رانا پلاس، فراتر از ایمنی سرنشینان

موسسه معتبر ایمنی EuroNCAP، از مجموعه تست های ایمنی عابر پیاده، با عبارت VRU یاد می کند که مخفف عبارت کاربر آسیب پذیر جاده است. این تست با هدف کاهش آسیب های ناشی از برخورد خودرو به عابرین پیاده و حتی دوچرخه سواران صورت می گیرد تا طراحی بخش جلو خودروها به گونه ای انجام شود که کمترین میزان جراحت به شخص ثالث در حادثه تصادف وارد شود. ساز و کار به روز تست R127، حدود 10 سال قبل برای نخستین بار تدوین و در آن به الزامات سپر، در موتور و حد مجاز ضربه وارده به سر و پای عابر پیاده اشاره شده است.

بر اساس تحقیقات صورت گرفته در اروپا، حدود 14درصد صدمات جاده ای، مربوط به برخورد مستقیم خودرو با عابر پیاده در فضای شهری می شود که خودروها، سرعتی نسبتا متوسط رو به پایین در آن دارند. افراد مسن و کودکان، آسیب پذیر ترین اقشار در این نوع تصادفات هستند. در ایران نیز آمار تصادفات منجر به فوت عابرین پیاده، آمار نسبتا بالایی می باشد به گونه ای که بنا بر گفته رئیس اداره تصادفات پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ، طی 5 روز پایانی سال گذشته، روزانه 3 تصادف منجر به فوت بر اثر تصادف خودرو با عابرین پیاده شامل عابران و موتورسواران اتفاق افتاده است. بدون شک با توجه به این آمار و ضریب خطر بالا، توجه ویژه به ایمن سازی حداکثری خودرو ها، برای کاهش جراحات در چنین تصادفاتی می تواند نشان دهنده حرکت در مسیر استاندارد مدرنی باشد که ایران خودرو تاکنون با دو محصول  توجه ویژه ای به آن داشته است.

در زمان طراحی رانا به عنوان دومین محصول با نشان ملی ایران خودرو، تقریبا همزمان با آغاز اجرای این قانون در اروپا، مساله ایمنی عابرین پیاده از همان ابتدا به صورت بنیادین در آن لحاظ شده بود و در طراحی رانا پلاس، ارتقا طراحی قطعات پشت سپر و بهبود عملکرد در جذب انرژی برخورد، موجب شده تا این خودرو موفق به پاس کردن استاندارد R127 اروپا شود.

ممکن است شما نیز تصور کنید که خودروهای قدیمی با جنس قطور بدنه یا سپرهای آهنین، خودروهای ایمنی به حساب می آیند اما در تعریف حدود دو دهه اخیر ایمنی در کشورهای پیشرفته جهان، ایمنی به معنای حفظ جان سرنشینان خودرو و به حداقل رساندن صدمات به عابرین پیاده و به طور کلی تمرکز روی سلامت انسان ها و سرنشینان است. به همین منظور، استفاده از متریال یا طراحی هایی که منجر به واکنش در برابر ضربه یا انتقال آن به بخش های دیگر هستند عملا چنین تعریفی از ایمنی را میسر نمی کند، چرا که برای مثال در برخورد سر عابر پیاده با هر بخش از در موتور خودرو اگر آن قطعه امکان جذب ضربه و عدم بازگشت آن به سر فرد را نداشته باشد، خسارت غیرقابل جبران جانی رقم می خورد لذا در هر نوع تصادفی، مدیریت کنترل ضربه و انتقال آن به بخش های دیگر می تواند از شدت جراحات تا حد زیادی بکاهد. طراحی تست ایمنی عابر پیاده به گونه ای است که در آن، متریال سپر و در موتور، زوایای این دو بخش، ناحیه شکست اتصال سپر و جلوپنجره با در موتور اهمیت ویژه ای دارد و میزان صدمه ناشی از ضربه روی آدمک های تست برای دو قشر بزرگسال و کودک مورد بررسی قرار می گیرد و سر، لگن و پا در هر بخش، از نظر میزان ضربه در تصادف با سرعت 40 کیلومتر بر ساعت، باید در محدوده مجاز تعریف شده بر اساس آپدیت سال 2015 میلادی قرار بگیرد.

ایران خودرو در حالی موفق به پاس کردن چنین استاندارد ایمنی شده است که چنین استانداردی در بسیاری از کشورها از جمله هند و چین الزامی نیست و با جدیت دنبال نمی شود و طبیعتا بخش مهمی از طراحی و توسعه و هزینه های مربوط به آن را می کاهد.