برخی از خودروسازان کشور، مانند ایران خودرو، به دنبال تولید خودروی برقی ملی هستند و چندین سال است که به شکل بیحاشیهای، اقدام به تحقیق و توسعه میکنند. داستان ایران خودرو و تسلا هم از اینجا آب میخورد.
در اوایل سال ۱۳۹۹ خبر ورود ۶ دستگاه خودرو تسلا به ایران سر و صدای زیادی به پا کرد. طبق شایعاتی، گفته میشد که این خودروها متعلق به یکی از سفارتخانهها بوده و به صورت سفارشی وارد ایران شده است. اما با بررسیهای انجام شده ، اعلام شد که ورود این خودروها برای مطالعه و تحقیقات شرکت ایران خودرو میباشد.
با توجه به فعالیت یکی از زیر مجموعههای ایران خودرو به نام جتکو در زمینه خودروهای برقی، احتمال داده میشد که تسلاهای وارداتی مربوط به این برند باشند. این شرکت قصد دارد با مطالعه و تحقیق بیشتر در این زمینه، آغازکننده تولید خودروهای برقی در ایران باشد.
در دی ماه ۱۴۰۰، یک تسلا مدل ۳ در ویدئویی که از شرکت جتو منتشر شده بود دیده شد که مهر تاییدی بر مهندسی معکوس تسلا در ایران بود. در کنار تسلا مدل ۳، خودروهای دیگری از این برند مطرح مثل مدل X و S در این مجموعه موجود بودند. تسلا مدل S واردشده به کشور نمونه ۷۵ کیلووات ساعتی بوده و گویا با نمونه چهار چرخ محرک پا به کشور گذاشته است.
فناوری استخراج شده از تسلا، قرار است به شکل مستقیم در جتکو JX۱۰ به کار برده شود. احتمالا پروژه JX۱۰ به برخی سامانههای ایمنی تسلا نیز مجهز شود. جتکو JX۱۰ یک سدان سایز متوسط بوده که احتمالاً در ابتدا با نسخه تمام برقی به بازار معرفی شود. با توجه به دانش فنی موجود در کشور، JX۱۰ میتواند با هر بار شارژ کامل باتریها مسافتی فراتر از ۳۰۰ کیلومتر را بپیماید و در کمتر از ۴۰ دقیقه با سامانه شارژ سریع، ۸۰ درصد ظرفیت باتریهای خود را تکمیل کند. برخی منابع خبری میگویند که زیرساخت پیشرانه و قوای محرکه جتکو JX۱۰ بر مبنای خودروهای تسلا و نیز نیسان لیف نسل قبل طراحی شده و ساختار آن بر مبنای یکی از سدانهای معروف آلمانی است.
در واقع، جتکو همان مسیری را دنبال میکند که خودروسازان چینی طی کردند؛ یعنی تقلید از خودروسازان بزرگ برای رسیدن به جایگاه رقابت با برقیسازان.
علاوهبر شباهتی که از نظر فنی با خودروهای دیگر وجود دارد، ظاهر جتکو JX۱۰ هم شبیه به خودروهای کرهای است. طبق تصاویری که توسط جتکو منتشر شده، تصاویر مدل مفهومی، خودرویی مدرن با طراحی تهاجمی را نشان میدهند.
در برنامه تلویزیونی بیواسطه، با حضور معاون علمی رئیس جمهور، نکاتی بیشتری درباره تسلاهای وارد شده و همچنین پروژه آینده جتکو مطرح شد.
فیروز آبادی در جواب به این سئوال که این کار غیر قانونی هست یا خیر، گفت: این مهندسی معکوس در دنیا غیر قانونی است؛ اما ما به عنوان محقق این کار را کردهایم. ماشین را خریدهایم و دوست داشتیم بازش کنیم؛ گناه نکردیم!
طبق گفته معاون رئیس جمهور، خودروی برقی برخلاف سایر خودروها به راحتی قابل کپی کردن نیست؛ چرا که مغزافزار این خودروها با چشم قابلیت کپی کردن ندارد و باید اقدامهای مهندسی انجام داد. ما خودرو تسلا را باز کردیم و تا یک جایی توانستیم از آن الهام بگیریم؛ از یک جایی بهبعد اما بحث نرمافزار است که اجازه ورود و بررسی نمیدهد.
اگر این پروژه مسیر خود را به خوبی طی کند، میتوان به آینده خودروهای برقی در ایران، حداقل کمی امید داشت.