کد خبر: ۶۰۹۸۳
تاریخ انتشار: ۱۳ اسفند ۱۴۰۲
کارنامه یکساله بازار خودرو بررسی شد؛

سیاست های پوپولیستی سیاستگذار در صنعت خودرو

صنعت ماشین: قیمت‌ها در بازار خودرو با وجود وعده و وعیدهای سیاستگذار در تنظیم بازار، حالا به شکل بی‌سابقه‌ای روند صعودی به خود گرفته است. بازار کنونی خودرو محصول سیاست‌های پرخطایی است که در یک سال گذشته برای آرامش بازار به‌کار گرفته شده است.
به گزارش صنعت ماشین،

 بازار خودرو این روزها به صورت پیاپی در حال شکستن رکوردهای قیمتی است، به‌طوری‌که قیمت‌ها در بازار خودرو به رغم وعده‌ووعیدهای سیاستگذار به شکل بی‌سابقه‌ای روند صعودی به خود گرفته است. دولت از یک سال پیش مقررات، آیین‌نامه و طرح و ایده‌هایی برای آرامش بازار ابلاغ کرده؛ این در شرایطی است که به نظر می‌رسد هر کدام ناکارآمد‌تر از دیگری بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد ۱۸ خودروی پرتقاضای داخلی و مونتاژی تحت تاثیر تصمیمات سیاستگذار، روند صعودی بی‌سابقه‌ای را در قیمت تجربه کردند، به طوری که خودروهای داخلی مورد بررسی طی ۱۰ روز گذشته، یعنی از ۲ اسفند تا روز گذشته، میانگین ۱۹.۲ میلیون تومان، معادل سه درصد، رشد را تجربه کرده‌اند.

سیاست های پوپولیستی سیاستگذار در صنعت خودرو

افزایش قیمت محقق‌شده در مورد خودروهای مونتاژی در همین بازه زمانی به طور میانگین ۳۴.۵میلیون تومان و ۲.۱۶درصد بوده است.  گرچه روند افزایش قیمت در بازار خودرو تا حدی تحت تاثیر نرخ ارز و فاکتورهای اساسی اقتصاد کلان کشور بوده است، اما می‌توان این ادعا را داشت که مسیری که تاکنون سیاستگذار در تصمیم‌سازی برای حوزه خودرو پیش گرفته، بی‌تاثیر است؛ حال آنکه سیاست‌ها می‌توانست در راستای بهبود بازار باشد یا دست‌کم روش‌هایی به کار گرفته می‌شد که تاثیر عوامل بیرونی مانند نرخ ارز یا تورم انتظاری ناشی از سیاست‌های بین‌المللی را کاهش دهد.

یکی از این موارد توسل به  سیاست های پوپولیستی از جانب تصمیم‌گیران است. به نظر می‌رسد سیاستگذار به جای اتخاذ تصمیماتی که در زمین واقعیت بتواند بازار خودرو را تنظیم کند، بیشتر مشغول ارائه وعده‌های پوپولیستی بوده و سعی کرده است که تنها فضای رسانه‌ای را به نفع خود برگرداند.

از طرف دیگر اگر سیاستگذار حوزه خودرو به جای فریز قیمتی از ابتدای سال - در راستای همان سیاست‌های پوپولیستی - به‌تدریج قیمت خودرو را افزایش می‌داد، حالا با پرش فنر فشرده قیمتی مواجه نبودیم. در واقع در کنار تورم انتظاری که برای کل اقتصاد کشور وجود دارد، متقاضیان خرید خودرو انتظار دارند که سال جدید با رشد رسمی بهای خودرو در کارخانه آغاز شود. از آنجا که از اردیبهشت‌ماه سال جاری نیز شاهد رشد قیمت نبوده‌ایم، انتظار می‌رود سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به عنوان متولی تعیین قیمت خودرو با رشد قیمت به میزان قابل‌توجهی موافقت کند. بنابراین می‌توان گفت شرایط به فنر فشرد‌ه‌ای می‌ماند که همه انتظار دارند سال آینده از جا  دربرود و موجب شود که علاوه بر تورم کل اقتصاد، به طور خاص خودرو رشد قیمت زیادی داشته باشد. مجموعه شرایطی که به نظر می‌رسد اگر رشد قیمت تدریجی از ابتدای سال رخ می‌داد اکنون در روزهای پایانی سال با آن مواجه نبودیم.

