قیمت‌ها ۲ تا ۳ درصد یا بالا می‌رود یا کاهش پیدا می‌کند. در بحث خودروهای داخلی هم این روند وجود دارد. فردی که خودرویی را به قیمت ۱۴۰میلیون از کارخانه تحویل گرفته است، در بازار به قیمت ۲۸۰ میلیون تومان عرضه می‌کند. حالا بسته به شرایط مثلا به دلیل در رهنِ کارخانه بودن سند خودرو و فروش وکالتی آن، ممکن است این قیمت به ۲۷0میلیون تومان کاهش پیدا کرده یا به‌واسطه بالارفتن نرخ ارز، چند میلیون تومان افزایش پیدا کند. نوسان قیمتی در این حد وجود دارد اما عملا معامله‌ای در بازار شکل نمی‌گیرد.

چرا این روند در بازار شکل گرفته است؟

به این دلیل که پشتوانه‌ای ندارد. بازار مانند ماهی در دریا شده، می‌گویند قرار است یک‌سری اتفاقات مانند آزادسازی قیمت یا واردات خودرو و... رخ دهد، اما مشخص نیست چه زمانی این مسائل رخ دهد. آیا اصلا چنین اتفاقاتی خواهد افتاد؟

پس به نظر شما واردات خودرو نمی‌تواند رکود موجود در بازار را برطرف کند؟

همان‌طور که اشاره کردم، با توجه به قیمت ارز و بالا بودن آن نمی‌توان انتظار اتفاق خاصی را در بازار داشت. چون کسی که اقدام به واردات خودرو می‌کند، قرار نیست مجانی آن را بفروش برساند. او هم ارز حدود ۳۰هزار تومانی مصرف کرده است، بنابراین قیمت را مطابق بازار تعیین می‌کند و این قیمت ارز است که پایه و اساس نرخ همه کالاها است. هروقت قیمت ارز به ثبات برسد یا کاهش پیدا کرده یا قیمت واقعی خود را پیدا کند، آن وقت می‌توان انتظار داشت در بازاری مانند خودرو نیز تغییراتی ایجاد شود. اما در شرایط فعلی با توجه به اظهاراتی که در خصوص واردات شده است، آزادسازی واردات در نهایت ۵ درصد قیمت‌ها را تغییر می‌دهد.

ورود شورای رقابت به بحث واردات را چگونه می‌بینید؟

ورود شورای رقابت به این موضوع تاثیر خاصی ندارد. چراکه بازار با عرضه‌وتقاضا پیش می‌رود و مداخله‌های شورای رقابت تاکنون جز این‌که در کف بازار تداخل ایجاد کرده و بازار را از حالت آزاد بودن خارج کند، نتیجه دیگری در بر نداشته است.

پیش‌بینی شما درخصوص وضعیت بازار خودرو تا پایان سال چیست؟

هر زمان که نرخ دلار کاهش پیدا کند و به ثبات برسد، مطمئن باشید قیمت کالاها ازجمله خودرو کاهش پیدا خواهد کرد و رکود از بازار خودرو خواهد رفت. درحال‌حاضر قیمت خودرو با نرخ دلار حرکت می‌کند. اگر نرخ دلار کاهش پیدا کند، قیمت خودرو نیز روند کاهشی خواهد داشت و اگر قیمت‌ها افزایش پیدا کنند، بهای خودرو نیز صعودی می‌شود.