اصلی ترین دلیل افزایش قیمت خودرو
قطعاً ساده ترین مفهومی که برای بررسی نوسانات و تغییر قیمت هر کالایی مدنظر قرار میگیرد ترازوی عرضه و تقاضا است که در تمام اقتصاد های دنیا به عنوان مهمترین عامل کاهش و افزایش قیمت شناخته می شود. بازار خودرو در ایران نیز به عنوان یک کالا از این قاعده مستثنا نبوده و بر اساس میزان عرضه و تقاضا دچار نوسان میشود. پس هر تصمیم و سیاستی که موجب برهم خوردن تعادل این ترازو شود در نهایت باعث نوسانات قیمتی خواهد بود. برای مثال ممنوع کردن ناگهانی واردات خودرو باعث کاهش شدید موجودی خودروهای وارداتی شده و در نتیجه به شدت در افزایش قیمت ماشین های وارداتی تاثیر داشته است. در چند سال اخیر شاهد تعداد زیادی تصمیمات و سیاست های ناگهانی و یک شب بوده ایم که هر کدام به نوبه خود تاثیر قابل توجهی بر افزایش قیمت داشته اند. تصمیمات مقطعی مانند حذف قیمت خودرو از سایت های آنلاین نیز نتوانسته تاثیری در این رشد بی سابقه قیمت داشته باشد.
از طرفی افزایش قیمت و تعداد محدود خودروهای وارداتی موجب می شود به اجبار مردم به سمت خرید خودروهای داخلی و مونتاژ شده در داخل روی آورد و همین موضوع خودش عاملی برای افزایش تقاضای خودروهای داخلی محسوب میشود و همین افزایش تقاضا نیز افزایش قیمت را در پی خواهد داشت. پس نمی توان گفت ممنوعیتهای وارداتی تاثیری در افزایش قیمت خودروهای داخلی و مونتاژ شده ندارند.
طرح های گوناگون مثل قرعه کشی ها و فروش های یکساله و محدود کردن انتقال سند و تمام موارد این چنینی هم بیش از اینکه بر کاهش قیمت خودرو تاثیر داشته باشد باعث ایجاد هرج و مرج و سوء استفاده از این بازار شده است. البته ناگفته نماند جای تعجبی هم نیست که وقتی اختلاف قیمت ۵۰ میلیون تومانی بین قیمت بازار و قیمت کارخانه وجود داشته باشد افراد زیادی به این بازار به عنوان یک گزینه بسیار عالی برای کسب سود نگاه کنند.
این که برخی با بی عدالتی و بی انصافانه گرانی خودرو را بر گردن فروشندگان خودرو می اندازند، مانند این است که گرانی گوشت را به گردن قصاب ها بیندازند. یعنی یک قصاب چند کیلو گوشت را در انباری و سردخانه اش گذاشته و قیمت گوشت کشور را تغییر داده است!!
یکی از مشکلات جدی که در ایران به صورت ریشه ای وجود دارد این است که ابتدا با تصمیم گیری های ناصحیح یک موضوعی ایجاد می شود و بعد برای کنترل آن سازمان نظارت تشکیل داده و سپس برای صحت عملکرد ناظران یک سازمان نظارت بر ناظران تشکیل داده و همین دور باطل ادامه پیدا می کند در صورتی که باید به صورت ریشه های فساد در صنایع مختلف را مرتفع کرد و نظارت کافی نخواهد بود.
مسئولین ما نباید پشت بهانه ارز و دلار و کنترل منابع ارزی، برای بازار خودرو ممنوعیت ایجاد کنند. درست است ما مشکل ارزی داریم و کسی منکر آن نیست ولی همیشه مشکلاتی را که داشته ایم با ارائه یک راه حل برای آن، پیچیده ترش کرده ایم و هزینه های بیشتری ایجاد کردیم. ما پیش از این بارها اعلام کرده ایم که قیمت گذاری حاشیه بازار را قبول داریم ولی نه با این شرایط و وضعیت.
وزیر محترم نحوه قیمت گذاری را تعیین کردند که قیمت خودرو در کارخانه 5 درصد زیر قیمت بازار باشد. اما تا زمانی که بازار خودرو در کشور به شکل انحصاری اداره شود و رقابت خاصی در آن وجود نداشته باشد این سیاست نتیجه نخواهد داشت و همچنان اختلاف قابل توجه قیمت بازار و کارخانه موجب افزایش تقاضا و درنتیجه افزایش قیمت خواهد شد.
یکی از راهکارها این است که با توجه به اینکه کشور امکان وارد کردن ارز از طریق کالاهای فروخته شده را ندارد میتواند واردات کالا و محصولات را به جای ارز در دستور کار قرار دهد که یکی از این کالاها می تواند خودرو باشد. انواع خودروی صفر و کارکرده را می توان وارد کرد و طرح فروش خودرو برای آنها ایجاد کرد.
بهترین راهکار برای رونق بازار
یکی از راهکارهای بسیار موثر در کاهش قیمت خودرو در شرایط کنونی واردات خودروهای کارکرده می باشد که در بازارهای خارج از ایران افت قیمت بسیار شدیدی دارند. علاوه بر این با حذف گمرک های سنگین واردات خودرو می توان تاثیر فوق العاده ای در کاهش قیمت داشت. علاوه بر این لغو ممنوعیتهای وارداتی موجب افزایش عرضه خودرو در بازار شده و تاثیر بی نظیری در کاهش قیمت خواهد داشت.
صنعتگران و صادرکننده هایی که در این مدت کالا و خدمات به بازارهای خارجی ارائه داده اند و نتوانسته اند ارز هایشان را وارد بازار کنند می توانند به واردات خودرو به عنوان یک راهکار جایگزین فوق العاده نگاه کنند که می تواند موجب افزایش عرضه در بازار و کاهش قیمت خودرو شود.
در پایان این گفتگو نیاز به تذکر است که مجلس محترم باید جدی تر و قاطعانه تر در این موضوع ورود کند و برای کاهش التهاب و بی نظمی بازار خودرو، لوایح و تصمیمات درستی را اتخاذ کند.