به گزارش صنعت ماشین، گزارش کیفیت خودروهای داخلی در خرداد، در حالی منتشر شد که همچنان نامی از محصولات جدید خودروسازان –تارا و شاهین- در لیست انتشار یافته به چشم نمیخورد. همچنین مانند گزارش قبلی، خودروها از حیث ستارهبندی، تغییر کیفی را تجربه نکردهاند. تارای ایرانخودرو و شاهین سایپا، دو محصول جدید خودروسازی کشور به شمار میروند که تولیدشان از سال گذشته آغاز شده است. خودروهای موردنظر حتی پیشفروش نیز شدهاند، با این حال همچنان در گزارش کیفی غیبت دارند و مشخص نیست کیفیت آنها در چه سطحی است. گفته میشد این دو خودرو در گزارش کیفی خرداد حضور خواهند داشت، اما گویا مشکلات آنها همچنان ادامه دارد و این موضوع اجازه قرار گرفتنشان در لیست خودروهای تحت ارزیابی را نداده است.
در گزارش منتشره که به شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران تعلق دارد، ۳۱ خودروی سواری تولید و مونتاژ داخل مورد ارزیابی کیفی قرار گرفته و در چهار دسته قیمتی جا خوش کردهاند. اکثر قریب به اتفاق خودروهای تحت ارزیابی در خرداد را محصولات سهستاره تشکیل میدهند. همچنین پنج خودرو نیز چهار ستاره کیفی به دست آوردهاند. در جمع خودروهای تحت ارزیابی اما تنها یک خودروی پنج ستاره به چشم میآید، ضمن آنکه یک محصول دو ستاره نیز در بین آنها قرار دارد. طبق تعریف شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، خودروی پنج ستاره محصولی است که کیفیت بالایی دارد و احتمال وجود ایراد ظاهری در آن ضعیف است. چهار ستاره نیز خودرویی است که کیفیت خوبی دارد، اما وجود ایراد ظاهری در آن محتمل است. در تعریف خودروی سهستاره نیز آمده که کیفیت نسبتا خوبی دارد و ممکن است در آن ایراد عملکردی نیز وجود داشته باشد. دو ستاره نیز خودرویی با حداقل کیفیت است که احتمال وجود ایراد عملکردی در آن بالا است. در نهایت خودروهای تکستاره هرچند حداقل استانداردها را پاس میکنند، اما کیفیت پایینی دارند و گاهی ایرادات اساسی و مهمی در آنها دیده میشود. ماههاست خودروسازان داخلی خودروهای تکستاره تولید نمیکنند و محصول دوستاره آنها نیز فقط یکی است. بنابراین طبق گزارش شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، تقریبا تمام خودروهای تولید و مونتاژ داخل حداقل از کیفیت نسبتا مناسبی برخوردار هستند. این البته تنها روی کاغذ است و اگر از مشتریان نظرسنجی شود، ممکن است نظرات آنها با آنچه آمار میگوید، همخوانی نداشته و سطح کیفی کمتر باشد. این تردید بهویژه حالا که خودروسازی کشور در تحریم است، بیشتر احساس میشود. در دوران تحریم معمولا دو اتفاق رخ میدهد که به واسطه آنها کیفیت خودروهای تولیدی در مسیر افت قرار میگیرد. نخست اینکه تامین مواد اولیه و قطعات از منابع خارجی اصلی محدود میشود، بنابراین خودروسازان و قطعهسازان ناچارند سراغ شرکتهای درجه دو بروند و نیاز خود را از آنها تامین کنند. این موضوع گاهی سبب میشود قطعات تولیدی از سطح کیفی مناسبی برخوردار نباشد و به تبع آن، کیفیت خودروها هم پایین میآید.
