۳۲ماه حقوق‌کارگری؛ رانت برندگان لاتاری

به گزارش صنعت ماشین،  روز گذشته قرعه‌کشی مرحله سوم سامانه یکپارچه تخصیص خودرو انجام شد. در این مرحله رکورد تعداد متقاضیان دریافت خودرو از ابتدای شروع فرآیند قرعه‌کشی برای خودرو شکسته شد. ۶میلیون و ۶۸۴‌هزار و ۳۸۴ متقاضی در این مرحله از قرعه‌کشی سامانه یکپارچه ثبت‌نام کردند که در نوع خود رقم بی‌سابقه‌ای محسوب می‌شد. با این حال تعداد خودروهای تخصیص‌داده‌شده در این مرحله با افت شدیدی مواجه شده و از ۱۰۴هزار دستگاه به ۶۰هزار دستگاه خودرو رسید. با این حال اگر کسی آن‌قدر خوش‌شانس باشد که از بین این ۶میلیون و ۶۸۴هزار نفر بتواند یکی از این ۶۰هزار خودرو را تصاحب کند، سود قابل‌توجهی از محل اختلاف قیمت کارخانه و بازار آزاد به دست خواهد آورد.

طبق اطلاعات منتشر‌شده، در سومین مرحله قرعه‌کشی سامانه یکپارچه تخصیص خودرو، سایپا تنها خودروی ساینا S را عرضه کرده ولی در مقابل، ایران‌خودرو خودروهایی همچون رانا پلاس، پژو ۲۰۶ تیپ ۲، دناپلاس، سورن پلاس، تارا و همچنین پژو پارس TU۵ را وارد این مرحله از قرعه‌کشی کرده است. بررسی قیمت بازار و کارخانه این خودروها نشان می‌دهد برندگان این قرعه‌کشی بین ۴۲میلیون تا ۲۰۱میلیون تومان سود خواهند کرد، همچنین درصد سود این برندگان از بهای پرداختی خود بین ۲۵ تا ۹۷درصد خواهد بود.

برندگان رانا پارس برای دریافت خودروی خود از کارخانه مبلغی معادل ۲۱۵میلیون تومان پرداخت می‌کنند، در صورتی که قیمت این خودرو در بازار آزاد ۳۰۰میلیون تومان است؛ بنابراین این دسته از برندگان ۸۵میلیون تومان سود می‌کنند که معادل ۴۰درصد از بهای پرداختی آنهاست. بیشترین درصد سود برای برندگان خودرو پژو ۲۰۶ تیپ ۲ است. بهای این خودرو در کارخانه ۱۵۰‌میلیون و ۳۱۰‌هزار تومان است در‌حالی‌که قیمت این خودرو در بازار آزاد به ۲۹۶ میلیون تومان می‌رسد. بنابراین برندگان ۲۰۶ معادل ۱۴۵میلیون تومان و ۶۹۰هزار تومان سود می‌کنند که درصد سودی معادل ۹۷درصد دارد. خودروی دیگری که در این مرحله عرضه می‌شود دناپلاس است که قیمت کارخانه آن ۲۲۸میلیون و ۳۰۰هزار تومان بوده و در بازار آزاد به قیمت ۴۲۵میلیون تومان به فروش می‌رسد. بنابراین کسانی که موفق می‌شوند این خودرو را از ایران‌خودرو خریداری کنند، ۱۹۶میلیون و ۷۰۰هزار تومان معادل ۸۶درصد از قیمت پرداختی خود سود می‌کنند. برندگان سورن‌پلاس نیز برای دریافت خودروی خود مبلغی معادل ۲۶۱میلیون و ۳۸۹هزار تومان پرداخت می‌کنند، این خودرو در بازار با نرخ ۳۳۷میلیون تومان خرید‌و‌فروش می‌شود، بنابراین عایدی این دسته از افراد ۷۵‌میلیون و ۶۱۱هزار تومان  است که نرخ سود ۲۹درصدی را نشان می‌دهد.

تارا به عنوان محصول دیگر ایران‌خودرو که در این مرحله در قالب قرعه‌کشی به فروش می‌رسد قیمتی معادل ۴۱۵میلیون و ۹۲۱هزار تومان در کارخانه دارد؛ در حالی که قیمت بازار آزاد این خودرو ۵۸۰میلیون تومان است و برندگان آن حدود ۴۰درصد سود کسب می‌کنند. آخرین خودروی عرضه‌شده ایران‌خودرو نیز خودروی پرطرفدار پارس TU۵ است که قیمت تعیین‌شده برای آن ۲۱۱میلیون و ۵۱۵هزار تومان بوده و در بازار آزاد به قیمت ۴۱۳میلیون تومان به فروش می‌رسد؛ بنابراین بیشترین مقدار خالص سود برای برندگان این خودرو با سود ۲۰۱میلیون و ۴۸۵هزار تومانی است که درصد سود برندگان آن را به ۹۵درصد می‌رساند. ساینا S نیز به عنوان تنها خودروی عرضه‌شده سایپا در این مرحله از قرعه‌کشی قیمت کارخانه‌ای ۱۶۹میلیون و ۸۳۱هزار تومان دارد ولی در بازار آزاد نرخ ۲۱۲میلیون تومانی را تجربه می‌کند. بنابراین برندگان خودروی عرضه‌شده سایپا حدود ۴۲میلیون و ۱۶۹هزار تومان سود می‌کنند که نرخ سودی معادل ۲۵ درصد دارد که کمترین درصد سود بین خودروهای عرضه‌شده است.

با تکیه به این آمار و ارقام می‌‌توان علت استقبال گسترده از این مرحله از قرعه‌کشی خودرو را فهمید. شانس متقاضیان دریافت خودرو از خودروسازها در این مرحله نسبت به مراحل گذشته با افت قابل‌توجهی مواجه بوده. به طور میانگین از هر ۱۱۱ متقاضی یک نفر صاحب خودرو می‌شود که البته این شانس برای متقاضیان عادی که مشمول طرح جوانی جمعیت یا اسقاط خودرو نمی‌شوند بسیار کمتر بوده و به یک نفر از هر ۳۴۲ نفر می‌رسد. با این حال افراد ترجیح می‌دهد شانس خود را که گرچه اندک است برای برنده شدن در این لاتاری امتحان کنند. اگر شخصی آنقدر خوش‌شانس باشد که موفق شود برنده خریداری یک دستگاه پژو پارس در این لاتاری شود سودی معادل ۳۲ ماه حداقل حقوق یک کارگر با یک خانواده سه‌نفره خواهد داشت که معادل ۲ سال و ۸ ماه کار چنین کارگری خواهد بود. گرچه وعده‌های زیادی در مورد حذف این رانت داده شده، اما همچنان این سودهای کلان واسطه‌هاست که در صنعت و بازار خودروی ایران می‌تازد.