از طرف دیگر اگر قیمت‌گذاری دستوری در سال جاری وجود نداشت و بهای خودرو در حاشیه بازار مشخص می‌شد، خودروسازان قطعا به سوددهی می‌رسیدند. کسب سود از طرف تولیدکننده موجب رشد عرضه می‌‌شود. شکاف کنونی عرضه و تقاضا که با موج جدید تقاضا در اسفند شدت هم گرفته، به‌خوبی نشانگر اهمیت ایجاد میزانی از عرضه است که بتواند این دست از نوسانات در تقاضا را پوشش دهد؛ اما سیاست‌های پوپولیستی اتخاذشده، مانع از اخذ چنین تصمیمی شد که می‌توانست با رشد عرضه، ضربه‌گیر نوسانات این روزهای بازار خودرو شود.

علاوه بر این، از شهریور‌ماه سال گذشته موضوع واردات خودرو با هدف تنظیم بازار مطرح بوده است. طی سال جاری همه انتظار داشتند که خودروهای خارجی به شکلی روانه بازار خودرو شده و بخشی از ناترازی عرضه و تقاضا را جبران کنند. اما در نهایت طبق آخرین آمار گمرک تا انتهای بهمن‌ماه تنها حدود ۸‌هزار دستگاه خودرو به‌طور قطعی وارد کشور شد که در عمل نتوانست کمکی به تنظیم بازار خودرو کند.  بنابراین و با مرور این عوامل می‌توان این ادعا را داشت که گرچه همه علل رشد قیمت در بازار خودرو در کنترل سیاستگذار نبوده، اما با پیش‌بینی نوسانات خارج از کنترل سیاستگذار می‌توانسته تصمیماتی اتخاذ کند که اثر آنها را در چنین روزهایی کاهش دهد اما نوع نگاه پوپولیستی و نبود عزم جدی برای تنظیم بازار مانع چنین روندی شده است.

عقب‌ماندگی عرضه از تولید

در مورد حال‌وهوای این روزهای بازار خودرو گفت‌وگویی داشتیم با حسن کریمی سنجری، کارشناس حوزه خودرو. کریمی سنجری معتقد است که قیمت‌گذاری دستوری موجب شده توزیع سود خودرو به صورت غیرمنطقی پیش برود، به طوری که بیشتر این سود به جیب دلالان و واسطه‌گران ریخته می‌شود. اما این کارشناس حوزه خودرو می‌گوید آنچه بیشتر در رشد قیمت خودرو موثر بوده، انتظار تورمی برای سال آینده است. در واقع فعالان بازار انتظار دارند که سال پیش رو بهای ارز افزایش پیدا کرده و تورم عمومی در اقتصاد نیز رو به رشد برود.

وی با اشاره به شرایطی که منجر به این تورم انتظاری شده، می‌گوید عوامل سیاسی نقش اساسی در این میان داشته‌اند و تاکید دارد که روندی که در حوزه روابط سیاسی با آن مواجه هستیم نشانی از احتمال رفع گره در روابط بین‌المللی ندارد. مجموع رخدادهای سیاسی و کنش و واکنش بین جمهوری اسلامی و قدرت‌های بین‌المللی به صورتی پیش می‌رود که فعالان بازار انتظار ندارند در سال ۱۴۰۳ بهبودی در روابط آنها ایجاد شود. وی ادامه می‌دهد: از طرف دیگر سایه حضور ترامپ در در کاخ سفید نیز وجود دارد. بنابراین فعالان بازار نتیجه می‌گیرند که سال آینده شرایط مناسبی در اقتصاد کشور در بازارهای مختلف از جمله خودرو حکم‌فرما نیست. بنابراین متقاضیان، خریدهای خود را جلو انداخته‌اند.

کریمی سنجری می‌گوید در چنین شرایطی است که دارایی‌های ثابت گران می‌شوند و خودرو نیز از این قاعده مستثنی نیست و بسیاری برای خرید خودرو به این بازار هجوم می‌آورند.

