چرا آزادسازی واردات خودرو مشروط شد؟

به گزارش صنعت ماشین، روز گذشته مجلس شورای اسلامی با رای اکثریت نمایندگان، واردات خودرو را به طور مشروط و محدود آزاد کرد. دیروز بالاخره اصلاحات کمیسیون صنایع و معادن در ماده ۴ طرح ساماندهی با موضوع واردات مشروط خودرو، در صحن علنی بررسی و با ۱۷۲ رأی موافق، ۳۸ رأی مخالف و ۳ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۳ نماینده حاضر مورد موافقت قرار گرفت. به این ترتیب پس از گذشت سه سال از توقف واردات خودرو به کشور، بنا بر اصلاحیه ماده ۴ کمیسیون صنایع و معادن، اشخاص حقیقی و حقوقی می‌توانند از این پس به ازای صادرات خودرو و بدون انتقال ارز نسبت به واردات محصولات خارجی اقدام کنند. اما برخلاف رویه معمول سال‌های گذشته‌(با فاکتور گرفتن از سه سال اخیر) که واردات بدون محدودیت صورت می‌گرفت، این بار برای میزان ورود خودرو به کشور سقفی تعیین شده است.

  چرا آزادسازی واردات مشروط شد؟

اما آنچه از آن به عنوان دغدغه مجلس در تصویب آزادسازی مشروط خودرو خوانده می‌شود، حمایت از تولید ملی آن هم در سال اقتصاد مقاومتی بود. بر این اساس برخی از کارشناسان عنوان می‌کنند که ممکن است شورای نگهبان نیز با استناد به همین موضوع خواهان چکش‌کاری دوباره طرح باشد. در جلسه روز گذشته مجلس نیز سیدمصطفی آقامیرسلیم، نماینده مردم تهران در اخطاری با استناد به اصل ۱۱۰ قانون اساسی و سیاست‌های تقویت تولید و پشتیبانی از طرح یاد شده ایراد گرفت.  با این حال روح‌الله ایزدخواه، عضو کمیسیون صنایع و معادن در دفاع از اصلاحات کمیسیون در طرح ساماندهی صنعت خودرو، بر این نکته تاکید کرد که آزادسازی محدود و مشروط خواهد بود و لطمه‌ای به تولید داخل نخواهد زد. وی دیروز در صحن علنی مجلس عنوان کرد که براساس اطلاعات مرکز آمار ایران در ۱۵ سال گذشته مجموعا کمتر از ۷۰۰ هزار خودرو وارد کشور شده در حالی که تولید داخل بیش از ۱۵ میلیون دستگاه بوده در واقع کل واردات خودرو کمتر از ۵ درصد تقاضای بازار را پوشش داده و از نظر واردات نیز این میزان کمتر از ۳ درصد کل واردات کشور بوده است.

  تاثیر مصوبه مجلس روی بازار

اما ریزش قیمت خودروهای وارداتی در بازار وارداتی‌ها روز گذشته کلید دوباره خورد. پیش‌تر «دنیای اقتصاد» در گزارشی تحت عنوان «ریزش خودرو با پالس واردات» داده‌های یک بازار آنلاین را بررسی کرد. براساس بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد میانگین قیمت خودروهای وارداتی از ابتدای شهریورماه تا روز ۲۰ شهریور روند نزولی به خود گرفته است. احتمالا این ریزش قیمت به ویژه در فاصله ۱۸شهریور تا ۲۰ شهریور ماه تحت تاثیر مصوبه کمیسیون صنایع برای اصلاح ماده ۴ طرح ساماندهی صنعت خودرو اتفاق افتاده است. اما این روند نزولی بعد از اظهارنظر وزیر صمت مبنی بر مخالفت با آزادسازی واردات متوقف ماند. بر این اساس بررسی قیمت‌ها در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه گویای ثبات نسبی در بازار خودرو به ویژه بازار وارداتی‌ها بود، اما روز گذشته نمایندگان بعد از شنیدن صحبت‌های موافق و مخالف سرانجام به مصوبه کمیسیون صنایع رای مثبت دادند. فعالان بازار بعد از انتشار خبر تصویب مصوبه در صحن علنی به نوعی دست به کار شدند تا پیش از نزولی شدن بیشتر نمودار قیمت‌ها محصولات در اختیار خود را به بازار عرضه کنند. اما همچنان بازار خودرو در رکود به سر می‌برد و با وجود افزایش تعداد عرضه محصولات وارداتی، خریداری در بازار حضور ندارد. به نظر می‌رسد خریداران منتظر هستند تا نمودار قیمت‌ها بیش از پیش در مسیر نزولی قرار گیرد، آنگاه برای خرید خودروی مورد نظر خود اقدام کنند. فربد زاوه، کارشناس خودرو در ارتباط با وضعیت بازار بعد از تصویب مصوبه یاد شده به «دنیای اقتصاد» می‌گوید تصویب این مصوبه روی قیمت خودروهای وارداتی اثر مثبت می‌گذارد و منجر به کاهش قیمت این خودروها خواهد شد. این کارشناس خودرو معتقد است بیشترین خودروهایی که تحت تاثیر این مصوبه قیمت خود را از دست می‌دهند وارداتی‌هایی لاکچری هستند که مشتریان خاص دارند.

زاوه می‌گوید به طور مثال تویوتا لندکروزی که در بازار ۵ میلیارد تومان قیمت دارد بعد از تصویب این مصوبه بخشی از قیمت خود را از دست خواهد داد. زاوه تاکید می‌کند قیمت خودروهای وارداتی در کوتاه‌مدت کاهشی خواهد شد، اما از آنجا که همچنان با یک اقتصاد متورم روبه‌رو هستیم در دراز مدت، تورم این کاهش قیمت را بی‌تاثیر می‌کند. به اعتقاد این کارشناس خودرو چنانچه قیمت خودروهای لاکچری که در راس هرم قیمتی بازار قرار دارند ۳۰ درصد افت کند. این تاثیر در خودروهایی که سطح میانی هرم را تشکیل می‌دهند شاید به حدود ۸ تا ۱۰ درصد برسد و خودروهایی که به نوعی کف هرم قیمتی را تشکیل می‌دهند ۵ تا ۷ درصد کاهش قیمت را به خود ببینند. مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان نیز به خبرنگار ما می‌گوید تصویب مصوبه یاد شده در کنار صحبت‌های فاطمی‌امین، وزیر صمت مبنی بر حمایت دولت از یک واردات هدفمند مسیر بازار خودروهای وارداتی را تغییر داد و شاهد نزولی شدن قیمت‌ها در بازار خودرو هستیم. این مقام مسوول معتقد است بیشترین زیان از مصوبه مجلس متوجه دلالان بازار است. دبیر انجمن واردکنندگان می‌گوید اما نفع تصویب این مصوبه به تمامی اقشار جامعه می‌رسد، زیرا آنها این امکان را دارند تا خودروی با امکانات و ایمنی بالا خریداری کنند.