عرضه جدید خودرو در سامانه یکپارچه

 ۶ ماه از آخرین مرحله عرضه خودروهای داخلی در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو می‌گذرد و حالا ظاهرا قرار است برخی از محصولات ایران‌خودرو و سایپا به‌زودی در این سامانه به فروش برسند، اما هنوز زمان دقیق عرضه این محصولات مشخص نیست. آخرین مرحله عرضه خودرو در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو مربوط به محصولات خودروسازان خصوصی بود که از دوشنبه ۲۴ تا پنج‌شنبه ۲۷ مهرماه انجام شد. متقاضیان با مراجعه به سایت، ۹ محصول شرکت‌های مدیران‌خودرو، کرمان‌موتور، خودروسازی ایلیا و سانیار‌موتور را انتخاب و ثبت‌نام کردند. مرحله قبلی عرضه خودروهای داخلی به ۲ اردیبهشت‌ماه امسال بازمی‌گردد که تخمین زده می‌شود حدود دو‌میلیون نفر در این مرحله ثبت‌نام کردند. با این وجود عرضه پیش روی خودروسازان داخلی قرار نیست به این وسعت باشد، بلکه تنها برخی محصولات آنها در سامانه یکپارچه تخصیص خودرو به فروش خواهد رسید.

اما طبق گزارشی که روز گذشته خبرگزاری تسنیم در این زمینه منتشر کرد، فروش محصولات دو خودروساز بزرگ کشور در دو حالت انجام خواهد شد. این خبرگزاری براساس اطلاعیه سامانه یکپارچه خودرو تاکید کرده که قرار شده نوع جدیدی از نحوه عرضه خودرو در سامانه انجام شود تا در آن خودروساز علاوه بر فروش محصولات جدید، مازاد تولیدات خود را نیز در سامانه یکپارچه بارگذاری کند. بدین معنا که در حالت اول، فروش محصولات جدید خودروسازان در دستور کار قرار خواهد گرفت. این محصولات چندی پیش توسط شورای رقابت قیمت‌گذاری شدند.

دسته دوم از محصولات ایران‌خودرو و سایپا که به‌زودی عرضه می‌شوند مربوط به محصولات مازاد این خودروسازان است. منظور از محصولات مازاد، خودروهایی هستند که در دو مرحله ابرپیش‌فروش خودرو در اسفند سال گذشته و اردیبهشت‌ماه سال جاری به فروش رفتند اما در ادامه خریداران به علل مختلف از خرید خود انصراف دادند. از آنجا که طبق دستورالعمل شورای رقابت، عرضه خودرو تنها باید در قالب سامانه یکپارچه انجام شود، خودروسازان باید این محصولات را در قالب عرضه جدید در این سامانه به فروش می‌رساندند که گویا قرار است این عرضه در کنار فروش محصولات جدید دو خودروساز بزرگ کشور انجام شود.

محصولات جدیدی که قرار است به‌زودی در سامانه یکپارچه عرضه شوند در هفته‌های گذشته با حواشی زیادی همراه بودند. در واقع خودروسازان با اضافه کردن چند آپشن به محصولات قدیمی، این محصولات به‌اصطلاح جدید را عرضه کردند. بسیاری از منتقدان این رویه می‌گویند که خودروسازان از اضافه کردن آپشن و تغییر نام‌گذاری محصولات خود استفاده کرده‌اند تا بتوانند قیمت تولیداتشان را افزایش دهند؛ اتفاقی که در عمل نیز رخ داد و شورای رقابت ۲۲ شهریورماه قیمت پنج محصول سایپا و ۲۶ مهر‌ماه بهای هشت محصول ایران‌خودرو را اعلام کرد. اما ماجرا تنها رشد قیمت نبود.

در واقع از ابتدای سال جاری سازمان ملی استاندارد دیگر اجازه تولید و فروش خودروهایی را که مجهز به استانداردهای ۸۵گانه نباشند نمی‌دهد؛ بنابراین خودروسازان چاره‌ای نداشتند جز اینکه آپشن‌های موردنظر سازمان استاندارد را به محصولات خود اضافه کنند و قطعا این فرآیند نیز برای تولیدکنندگان خودرو بی‌هزینه نبوده است. بنابراین قیمت جدیدی برای محصولات ارتقایافته خودروسازان صادر شد، این موضوع منجر به این شد که بسیاری از افرادی که پیش از این در دو مرحله پیش‌فروش خودرو، محصولات موردنظر خود را خریداری کرده بودند و حالا به‌یکباره با رشد قیمت مواجه شدند، از خرید خود انصراف بدهند. بخش زیادی از محصولات مازادی که قرار است به‌زودی در سامانه یکپارچه به فروش برود، حاصل همین فرآیند بوده است.