فروش اقساطی خودروسازان ؛ آغاز خروج دلالان از بازار خودرو

 بازار خودرو طی ماه های اخیر بنا به دلایل متعدد از جمله انتظار برای ورود خودروهای وارداتی، باز شدن فروش های سامانه ای و نوسان های قیمتی با سردی داد و ستد همراه شده است. ضمن این که، در این مدت با توجه به بالا و پایین شدن قیمت ها باید موج انصراف ها را نیز به این انتظار و سرد مزاجی بازار اضافه کرد.

در این میان، خیلی از تقاضاهای مصرفی نیز با توجه به ضوابط سامانه یکپارچه واجد شرایط برخورداری از عرضه خودروسازان در سامانه شناخته نشدند و پشت درِ سامانه یکپارچه عرضه خودرو ماندند. همچنین بسیاری از این افراد علاوه بر دور ماندن از خودروی مورد علاقه نسبت به تحلیل سرمایه و کاهش قدرت خرید خود با نگرانی زیادی همراه شده بودند.

در این شرایط، آغاز فروش اقساطی جک j4 کرمان موتور و اسقبالی که از آن به عمل آمد، نشان می دهد این روش می تواند برخی از کاستی ها و نواقص بازار خودرو را برطرف و مسیر را برای ورود سایر خودرو از دیگر برندها باز کند. این فروش اقساطی از ۱۹ شهریور و براساس قیمت های مصوب شورای رقابت آغاز شده است. ضمن این که، شرایط و زمان تحویل به صورت شفاف و روشن با قیمت های قطعی اعلام شده است. در واقع، شرایط اعلام‌شده واضح و بدون ابهام و کاملاً مشخص است. این شفافیت و استقبالی که به عمل آمده است نشان می دهد، مصرف کنندگان واقعی منتظر فرصت مناسب هستند تا به دور از هیاهو و جنجال های سفته‌بازانه و رانت‌محور آن چه نیاز دارند را انتخاب کنند. البته این که هنوز وزارت صمت به عنوان متولی و سکان‌دار اصلی صمت و صنعت کشور و شورای رقابت، که هر دو برای آرامش بازار و همچنین افزایش کیفیت، رقابت و از همه مهم تر کاهش قیمت تلاش می کنند، از این نوع فروش حمایت نمی کنند جای تعجب دارد. این عدم حمایت با توجه به اثر بخش بودن شرایط فروش و پیش فروش های مطمئن به نوبه خود پرسش انگیز هم هست.

به بیان ساده تر، شاید در ظاهر تنها دو محصول خارج از چارچوب های مرسوم این روزها به صورت اقساطی و پیش فروش عرضه شده اند، اما همین عرضه محدود می تواند در صورت ادامه دار و همچنین افزوده شدن سایر خودروسازان گره های زیادی از بازار خودروی کشور باز کند. اولین گره این است که تقاضاهای واقعی به سمت محصولی که انتخاب کرده اند حرکت می کنند. این حرکت به منزله کاهش فشار تقاضا از بازار و جلوگیری از ورود سرمایه ها به بخش ها و سگمنت ها و محصولات دیگر است. در واقع، این حرکت را می توان بخشی از فرآیند به شدت محدودشده انتخاب توسط مشتریان به شمار آورد، یعنی آن ها با آغاز این نوع فروش ها، هم شرایط و هم نیاز خود را بررسی و نسبت به خرید اقدام می کنند. هر تعداد خودرویی که فروخته شود به طرفین داد و ستد نفع رسانی خاص خود را دارد؛ طرف مصرف کننده که مشخص است، افراد سراغ محصولات مد نظر می روند، در عین حال، به دلیل فراوانی عرضه و قیمت مصوب شورای رقابت، هم تعادل عرضه و تقاضا بر هم نمی خورد و هم انگیزه ای برای فعالیت‌های رانت‌محور ایجاد نمی شود. در همین شرایط، با کاهش فشار تقاضا، متولیان برای نظم بخشیدن و تزریق محصولات دیگر فضای بیش تری برای تنفس پیدا خواهند کرد.

از منظر دیگر، این نوع عرضه با توجه به حضور مصرف کنندگان، مانع از دپو خودرو در انبار می شود. در کنار این مسئله، به اندازه میزان فروش، بخشی از نقدینگی مورد نیاز تولیدکننده برای سفارش گذاری و تأمین قطعات مورد نیاز فراهم می شود. نکته قابل توجه دیگر این است که با فروش هایی که از ۱۹ شهریور کرمان موتور آغاز کرده است، تقاضا برای سفارش گذاری نیز حجیم نمی شود. به بیان دیگر، هنگامی که تمام خودروسازان در یک زمان مجبور به فروش شوند، یک‌باره نیز باید سفارش گذاری کنند.

با توجه به شرایط تحریمی، در این جا نیز تعادل عرضه و تقاضا برای نقل و انتقال پول بر هم می خورد و هزینه و زمان بیش تری باید صرف شود. بنابراین به نظر می رسد استمرار فروش اقساطی و پیش فروش ها می تواند علاوه بر سبک کردن فشار روانی بازار، باعث سرعت حرکت تخلیه تقاضاهای غیر مصرفی نیز بشود، همچنین این فرآیند باعث خروج تدریجی مشتریان از بازار می شود و اجازه تلاطم و آشفتگی مجدد را نمی دهد. در هر حال، استقبال از فروش اقساطی جک j4 و پیش فروش سدان کرمان موتور، به وضوح درستی راه و نیاز به این نوع عرضه ها را نشان می دهد، ادامه این مسیر نیز تنها با همراهی متولیان امر میسر خواهد بود؛ البته اگر برای آرامش بازار خودرو، آسایش خیال مردم و کوتاه کردن دست دلالان تمایل و اراده ای وجود داشته باشد.

نویسنده: علی طجوزی