مساله دیگر اینجاست که در دوران تحریم، هزینه تولید خودرو بالا میرود و چون سیاست قیمتگذاری دستوری برقرار است، گاهی قطعهسازان و خودروسازان نمیتوانند بین قیمت و کیفیت تعادل و تناسب لازم را ایجاد کنند و این موضوع به کاهش کیفیت منجر میشود. به عبارت بهتر، تولیدکننده مجبور میشود برای آنکه زیان کمتری بدهد، از کیفیت بزند، اتفاقی که ریشه در قیمتگذاری دستوری دارد. بنابراین اینکه در دوران تحریم سطح کیفی خودروهای داخلی تغییر چندانی نکرده باشد، آنچنان با واقعیت همخوانی ندارد.
جزئیات گزارش کیفیت خودروها
اما طبق گزارش اعلامی از سوی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، از جمع ۳۱ خودروی تحت ارزیابی در خرداد، تنها یک محصول در دسته قیمتی یک قرار دارد که تیگو۷ نام دارد. این محصول مانند گزارش قبلی تنها سه ستاره کیفی به دست آورده است. در دسته قیمتی دو اما با هفت خودرو روبهرو میشویم که همه آنها چینی هستند.
در این بین، تنها هایما در مدل S۷ توانسته چهار ستاره کیفی به دست بیاورد و باقی اعضا یا سهستارهاند یا دوستاره. هایما خودرویی شاسی بلند است که در ایران خودروی خراسان مونتاژ میشود. اما دیگر عضو این گروه یعنی جک، در مدلهای S۵ و S۳ جزو سه ستارهها است و در مقایسه با گزارش قبلی تغییری به خود نمیبیند. جک را یکی از خودروسازان بخش خصوصی به نام کرمان موتور مونتاژ میکند. دیگر خودروساز خصوصی کشور- مدیران خودرو- نیز در گروه تحت بررسی دو نماینده دارد. تیگو۵ و آریزو ۵ خودروهایی هستند که به نمایندگی از مدیران خودرو توانستهاند سه ستاره کیفی در گزارش خرداد کسب کنند. در مقایسه با گزارش قبلی، این دو محصول تغییری از حیث ستارهبندی نداشتهاند. گروه تحت بررسی یک خودروی مونتاژی و چینی دیگر به نام بیسو نیز دارد که به تازگی میهمان گزارش کیفی شده است. این خودرو در بدو ورود سه ستاره کیفی به دست آورده است. در این گروه اما امویام ایکس ۳۳ کماکان لقب کمکیفیتترین خودروی داخلی را تنها با دو ستاره یدک میکشد.
سراغ دسته قیمتی سه برویم، دستهای که اعضای آن را تماما محصولات ایرانخودرو تشکیل دادهاند. در این بین، دنا پلاس توربوشارژ اتومات به عنوان تنها خودروی پنجستاره کشور، صدرنشین گروه به شمار میرود. این گروه سه خودروی چهار ستاره را نیز در خود جای داده که شامل پژو ۲۰۷ اتومات، پژو ۲۰۷ معمولی و دنا پلاس میشود. هیچ یک از این خودروها درمقایسه با گزارش قبلی تغییری در ستارهبندی نداشتهاند. پژو ۲۰۶ در هر دو مدل هاچ بک و صندوقدار، دنا، رانا، پژو پارس (تولیدی در تمام سایتهای ایرانخودرو) و سمند، اعضای سه ستاره این گروه به شمار میروند. آنها نیز افتوخیزی در ستارهبندیشان طی خرداد و نسبت به اردیبهشت رخ نداده است.
در نهایت اما گروه قیمتی چهار نیز هفت محصول را در خود جای داده است که همه به سایپا و پارسخودرو تعلق دارند. این خودروها شامل کوئیک سایپا، کوئیک آر تولیدی پارسخودرو، تیبا ۲ پلاس، تیبا ۲و ساینای کاشان، ساینای پارسخودرو و تیبای تولیدی در سایت کاشان میشوند. در این بین، کوئیک تولید سایپا توانسته چهار ستاره کیفی به دست بیاورد. دیگر اعضای گروه، سه ستاره هستند و نسبت به گزارش قبل تغییری نکردهاند.