شکست رکورد اسقاط خودروهای فرسوده

 در حاشیه‌ بازدید خبرنگاران از یک مرکز اسقاط خودروهای فرسوده و تشریح فرآیند اسقاط، مهران سالاریه- رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل- در نشست خبری، ضمن ابراز خرسندی از اینکه از سال گذشته، مجدد موضوع اسقاط خودروهای فرسوده و جایگزینی آن‌ها، مورد توجه قرار گرفته و مردم نسبت به این حوزه و از حقوقی و تکالیفی که دارند، مطلع شده‌اند، اظهار کرد: نتیجه‌ این آگاهی و توجه، این شد که در سال گذشته، با وجود اینکه در زیرساخت‌های لازم نیز بسیار ضعف داشتیم، اتفاقات خوبی نظیر اجرایی شدن آیین‌نامه‌ اجرایی ماده 10 قانون ساماندهی صنعت خودرو رخ داد.

وی تصریح کرد: علیرغم اینکه زیرساخت‌های لازم فراهم نبود، اما با استناد به قانون ساماندهی صنعت خودرو، خوشبختانه توانستیم حدودا 78 هزار دستگاه اسقاط را در سال گذشته انجام دهیم؛ از این تعداد، حدود 10 هزار دستگاه در حوزه خودروهای فرسوده‌ای بود که با خودروهای نو جایگزین شدند و 8000 دستگاه هم سهم تاکسی‌ها بوده است.

سالاریه خاطرنشان کرد: سال گذشته به نسبت سال‌های پیش از آن (در مقایسه‌ سال 1402 با مجموع چهار سال پیش از خودش)،  25 درصد افزایش اسقاط را داشتیم. طی سال‌های ١٣98 تا 1401 که جمعاً چهار سال می‌شود، 5٧ هزار دستگاه، اسقاط خودروهای فرسوده را داشتیم؛ اما صرفاً در سال 1402 این عدد به 78 هزار دستگاه رسید؛ به عبارتی حدود 25 درصد افزایش را شاهد بودیم.

رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل کشور، در خصوص جدیدترین آمار سال جاری، اعلام کرد:  امسال، با وجود اینکه هشت ماه از سال می‌گذرد، تا روز یکشنبه هفته جاری (٢٧ آبان ماه)  237 هزار دستگاه خودرو فرسوده از رده خارج شده است که در مقایسه با آمار سال گذشته خودمان (درحالیکه به عنوان زیرمجموعه وزارت صمت، از ابتدای سال 1402، مسئولیت اسقاط را بر عهده گرفتیم) شاهد رشد 300 درصدی اسقاط تاکنون نسبت به یکساله ١4۰٢، بوده‌ایم.

بعید نیست، رکورد ١٨ ساله را هم بزنیم

وی ابراز امیدواری کرد: امیدواریم که این ٣۰۰ درصد را تا پایان سال بالاتر ببریم و چندین برابر شود. با توجه به آیین‌نامه خوب و پیشرفته‌ ماده 10 قانون ساماندهی صنعت خودرو بتوانیم، رکورد 18 ساله گذشته را هم حتی رد کنیم.

این مقام مسئول با بیان اینکه بالاترین رکورد تعداد اسقاط خودرو مربوط به سال ١٣٩٣ معادل 330 هزار دستگاه است، گفت: امیدوار هستیم که تا پایان سال به این عدد برسیم؛ البته محدودیت‌هایی در این حوزه وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کرده و محدودیت‌ها را هم در نظر بگیریم.

رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل کشور در رابطه با اقداماتی که در ستاد انجام شده است، اظهار کرد: آماری که معمولا ارائه می‌شود، به صورت فصلی است و هر فصل به روز می‌کنیم که شامل آمار تعداد اسقاط‌های صورت گرفته در کشور، میزان صرفه‌جویی مصرف سوخت، عواید حاصل از اسقاط که نصیب کشور شده و... و. را در نظر می‌گیریم و به صورت فصلی این گزارشات را ارائه می‌کنیم.

٢ میلیارد لیتر صرفه‌جویی مصرف سوخت با اسقاط بالغ بر ٣۰۰ هزار دستگاه طی ١٨ ماه

وی ادامه داد: طی سلسله گزارشاتی که در اختیار داریم، طی 18 ماه عمری که از این ستاد می‌گذرد، بالغ بر دو میلیارد لیتر صرفه‌جویی در مصرف سوخت داشتیم که این‌ها همه با محاسبات کارشناسی انجام شده و مربوط به 18 ماهه منتهی به 31 شهریور 1403 است.

سالاریه خاطرنشان کرد: در شش ماهه ابتدایی امسال، 150 هزار دستگاه از رده خارج کرده‌ایم که به انضمام ٧٨ هزار دستگاه اسقاط شده در سال گذشته، طی این ١.5 سال منتهی به پایان شهریور ماه امسال، ٢٢٨ هزار دستگاه خودرو فرسوده، اسقاط و از رده خارج شده است.

وی افزود: این میزان صرفه‌جویی در مصرف سوختی که محاسبه کرده‌ایم که مربوط به 18 ماهه و با احتساب 150 هزار خودرو از رده خارج شده مربوط به همین شش ماهه ابتدایی است؛ اکنون که هشت ماه از سال گذشته، 237 هزار دستگاه خودرو از رده خارج شده است، بنابراین با یک حساب نسبی، از ابتدای سال گذشته تاکنون، بالغ بر سه میلیارد لیتر صرفه‌جویی در مصرف سوخت اتفاق افتاده است. نیاز است که جزئیات آن، کارشناسی شده محاسبه شود اما نسبت آن، همین عدد با درصدی تغییر، بالا و پایین شود.

رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل تصریح کرد: از منظر ریالی، 2.8 میلیارد دلار از بابت خروج خودروهای فرسوده،  آورده و عواید داشته‌ایم.

سالاریه با بیان اینکه در خصوص طرح جایگزینی خودروهای فرسوده، که اخیراً ما با شیوه‌ای جدید آن را اجرایی می‌کنیم، (حدود دو ماه است که این موضوع آغاز  شده) و شامل 27 هزار نفر متقاضی است که اکنون در فرآیندهای جایگزینی خودروی فرسوده خود با محصولات ایران‌خودرو و سایپا هستند، گفت: خصوصیت این طرح به این صورت است که متقاضیانی که در این طرح‌ها شرکت می‌کنند، در حقیقت، گواهی اسقاطشان به ذی‌نفعی خودروساز، صادر می‌شود و از فاکتور فروشی که خودروساز صادر می‌کنند، مبلغی که باید برای اسقاط در نظر بگیریم، این مبلغ را کسر می‌کنند و مابقی صرفاً توسط مالک خودرو یا شخص متقاضی طرح جایگزینی، تکمیل وجه شود.

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: این موضوع برای اولین بار هست که انجام می‌شود؛ از 27 هزار نفر، حدود یک‌سوم آن‌ها (حدود 9۰۰۰ نفر) فراخوان شده‌اند. از این 9۰۰۰ نفر هم، تاکنون پذیرش 7200 نفر در مراکز اسقاط کل کشور، قطعی شده است.

وی ضمن ابراز خرسندی از اینکه در طرح جایگزینی فعلی به نقطه‌ای رسیده‌ایم که از نظر ریزش، این ریزش متقاضیان قابل قبول است، گفت: ممکن است که هر متقاضی به هر دلیلی، طی فرآیند اسقاط/ جایگزینی، باز بماند و  نتواند فرآیند را ادامه بدهد؛ اما در این فرآیندِ جدید (با توجه به طراحی که انجام شده) نسبت به اینکه بعضاً تا ٩۰-٨۰ درصد هم حتی ریزش داشتیم و همیشه برای ما جای تعجب و سوال داشت که چرا این ریزش‌ها وجود دارد! به نقطه‌ای قابل قبول از ریزش رسیده‌ایم و کاهش داشته است.

