کد خبر: ۶۲۳۷۰
تاریخ انتشار: ۲۶ خرداد ۱۴۰۳
فرجام فرمان دولتی خودرو؛

سرنوشت 8 دستور خودرویی دولت سیزدهم به کجا رسید؟

صنعت ماشین: دولت سیزدهم در حالی به پایان عمر خود نزدیک می‌شود که طبق فرمان هشت ماده ای ابراهیم رئیسی رئیس فقید دولت سیزدهم قرار بود اصلاحاتی اساسی در بخش خودرو شکل بگیرد، اما مرور اتفاقات رخ‌داده نشان می‌دهد این فرمان به طور کامل اجرا نشد......
به گزارش صنعت ماشین،

 دولت سیزدهم در حالی به پایان عمر خود نزدیک می‌شود که طبق فرمان هشت‌ماده‌ای ابراهیم رئیسی رئیس فقید دولت سیزدهم قرار بود اصلاحاتی اساسی در بخش خودرو شکل بگیرد، اما مرور اتفاقات رخ‌داده نشان می‌دهد این فرمان به طور کامل اجرا نشد و در برخی بخش‌های اصلی به‌نوعی ناکام ماند. اسفند ۱۴۰۰ بود که ابراهیم رئیسی در جریان بازدید از ایران‌خودرو فرمانی هشت‌ماده‌ای در راستای انجام اصلاحات خودرویی صادر کرد. «رشد ۵۰‌درصدی تولید (در کنار افزایش گارانتی خودروها)»، «استفاده از ظرفیت‌های صنایع دفاعی و فضایی و شرکت‌های دانش‌بنیان برای تولید خودروهای برقی، متصل و خودران»، «تکمیل و عرضه خودروهای ناقص»، «آزادسازی واردات خودرو»، «حذف تدریجی قرعه‌کشی خودرو»، «توقف واگذاری رانتی خودرو به دستگاه‌های دولتی»، «نوسازی سالی ۲۰هزار خودروی فرسوده تجاری» و «واگذاری مدیریت دولتی خودروسازان به بخش خصوصی» محورهای این فرمان هشت‌ماده‌ای را تشکل می‌دهند.

سرنوشت 8 دستور خودرویی دولت سیزدهم رسید؟

 در این گزارش نگاهی انداخته‌ایم به سرنوشت فرمان هشت‌ماده‌ای رئیس شهید دولت سیزدهم و اینکه هر یک از بندهای آن به چه سرنوشتی دچار شدند.  در نگاه کلی به نظر می‌رسد بندهایی جزئی‌تر مانند «توقف واگذاری رانتی خودرو به دستگاه‌های دولتی»، «افزایش گارانتی خودروها»، «تکمیل خودروهای ناقص» و «حذف قرعه‌کشی» تا حد قابل قبولی در دولت سیزدهم اجرایی شد. به عنوان مثال، خودروسازان پس از صدور فرمان هشت‌ماده‌ای رئیس‌جمهور، گارانتی محصولات خود را افزایش دادند. یا مثلا سیستم قرعه‌کشی خودرو در قالب گسترده و همه‌گیر قبلی حذف شد و در حال حاضر تنها محدود به خودروهای وارداتی (آن هم به دلیل نبود تعادل بین عرضه و تقاضا) است. همچنین خودروهای ناقص دیگر گستردگی قبلی را ندارند و خودروسازان اکثر قریب به اتفاق محصولات خود را به صورت کامل تولید می‌کنند.

این موارد از فرمان هشت‌ماده‌ای رئیس‌جمهور، سرنوشت خوشی داشته‌اند، با‌این‌حال در مورد برخی بندهای دیگر، یا نمی‌توان با قطعیت از به هدف نشستن آنها صحبت به میان آورد یا اصلا مطابق با برنامه‌ریزی پیش نرفته‌اند. به عنوان مثال، در مورد «استفاده از ظرفیت‌های صنایع دفاعی و فضایی و شرکت‌های دانش‌بنیان برای تولید خودروهای برقی، متصل و خودران» اطلاعات دقیقی وجود ندارد و مشخص نیست آیا از ظرفیت موردنظر استفاده شده است یا نه. البته خودروسازان طی یک سال گذشته حرکت در مسیر تولید محصولات برقی را تا حدی تسریع کرده‌اند که ممکن است از دانش صنایع دفاعی و فضایی و دانش‌بنیان‌ها نیز استفاده شده باشد. طبعا انتشار گزارش‌ها و آمارهای مربوطه از سوی نهادهای مسوول، به‌خصوص وزارت صمت، می‌تواند سبب شفاف‌سازی در مورد اجرایی شدن یا نشدن این بند از فرمان هشت‌ماده‌ای شهید رئیسی باشد.

سرنوشت 8 دستور خودرویی دولت سیزدهم رسید؟

 واردات آزاد اما محدود

یکی از بندهای بسیار مهم فرمان هشت‌ماده‌ای رئیس فقید دولت سیزدهم، آزادسازی واردات است که به طلسم چهار‌ساله ممنوعیت ورود خودرو به کشور پایان داد. پس از صدور فرمان هشت‌ماده‌ای، شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا نیز دیگر ممنوعیت واردات خودرو را تمدید نکرد تا ورود خودرو به کشور بار دیگر از سر گرفته شود. این البته در حالی است که آزادسازی واردات خودرو در «اجرا» مطابق با انتظارات افکار عمومی و حتی وعده‌های سیاستگذار پیش نرفت. مشکلاتی مانند وجود مخالفان پنهان (احتمالا بیشتر خارج از دولت) اجازه نداد واردات خودرو در مسیری که به تنظیم بازار منجر می‌شد، حرکت کند. البته طبق آمار گمرک، ورود خودرو به کشور در حال حاضر سرعت گرفته، با‌این‌حال همچنان تیراژ اندکی دارد و هزاران نفر در صف دریافت خودروی ثبت‌نامی‌شان هستند. به‌هر‌حال ابطال طلسم واردات خودرو به نام دولت سیزدهم و ابراهیم رئیسی که آن را در فرمان هشت‌ماده‌ای خود قرار داد، سند خورده و باید منتظر ماند و دید در دولت بعد به چه سمتی (صعود، نزول یا حتی توقف) می‌رود.

 رشد تولید با طعم مونتاژ

دیگر بند بسیار مهم در فرمان خودرویی هشت‌ماده‌ای رئیس‌جمهور فقید، رشد 50درصدی تولید است. هدف از این بند این بود که با بالا رفتن تولید در کنار آزادسازی واردات، بازار خودرو به‌تدریج تنظیم و از التهاب آن کاسته شود و قیمت پایین بیاید. آمار می‌گوید تولید خودرو در دولت سیزدهم روند سالانه نسبتا صعودی داشته، اما رشد 50درصدی محقق نشده است. وجود مشکلات و چالش‌هایی مانند کمبود نقدینگی، تحریم و قیمت‌گذاری دستوری، اجازه نداد خودروسازان جهش تولید تا 50درصد را ثبت کنند. البته طبق گزارش خبرگزاری دولت، خودروسازان توانستند در سال 1401 و نسبت به 1400 با تولید یک‌میلیون و ۳۴۸هزار دستگاه محصول رشد ۴۰درصدی (10‌درصد کمتر از فرمان رئیس‌جمهور) را ثبت کنند. این نکته را نباید فراموش کرد که خودروسازان خصوصی در دولت سیزدهم رشد سنگینی را تجربه کرده‌اند، هرچند نگاه‌ها به این ماجرا متفاوت است. برخی جهش تولید بخش خصوصی را به فال نیک می‌گیرند و آن را عامل افزایش رقابت در بازار خودرو می‌دانند و برخی نیز آن را رشد مونتاژکاری لقب می‌دهند.

 فرمانی که اجرا نشد

اما به نظر می‌رسد تنها بند کاملا ناکام فرمان خودرویی هشت‌ماده‌ای شهید رئیسی که تقریبا وارد فاز اجرا نشد، به «واگذاری مدیریت خودروسازان به بخش خصوصی» مربوط می‌شود. قرار بود واگذاری مدیریت دولتی شرکت‌های خودروسازی ایران‌خودرو و سایپا حداکثر ظرف شش ماه (از زمان صدور فرمان) به بخش غیردولتی، تعیین‌تکلیف شود. هرچند اقداماتی مانند قرار گرفتن سهام خودروسازان در مسیر تعیین ارزش انجام شد، اما تا به امروز که حدود 28ماه از صدور فرمان هشت‌ماده‌ای می‌گذرد، همچنان سایه مدیریت دولتی بر سر دو خودروساز اصلی کشور است. ناکامی این بند از فرمان هشت‌ماده‌ای البته واکنش منفی مطلق فعالان صنعت خودرو را به دنبال نداشته، زیرا بسیاری از آنها معتقدند با وجود قیمت‌گذاری دستوری که مانع ارزش‌گذاری منصفانه دقیق سهام خودروسازان می‌شود و همچنین عدم حضور خودروسازان معتبر خارجی در کشور و ضعف مشتری اصلح برای سهام، الان وقت مناسبی برای واگذاری نیست.  حتی برخی فعالان صنعت خودرو معتقدند دولت بهتر است به طور کامل از خودروسازی خارج نشود، اما به اندازه سهمی که دارد، در امور ایران‌خودرو و سایپا دخالت کند (نه کمتر و نه بیشتر).

اخبار مرتبط
نظر شما
Nevo A05 فردا موتورز  با طراحی مدرن و امکانات پیشرفته رونمایی شد +تصاویر
سدان جدید چانگان در ایران؛

Nevo A05 فردا موتورز با طراحی مدرن و امکانات پیشرفته رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
Forthing S50 EVK فردا موتورز با طراحی منحصر به فرد رونمایی شد +تصاویر
سدان برقی با نام جدید؛

Forthing S50 EVK فردا موتورز با طراحی منحصر به فرد رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
ارس M5 برقی ماموت خودرو در نمایشگاه خودرو تهران رونمایی شد
اولین خودروی هواوی به ایران رسید!

ارس M5 برقی ماموت خودرو در نمایشگاه خودرو تهران رونمایی شد

نام خبرنگار:
FMC SX5 Plus با تغییرات فنی و طراحی توسط فردا موتورز رونمایی شد +تصاویر
گزینه جذاب در بازار خودروهای کراس اوور؛

FMC SX5 Plus با تغییرات فنی و طراحی توسط فردا موتورز رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
FMC T5 Plus فردا موتورز با مشخصات جدید رونمایی شد +تصاویر
رونمایی فیس جدید T5 در تهران؛

FMC T5 Plus فردا موتورز با مشخصات جدید رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
پیکاپ چانگان کایزن F70 توسط فردا موتورز رونمایی شد +تصاویر
نسخه چینی پژو لند ترک در ایران؛

پیکاپ چانگان کایزن F70 توسط فردا موتورز رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
MG 3 HEV توسط فردا موتورز رونمایی شد +تصاویر
اولین هاچبک هیبریدی در ایران؛

MG 3 HEV توسط فردا موتورز رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
خاطره بازی رنو

خاطره بازی رنو

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
سوپراسپرت فراری نمایی شد

سوپراسپرت فراری نمایی شد

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
چری از خودروی پرنده خودران خود رونمایی کرد +تصاویر
در حاشیه «کنفرانس نوآوری جهانی چری»؛

چری از خودروی پرنده خودران خود رونمایی کرد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
عظیم الجثه‌ نیسان در ابوظبی رونمایی شد +تصاویر
شاسی بلند غول پیکر با ظاهر مدرن و موتور قدرتمند؛

عظیم الجثه‌ نیسان در ابوظبی رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
لامبورگینی جدید با نام تمراریو رونمایی شد +تصاویر
ارزان‌ترین مدل این خودروساز ایتالیایی؛

لامبورگینی جدید با نام تمراریو رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
13:54 - 1403/05/27
آخرین محصول لوکس این شرکت؛

Mercedes Maybach SL 2026 رودستر فوق لوکس معرفی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
الکتریکی خالص هوندا و دانگ فنگ با برد 620 کیلومتر +تصاویر
هوندا اس7 از کمپانی CATL چین؛

الکتریکی خالص هوندا و دانگ فنگ با برد 620 کیلومتر +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
تجربه رانندگی با کیا K5 کوشا خودرو در باند فرودگاه سپهر +تصاویر
تمایز گزینه خاص کوشا خودرو برای بازار ایران چیست؟

تجربه رانندگی با کیا K5 کوشا خودرو در باند فرودگاه سپهر +تصاویر

نام خبرنگار: محسن صادقی
تجربه رانندگی با کیا اسپورتیج 2024 کوشا خودرو در فرودگاه سپهر +تصاویر
رانندگی با کراس اوور محبوب کره‌ای‌ها چگونه است؟

تجربه رانندگی با کیا اسپورتیج 2024 کوشا خودرو در فرودگاه سپهر +تصاویر

نام خبرنگار: محسن صادقی
تجربه رانندگی با کراس اوور جسور دیار خودرو در پیست آزادی!
بیجینگ X55؛ تجربه خاص از شتاب هیجان انگیز؛

تجربه رانندگی با کراس اوور جسور دیار خودرو در پیست آزادی!

نام خبرنگار: محسن صادقی
تجربه رانندگی با Venucia V-online DDI محصول جدید تیگارد موتور در پیست آزادی +تصاویر
با یک باک و باتری پر شارژ 1300 کیلومتر برانید!

تجربه رانندگی با Venucia V-online DDI محصول جدید تیگارد موتور در پیست آزادی +تصاویر

نام خبرنگار: محسن صادقی
19:32 - 1401/12/10
با شروع تمرین های زمستانه؛

فصل جدید فرمول یک 2023 در بحرین آغاز شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
16:40 - 1401/11/28
برای فصل ۲۰۲۳ فرمول یک؛

استون مارتین از خودروی AMR23 رونمایی کرد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
19:49 - 1401/08/23
مدل آفرود پورشه 911 داکار معرفی شد

اسپرت ترین خودروی آفرودی جهان +تصاویر جذاب

نام خبرنگار:
18:16 - 1401/08/21

خودروی فرمول E پورشه 99X جدید معرفی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
فراری پوروسانگوئه توسط تیونینگ منصوری رونمایی شد +تصاویر
در نمایشگاه موناکو فرانسه؛

فراری پوروسانگوئه توسط تیونینگ منصوری رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
00:53 - 1403/02/30
بی‌ام‌و مخملی هوش از سر خودرو بازان پراند!

نسخه خاص و استثنایی از مدل پرچمدار XM بی ام و +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
01:21 - 1402/12/27
توسط برابوس تیونر معروف آلمانی؛

راکت 1000؛ از سریع ترین بنزهای روی کره زمین آشنا شوید +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
پروژه مرسدس AMG SL 63 زیر دستان کیوانی +تصاویر
درباره دو رگه ایرانی آلمانی؛

پروژه مرسدس AMG SL 63 زیر دستان کیوانی +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
13:53 - 1402/11/30
شاسی بلند و سدان را فراموش کن، ون را ببین!

نسخه خاص ون فورد ترانزیت رونمایی شد +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
16:32 - 1402/10/08
بنز شاسی بلند نصفه که 1.3 میلیون دلار ارزش دارد!

جی کلاس کابریولت Refined Marques خودرو رویایی و کمیاب +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
بازگشت «اسپید سیکس» بعد از یک قرن

بازگشت «اسپید سیکس» بعد از یک قرن

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
11:00 - 1403/04/04

حراج خودروی برقی 111 ساله!! +عکس

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
19:37 - 1403/02/28
کادیلاک سایکلون ؛

خودرو 65 سال پیش که هنوز برتری فناورانه به محصولات روز دارد! +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین
19:18 - 1403/02/28
آلپینا B6 2.7 ؛

یکی از کمیاب ترین خودروهای جهان که خیلی گران هم نیست! +تصاویر

نام خبرنگار: تحریریه صنعت ماشین