دفعه بعد که در ترافیک گرفتار شدید، نگاهی به اطراف خود بیندازید؛ البته نه به خودروها بلکه به سرنشینان آنها. اگر در آمریکا ساکن هستید، این احتمال وجود دارد که از هر ۷۵سرنشین خودروها یک نفر طی تصادف با یک خودرو دیگر جان خود را از دست بدهد. البته هر کجا که باشید، افرادی که پشت فرمان یک خودروی شاسیبلند یا وانت غولپیکر نشستهاند، احتمالا از برخورد با یک وسیله نقلیه دیگر جان سالم به در خواهند برد. اما باید گفت وزن بالای خودروهای آنها به این معنی است که جادهها برای سرنشینان خودروهای کوچکتر از امنیت کافی برخوردار نخواهند بود.
بررسیهای اکونومیست نشان میدهد آمار مرگومیر سرنشینان وانتهای پیکاپ سنگین در آمریکا در مقایسه با خودروهای سبکتر در تصادفات رانندگی یک به ۱۲ است.
هرساله در آمریکا حدود ۴۰هزار نفر در تصادفات رانندگی جان خود را از دست میدهند، صرفا نه به این دلیل که آمریکا کشوری پهناور است که مردمان آن عاشق رانندگی هستند؛ بلکه به این دلیل که جادههای این کشور به ازای هر مایل رانندگی تقریبا در مقایسه با جادهها و بزرگراهها در سایر کشورهای ثروتمند جهان دوبرابر مخاطرهآمیزتر است. حتی با وجود معرفی فناوریهای نوین برای ایمنتر کردن رانندگی، آمار مرگومیر ناشی از تصادفات رانندگی طی دهه گذشته، سیر افزایشی داشته است.
وزن بالای خودروهای سنگین شخصی یکی از مسببان اصلی این شرایط است. بررسی دادههای 7.5میلیون تصادف در ۱۴ ایالت آمریکا در فاصله سالهای ۲۰23-۲۰13 نشان میدهد به ازای هر هزار حادثه تصادف رانندگی، خودروها و پیکاپهای سنگین مسبب مرگ ۳۷ نفر در خودروی مقابل هستند. درحالیکه این میزان برای خودروهای با وزن متوسط 5.7 و برای خودروهای سبکتر فقط 2.6 است. وضعیت رو به وخامت است.
در سال ۲۰۲۳ نزدیک به ۳۱درصد از خودروهای جدید در آمریکا بیش از 2.27تن وزن داشتند، درحالیکه این میزان در سال ۲۰۱۸ تنها ۲۲درصد بود. برقی شدن خودروها هم عامل افزایش وزن آنها محسوب میشود و در واقع شکاف و فاصله موجود بین خودروهای سنگین و سبک را تشدید میکند. به عنوان مثال وزن خودروی فورد اف ۱۵۰ لایتنینگ حدود ۴۰درصد بیشتر از وزن همین مدل خودرو با موتور بنزینی است.
در تئوری، قانونگذاران میتوانند اصرار کنند که وسایل نقلیه سبکتر باشند. اما رانندگان پیکاپ عاشق نشستن پشت فرمان یک خودروی بزرگ هستند. در آمریکا متقاعد کردن صاحبان اسلحه به پذیرش قوانین معقول کنترل دسترسی به سلاح به اندازه کافی دشوار است، زیرا این باور اشتباه رواج دارد که در اختیار داشتن سلاح ایمنی مردم را تضمین میکند. برای خودروهای عظیمالجثه، به کرسی نشاندن این استدلال حتی سختتر است، زیرا امنیت بیشتر این خودروها تا حدودی به واقعیت نزدیک است.
چاره چیست؟
پس چهچیزی میتواند جادهها را ایمنتر کند؟ وقتی مردم از خطری که انتخابهایشان بر دیگران تحمیل میکند آگاه میشوند، نگرش آنها نسبت به مالکیت ماشینهای غولپیکر ممکن است دچار دگرگونی شود. نیاز و لزوم این تغییر نباید برای ایمنی رانندگان هزینهساز باشد. تخمین اکونومیست آن است که اگر ۱۰درصد از وزن وسایل نقلیه، به میزان ۴۵۰کیلوگرم، در ناوگان خودروهای غولپیکر در آمریکا کاهش یابد، میزان تلفات جادهای در تصادفات بین چند خودرو تا ۱۲ درصد یا ۲۳۰۰ مورد در سال کاهش مییابد بدون اینکه ایمنی سرنشینان خودروهای سنگینتر دچار مخاطره شود.
با انجام اصلاحات میتوان نگرشها را تغییر داد. اما متعجب خواهید شد اگر بدانید نهاد دولتی که خودروها را برای ایمنی رتبهبندی میکند، تا سال گذشته پیشنهاد در اولویت قرارگرفتن ایمنی عابران پیاده یا سایر وسایل نقلیه را در دستور کار خود قرار نداده بود.
به دلیل اختلاف تجاری با اروپا بر سر برخی قوانین صادراتی و اعمال مالیات 25درصدی، بسیاری از وانتهای سبکتر تولید خارج از کشور در آمریکا به فروش نمیرود. معافیتهای مالیاتی برای وسایل نقلیه کاری، مردم را تشویق به خرید وانت پیکاپ میکند. استانداردهای سوخت که در دهه ۱۹۷۰ برای تقویت خودروهای کارآمد معرفی شدند، پیکاپها را مستثنی کرد که خود ناخواسته میزان فروش آنها را افزایش داد. بااینحال، حتی اگر همهچیز تغییر کند، ترجیحات مصرفکنندگان آنقدر قوی است که تجدیدنظر در استانداردهای بهرهوری سوخت احتمالا بهتنهایی کفایت نخواهد کرد.
در آمریکا اولین قدم باید طراحی مجدد سیستم جادهای باشد. در اوایل دهه ۱۹۹۰، احتمال مرگ فرانسویها در تصادف خودروها تقریبا به اندازه آمریکاییها بود. اما امروز آمار مرگومیر در مقایسه با آمریکا سه برابر کمتر شده است. رانندگی در میسیسیپی، چهار برابر خطرناکتر از ماساچوست است. در هر دو مورد، طراحی جادهها توضیحدهنده تفاوت میزان تلفات است.
یافتن راههایی برای محدودکردن سرعت خودروها تاثیر بسیار زیادی در این فرآیند دارد. یک شروع خوب این است که قوانین محدودیت سرعت را که وجود دارد، اجرا شود. در عوض، بسیاری از ایالتهای آمریکا دوربینهای کنترل سرعت را ممنوع کردهاند. محدودیتهای سرعت دیفرانسیل برای خودروهای سنگینتر، طرحی جاهطلبانهتر اما نامحبوب خواهد بود.
در نهایت، خودروسازان میتوانند با نوآوری مشکلی را که مقصر ایجاد آن هستند برطرف کنند. فناوری بهتر جلوگیری از تصادف و سیستمهای بیشتر محافظت از سرنشینان به این روند کمک خواهد کرد. خودروهای خودران واقعی، زمانی که در نهایت رایج شوند، تا حد زیادی از تعداد تصادفات و در نتیجه تلفات حتی با وسایل نقلیه سنگین میکاهد. هرچند که متاسفانه، ممکن است با این هدف سالها فاصله داشته باشیم. در این میان، وظیفه نجات جان افراد عمدتا بر عهده مهندسان راه و پلیس خواهد بود.