کاهش قابل توجه ریزش متقاضیان اسقاط خودروهای فرسوده

رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل کشور ضمن اشاره به تفاوت معنادار قیمت کارخانه‌ای و قیمت بازار محصولات خودروها،  تصریح کرد: علیرغم اینکه در حال حاضر هنوز هم این جذابیت تفاوت قیمت برای متقاضیان وجود دارد،  اما این ریزش اکنون به نهایتاً حدود ٣۰-٢۰ درصد رسیده است.

وی ادامه داد:  بنابراین واضح است که فرآیند به درستی کار می‌کند؛ البته ناگفته نماند که ما برای هر ریزشی، جایگزین خواهیم داشت و متقاضیان دیگری که در صف هستند، جایگزین خواهند شد و می‌توانند فرآیند را ادامه بدهند.

سالاریه اعلام کرد: از ٢٧ هزار متقاضی طرح جایگزینی خودروهای فرسوده، در شرایط فعلی،  حدوداً ٢٣ هزار نفر سهم ایران‌خودرو و حدود 4000 نفر سهم شرکت سایپا هستند؛ که از این‌ها، در مجموع 7200 نفر همانطور که اشاره شد، اکنون در حال طی مسیر و فرآیند هستند.

این مقام مسئول از فراخوان دوم در آینده‌ای نزدیک خبر داد و گفت: بر اساس هماهنگی‌هایی که با خودروسازان در حال انجام است، مرحله بعدی شروع خواهد شد و متقاضی‌هایی که در قسمت دوم هستند، می‌توانند مراجعه کنند.  در قسمت اول و در مرحله اول 9000 نفر فراخوان شدند که از این 9000 نفر 7200 نفر تا الان مراجعه کردند. از این ٧٢۰۰ نفر، حدود 6000 نفر به خودروسازان معرفی شدند و طبق برنامه سیستمی که در حال انجام است، خوشبختانه فرآیند بسیار پویا و خوبی صورت گرفته و این 6000 نفر برای تکمیل وجه در حال اقدام هستند.

وی تصریح کرد: الباقی چنانچه  مراجعه نکنند، حذف شده و ما مجبور هستیم که از لیست در انتظار، استفاده کنیم تا بتوانیم نهایتاً 27 هزار نفر، متقاضیانی باشند که تک‌تک آن‌ها توانسته باشند، خودرو جایگزین دریافت کنند.

نوسازی ٣١ هزار تاکسی تا پایان امسال

رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل در ادامه، به تشریح برنامه‌های این ستاد، پرداخت و اظهار کرد:  در حوزه برنامه‌ها، نوسازی 31 هزار دستگاه تاکسی برای امسال برنامه‌ریزی شده که امیدواریم با منابعی که در صندوق حمایت از صنایع پیشرفته وجود دارد (بعد از اینکه گردش خزانه داری کل انجام می‌شود)، تخصیص به متقاضیانی که در فرآیند جایگزینی شرکت می‌کنند و منتظر دریافت تسهیلات هستند، صورت خواهد گرفت.

سالاریه ادامه داد: این موضوع با اولویت‌بندی انجام می‌شود؛ با توجه به اینکه محدودیت منابع وجود دارد، مجبور هستیم که اولویت‌بندی کنیم و طبق اولویت نوسازی 31 هزار دستگاه تاکسی را تا پایان سال بتوانیم انجام دهیم.  از این 31 هزار دستگاه تاکسی، 25 هزار دستگاه تاکسی‌های بنزین‌سوز یا گازسوز یا دوگانه هستند و 6000 دستگاه هم برقی هستند که مربوط به چهار خودروساز کشور می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: در حوزه موتور سیکلت نیز نوسازی 105 هزار دستگاه را در برنامه داریم که حدود 100 هزار دستگاه بنزینی هستند و مابقی (5000 دستگاه) برقی هستند؛ امیدواریم که بتوانیم این عدد 5000 تا را کمی بیشتر کنیم؛ منابع جدیدی را هم در نظر داریم که اضافه کنیم. در حال حاضر در حال مکاتبه و رایزنی هستیم که بتوانیم قریب به سه همت (٣۰۰۰ میلیارد تومان) به منابع صندوق ما اضافه شود تا یک عملکرد قابل قبولی را ارائه دهیم.