البته باید توجه کرد که سرمایه‌ای بودن خودرو در این مسیر بی‌تاثیر نیست. سیاستگذار از مدت‌ها پیش وعده می‌دهد که سیاست‌هایی اتخاذ خواهد کرد که خودرو از یک کالای سرمایه‌ای به یک کالای مصرفی صرف تغییر کاربری دهد، اما از طرف دیگر با ایجاد رانت‌های بزرگ برای دلالان و واسطه‌گران و حتی گروه‌هایی که قصد امتیازدهی به آنها را دارد (مانند مادران دارای سه فرزند و بیشتر) ماهیت سرمایه‌ای خودرو را تقویت کرده که در شرایط بحرانی مانند آنچه امروز در بازار خودرو با آن مواجه هستیم بیشتر خود را نشان می‌دهد.

کریمی سنجری اعتقاد دارد که نقش اصلی در رشد قیمت محقق‌شده افزایش تقاضاست؛ بنابراین تنها اقدامی که می‌توانست این رشد قیمت را خنثی کند، افزایش عرضه بوده است، چراکه ناترازی در بازار خودرو همیشه وجود داشته اما حالا بیشتر خودنمایی می‌کند. این کارشناس حوزه خودرو می‌گوید تولید داخل و واردات خودرو به حدی نبوده که بتواند رشد مقطعی تقاضا را پوشش دهد و بنابراین تاثیر این اثر ثانویه دوچندان شده است.

نظر شما
تویوتا کرولا هیبریدی خودروی نگین تندیس الماس توسط اتوخسروانی رونمایی شد +تصاویر
سدانی کم‌استهلاک مناسب برای خانواده‌ها!

تویوتا کرولا هیبریدی خودروی نگین تندیس الماس توسط اتوخسروانی رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: محسن صادقی
تویوتا فرانت لندر؛ کراس اوور ژاپنی توسط اتوخسروانی رونمایی شد +تصاویر
کراس‌اوور ژاپنی اما سفارش چینی‌ها!

تویوتا فرانت لندر؛ کراس اوور ژاپنی توسط اتوخسروانی رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: محسن صادقی
تویوتا کمری 2025 دردانه جدید وارداتی توسط اتوخسروانی رونمایی شد +تصاویر
بهترین گزینه‌ای وارداتی!

تویوتا کمری 2025 دردانه جدید وارداتی توسط اتوخسروانی رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: محسن صادقی
کونا 2024 کرمان موتور؛ کراس اووری کوچک اما با پیشرانه قدرتمند +تصاویر
کوچولوی جویای نام هیوندای به ایران می‌آید!

کونا 2024 کرمان موتور؛ کراس اووری کوچک اما با پیشرانه قدرتمند +تصاویر

نام خبرنگار: محسن صادقی
نسل چهارم کامیون 2631 آمیکو رونمایی شد +تصاویر
جان سخت در جاده ها؛

نسل چهارم کامیون 2631 آمیکو رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار:
اکستریم LX کراس اوور کوچک مدیران خودرو رونمایی شد +تصاویر و مشخصات
با ظاهری اسپرت و دینامیک بالا؛

اکستریم LX کراس اوور کوچک مدیران خودرو رونمایی شد +تصاویر و مشخصات

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
عظیم الجثه‌ نیسان در ابوظبی رونمایی شد +تصاویر
شاسی بلند غول پیکر با ظاهر مدرن و موتور قدرتمند؛

عظیم الجثه‌ نیسان در ابوظبی رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
18:29 - 1403/05/30
ارزان‌ترین مدل این خودروساز ایتالیایی؛

لامبورگینی جدید با نام تمراریو رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
13:54 - 1403/05/27
آخرین محصول لوکس این شرکت؛

Mercedes Maybach SL 2026 رودستر فوق لوکس معرفی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
الکتریکی خالص هوندا و دانگ فنگ با برد 620 کیلومتر +تصاویر
هوندا اس7 از کمپانی CATL چین؛

الکتریکی خالص هوندا و دانگ فنگ با برد 620 کیلومتر +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
14:36 - 1403/05/19
نتا اس واگن ؛ شوتینگ بریک ارزشمند چینی!

