اعلام جزئیات جدید از اسقاط خودروهای فرسوده

 موضوع خودروهای فرسوده طی سال‌ها اخیر به یک بحران زیست‌محیطی در کشور تبدیل شده و علاوه بر آن هزینه‌‌‌های زیادی هم از نظر مصرف سوخت و یارانه‌‌‌های دولتی بر دوش کشور گذاشته است. پیش از ممنوعیت واردات خودرو در سال ۹۷ واردکنندگان به ازای ورود هر خودروی خارجی ملزم به اخذ گواهی اسقاط یک خودروی فرسوده بودند، اما بعد از ممنوعیت واردات، اسقاط فرسوده‌‌‌ها به کما رفت و این موضوع به کاهش چشمگیر ۷۰‌درصدی اسقاط خودرو در سال ۹۷ و تداوم روند کاهشی در سال‌های ۹۸ و ۹۹ منجر شد که تعطیلی مراکز بازیافت و اسقاط خودروهای فرسوده را به همراه داشت، به طوری که طی چهار سال اخیر بیش از ۸۵‌درصد این مراکز تعطیل شده‌‌‌اند.

بسیاری این موضوع را در نتیجه خلأ قانونی برای اسقاط خودروهای فرسوده می‌‌‌دانند. حالا طبق اظهارات داریوش گل‌علیزاده می‌‌‌‌‌‌توان گفت که تلاش‌‌‌هایی در جهت رفع این خلأ قانونی در جریان است. ماده ۸ قانون هوای پاک می‌‌‌گوید: «تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی مالک وسایل نقلیه موتوری اعم از سبک، نیمه‌‌‌سنگین، سنگین و موتورسیکلت مکلفند وسایل نقلیه خود را پس از رسیدن به سن فرسودگی از رده خارج کنند.» ماده ۱۰ قانون ساماندهی صنعت خودرو هم که سال ۱۴۰۰ به تصویب مجلس رسید تاکید می‌کند که «تردد و حمل بار و مسافر توسط وسایل نقلیه موتوری، پس از رسیدن به سن فرسودگی در کلان‌شهرها ممنوع است.» آیین‌‌‌نامه مربوط به این دو ماده قانونی پیش از این توسط دولت تدوین و ابلاغ شده است، اما به دلایل مختلف که پیش از این «دنیای‌اقتصاد» در گزارشی تحت عنوان «چراغ سبز قانون به فرسوده‌‌‌ها» به بخشی از آن پرداخته بود، این آیین‌‌‌نامه‌‌‌ها در عمل موفق نبوده‌‌‌اند. حالا اما داریوش گل‌علیزاده می‌‌‌گوید برای تسریع اسقاط خودرو این دو آیین‌‌‌نامه ادغام می‌‌‌شوند.

رئیس مرکز هوا و اقلیم سازمان حفاظت از محیط‌زیست، همچنین از آخرین تغییرات گواهی اسقاط خودرو رونمایی کرد؛ برای مثال سن فرسودگی تاکسی‌‌‌ها به ۱۰سال رسیده است. اما یکی از انتقاداتی که به شیوه کنونی اسقاط خودرو وجود داشت این بود که دارندگان این خودروها انگیزه کافی برای اسقاط خودروی فرسوده خود ندارند، جزئیات تازه گواهی‌‌‌های اسقاط نشان ‌‌‌می‌‌‌دهد که تلاش شده این انگیزه برای دارندگان فرسوده‌‌‌ها ایجاد شود. به گفته گل‌علیزاده «در گذشته یک تاکسی دو گواهی اسقاط دریافت می‌کرد که این گواهی‌‌‌ها عددی در حدود ۷۰میلیون تومان نصیب دارنده تاکسی فرسوده می‌‌‌کرد اما اکنون با تغییرات جدید این عدد نزدیک به ۲۱۰میلیون تومان نصیب تاکسی فرسوده می‌کند.» آن‌طور که رئیس مرکز هوا و اقلیم سازمان حفاظت از محیط‌زیست گفته برای کشنده‌‌‌ها نیز این رقم به یک‌میلیارد و ۲۲۰میلیون تومان رسیده که علاوه بر قیمت، لاشه خودرو هم به صاحب خودرو فرسوه می‌‌‌رسد. همچین دارندگان خودروهای سواری فرسوده ۷۰میلیون تومان بابت گواهی اسقاط به علاوه ۲۰میلیون تومان ارزش لاشه خودرو را دریافت خواهند کرد.