این مقام صنعتی تصریح کرد: موضوع خودروهای فرسوده، یک موضوع ملی است که از جنبه‌های مختلف هم قابل بررسی است؛ از جنبه مصرف سوخت که اشاره و آمار ارائه شد. از جنبه آلودگی هوا هم که طبق گزارش سازمان حفاظت محیط زیست،  سهم خروج خودروهای فرسوده بالاترین سهم در کاهش آلودگی هواست؛ بنابراین اهمیت آن، از اینجا مشخص است و ما هم تلاشمان بر این است که بتوانیم با اولویت کلان شهرها، موضوع را دنبال کنیم.

رئیس ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل کشور ادامه داد: اهمیتی که ارکان دولت دارند، مهم است که با اولویت خودروهای برقی اعم از خودروهای سواری و موتورسیکلت، بتوانیم نوسازی را انجام دهیم؛ البته در حوزه خودروهای برقی، نیاز به زیرساخت هم هست اما ما در حوزه‌های مربوط به خود، سعی می‌کنیم که کار را پیش ببریم. بخش‌های مربوط به زیرساخت هم که بسیار موثر در پیشبرد این هدف است، امید است محقق شوند و وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های مربوطه بتوانند در این حوزه اقدامات خود را داشته باشند.

در اسقاط خودروها، یکی از ارکان مهم، پلیس راهور است

سالاریه با بیان اینکه در حوزه خودروهای فرسوده و اسقاط، یکی از ارکان‌های مهم، پلیس راهور فراجاست، اظهار کرد: ما بسیار از آن‌ها، تشکر می‌کنیم؛ کارشناسان مربوطه آن‌ها در اقصی نقاط کشور به مراکز اسقاط، خدمات ارائه می‌دهند. امیدواریم که این همکاری‌ها ادامه داشته باشد و خصوصاً از راهور فراجا انتظار داریم که در حوزه ارتباطاتِ سیستمی و بر خط، پیش قدم باشند و بتوانند بخشی از مشکلاتی که بر سر راه متقاضیان وجود دارد را بدین وسیله حل کنند.

وی خاطرنشان کرد: هر چقدر ما بتوانیم ارتباطات خود را هوشمندتر کنیم و فرآیند را کوتاه‌تر کنیم، اشتیاق مردم برای اینکه بخواهند خودروی فرسوده‌ خود را از رده خارج کنند و خودرو جایگزین دریافت کنند (به هر نحوی که تمایل دارند و ما هم کمک کنیم که این کار را انجام دهند) بیشتر خواهد.

این مقام مسئول ابراز امیدواری کرد که با کمک همه‌ ارکان، از جمله پلیس راهور فراجا این اتفاق مهم رقم بخورد؛ تا پیش از اینکه ستاد به موضوع اسقاط خودروها ورود کند، تقریبا در برخی موارد، هیچ ارتباطات بر خطی با راهبر فراجا نداشتیم اما خوشبختانه توانستیم قسمتی را ارتباطات بر خطی فراهم کنیم اما هنوز هم کافی نیست. بر اساس آیین‌نامه اجرایی ماده 10 قانون ساماندهی صنعت خودرو، باید ارتباطات گسترده‌تر باشد، ما نیز  که در حال پیگیری موضوع هستیم امید است که این دوستان هم اهتمام داشته باشند تا این اتفاق بیفتد.

گفتنی است تور بازدید خبرنگاران از یک مرکز اسقاط خودروهای فرسوده و تشریح فرآیند اسقاط، به همت ستاد نوسازی ناوگان حمل‌ونقل و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) برگزار شد که گزارش ویدئویی و تصویری جامع آن را می‌توانید از همین خبرگزاری مشاهده کنید.