محصول خاص هوزون اوتو خودروساز چینی معرفی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
کوییک چینی رونمایی شد! +تصاویر و قیمت
فیس لیفت سی گل در سه تریم؛

کوییک چینی رونمایی شد! +تصاویر و قیمت

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
13:35 - 1403/05/10
تویوتا مدل جدید Crown Sport PHEV را معرفی کرد؛

مدل پلاگین هیبرید لوکس تویوتا در ژاپن رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار:
18:18 - 1403/03/05
اروپایی خوش نام در خیابان‌های تهران؛

تجربه رانندگی با فولکس واگن ID.4 الکتریکی ماموت خودرو +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
21:23 - 1403/02/21
جدیدترین دو دیفرانسیل شاسی مستقل بازار ایران؛

آفرود سواری سنگین با نیسان ترا محصول جدید مانیان خودرو +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
تست رانندگی فونیکس تیگو 7 پرو ای پلاس در پیست آیلند +تصاویر
با 326 اسب بخار قدرت؛

تست رانندگی فونیکس تیگو 7 پرو ای پلاس در پیست آیلند +تصاویر

نام خبرنگار: محسن صادقی
02:23 - 1402/12/03
تاکسی بدون پیشرانه بنزینی؛

تجربه رانندگی با KMC e-TAXI کرمان موتور در برج میلاد +تصاویر

نام خبرنگار: محسن صادقی
00:03 - 1402/11/24
کراس اوور خوش استایل چینی؛

تست رانندگی لاماری ایما HEV در پیست آزادی +تصاویر

نام خبرنگار: محسن صادقی
19:32 - 1401/12/10
با شروع تمرین های زمستانه؛

فصل جدید فرمول یک 2023 در بحرین آغاز شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
16:40 - 1401/11/28
برای فصل ۲۰۲۳ فرمول یک؛

استون مارتین از خودروی AMR23 رونمایی کرد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
19:49 - 1401/08/23
مدل آفرود پورشه 911 داکار معرفی شد

اسپرت ترین خودروی آفرودی جهان +تصاویر جذاب

نام خبرنگار:
18:16 - 1401/08/21

خودروی فرمول E پورشه 99X جدید معرفی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
فراری پوروسانگوئه توسط تیونینگ منصوری رونمایی شد +تصاویر
در نمایشگاه موناکو فرانسه؛

فراری پوروسانگوئه توسط تیونینگ منصوری رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
00:53 - 1403/02/30
بی‌ام‌و مخملی هوش از سر خودرو بازان پراند!

نسخه خاص و استثنایی از مدل پرچمدار XM بی ام و +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
01:21 - 1402/12/27
توسط برابوس تیونر معروف آلمانی؛

راکت 1000؛ از سریع ترین بنزهای روی کره زمین آشنا شوید +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
پروژه مرسدس AMG SL 63 زیر دستان کیوانی +تصاویر
درباره دو رگه ایرانی آلمانی؛

پروژه مرسدس AMG SL 63 زیر دستان کیوانی +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
13:53 - 1402/11/30
شاسی بلند و سدان را فراموش کن، ون را ببین!

نسخه خاص ون فورد ترانزیت رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
16:32 - 1402/10/08
بنز شاسی بلند نصفه که 1.3 میلیون دلار ارزش دارد!

جی کلاس کابریولت Refined Marques خودرو رویایی و کمیاب +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
11:00 - 1403/04/04

حراج خودروی برقی 111 ساله!! +عکس

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
19:37 - 1403/02/28
کادیلاک سایکلون ؛

خودرو 65 سال پیش که هنوز برتری فناورانه به محصولات روز دارد! +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
19:18 - 1403/02/28
آلپینا B6 2.7 ؛

یکی از کمیاب ترین خودروهای جهان که خیلی گران هم نیست! +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
20:12 - 1403/02/20
افسانه‌ جاودان دنیای خودرو؛

کوروت استینگری 1963 همچون نگینی درخشان می‌درخشد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین