خودروسازان جهان به دنبال مواد اولیه باتری

 بسیاری از مدیران خودرویی غربی برای اینکه بیشتر از این از تسلا و شرکت‌های خودروساز چینی عقب نمانند، تامین‌کنندگان سنتی را دور می‌زنند و میلیاردها دلار برای معامله با شرکت‌های معدنی استخراج لیتیوم اختصاص می‌دهند.

این مدیران با کلاه‌های محافظ و چکمه در محل معادن‌ حاضر می‌شوند تا مواد موردنیاز را در مکان‌هایی چون شیلی، آرژانتین، کبک و نوادا کشف و از تامین ذخایر فلزی اطمینان حاصل کنند؛ مساله‌ای که می‌تواند در روند حرکت شرکتشان از بنزین به باتری، سبب پیروزی یا شکست این مدل شود. بدون لیتیوم، خودروسازان آمریکایی و اروپایی قادر نخواهند بود برای وانت پیکاپ‌های برقی، خودروهای شاسی‌بلند و سدان‌هایی که برای رقابت به آنها نیاز دارند، باتری تولید کنند. به علاوه، خطوط مونتاژ که آنها در مکان‌هایی مانند میشیگان، تنسی و ساکسونی آلمان در حال افزایش است، تا حدی متوقف خواهد شد. با افزایش فروش خودروهای برقی، شرکت‌های معدنی تاسیس‌شده لیتیوم کافی برای تامین صنعت ندارند. جنرال موتورز قصد دارد تا ۲۰۳۵ تمام فروش خودروهای خود را برقی کند.

طبق گزارش تحقیقاتی کیلی بلو بوک، در سه‌ماهه اول ۲۰۲۳ فروش خودروهای باتری‌دار، پیکاپ‌ها و شاسی‌بلندها در ایالات متحده نسبت به سال قبل ۴۵درصد افزایش داشته است.  بنابراین شرکت‌های خودروساز در تلاش هستند تا دسترسی انحصاری به معادن کوچک‌تر را قبل از ورود دیگران قطع کنند. اما این استراتژی، آنها را در معرض تجارت پر‌افت‌‌و‌خیز معدنکاری قرار می‌دهد. معادن گاهی اوقات در کشورهایی قرار دارند که به لحاظ سیاسی بی‌ثبات هستند و حفاظت ضعیفی از محیط زیست در آن‌ها انجام می‌شود. بنابراین شرکت‌ها اگر اشتباه انتخاب کنند، ممکن است در نهایت برای لیتیوم بسیار بیشتر از آن چیزی بپردازند که قرار است در طول چند سال بفروشند. اما گفته آن‌ها این است که چاره‌ای ندارند، زیرا منابع قابل‌اعتماد کافی از لیتیوم و سایر مواد مورد‌نیاز در باتری چون نیکل و کبالت، برای میلیون‌ها وسیله نقلیه برقی موردنیاز در جهان وجود ندارد.

در گذشته، خودروسازان به تامین‌کنندگان باتری اجازه می‌دادند لیتیوم و سایر مواد خام را خودشان خریداری کنند. ولی کمبود لیتیوم سبب شده است خودروسازانی که جیب بزرگ‌تری دارند مجبور شوند مستقیما این فلز ضروری را خریداری و برای کارخانجات باتری‌سازی ارسال کنند. این کارخانه‌ها نیز برخی متعلق به تامین‌کنندگان و برخی دیگر به طور جزئی یا کامل در اختیار خودروسازان هستند. شرکت جنرال موتورز سال گذشته قراردادی با شرکت لیتیوم لیونت، برای مواد معدنی آمریکای جنوبی امضا کرد. این شرکت در ماه ژانویه نیز با سرمایه‌گذاری ۶۵۰میلیون دلاری در شرکت لیتیوم امریکاس، مستقر در ونکوور، برای توسعه معدن Thacker Pass در نوادا موافقت کرد. شرکت فورد موتور نیز قراردادهای لیتیوم با تامین‌کننده شیلیایی اس‌کیو‌ام، و نماسکا لیتیوم از کبک، به امضا رسانده است.

معاملاتی که خودروسازان با شرکت‌های معدنی و پردازش‌کنندگان مواد خام انجام می‌دهند، به ابتدای این صنعت بازمی‌گردد؛ زمانی که فورد مزارع لاستیک را در برزیل برای تامین مواد لاستیک ایجاد کرد. به نظر می‌رسد ۱۰۰ سال بعد با این انقلاب جدید، خودروسازان به آن مرحله بازگشته‌‌اند. به گفته شرکت مشاوره بنچمارک مینرال اینتلیجنس، ایجاد یک زنجیره تامین برای لیتیوم بسیار گران خواهد بود، به‌ طوری که می‌تواند ۵۱میلیارد دلار هزینه داشته باشد. برای استفاده از یارانه‌های ایالات متحده نیز مواد خام باتری باید از آمریکای شمالی یا متحدان تجاری آن استخراج و فرآوری شوند.

رقابت شدید برای این فلز به افزایش قیمت آن به سطح ناپایدار کمک کرده است. به گفته مدیر اجرایی شرکت ریویان، از آغاز ۲۰۲۲ قیمت لیتیوم به سرعت بالا رفته و هیاهوی بسیاری در سیستم ایجاد شده است. ده‌ها شرکت در حال توسعه معادن هستند و ممکن است درنهایت لیتیوم بیش از کفایت برای رفع نیازهای همه وجود داشته باشد. تولید جهانی ممکن است زودتر از حد انتظار افزایش یابد و منجر به سقوط قیمت لیتیوم شود؛ این اتفاق در گذشته نیز افتاده است. این مساله باعث می‌شود خودروسازان برای این فلز بیشتر از ارزش آن پرداخت کنند. اما شرکت‌های خودروساز ریسک نمی‌کنند، زیرا هراس دارند اگر حتی چند سال بدون لیتیوم کافی بمانند، شرکتشان هرگز نتواند آن را جبران کند.

ترس آنها البته بجاست. در جاهایی که فروش خودروهای برقی بیشترین رشد را داشته است، خودروسازان معتبر جایگاه زیادی را از دست داده‌اند. در چین که تقریبا یک‌سوم خودروهای جدید برقی هستند، فولکس واگن، جنرال موتورز و فورد سهم بازار خود را به تولیدکنندگان داخلی مانند بی‌‌وای‌‌دی از دست داده‌اند. تسلا نیز که زنجیره تامین لیتیوم و سایر مواد خام را در طول سال‌ها ایجاد کرده است، به طور پیوسته توانسته سهم بازار را در چین، اروپا و ایالات متحده به ‌دست آورد. این شرکت پس از تویوتا دومین فروشنده بزرگ خودروهای جدید در کالیفرنیاست.

شرکت‌های چینی نسبت به خودروسازان اروپایی و آمریکایی این برتری را دارند که متعلق به دولت هستند یا حمایت می‌شوند؛ در نتیجه، می‌توانند ریسک‌های بیشتری را در استخراج معدن متحمل شوند، زیرا استخراج اغلب با مخالفت‌های محلی، ملی‌سازی یا مشکلات فنی روبه‌روست. در ماه ژوئن، شرکت سازنده باتری چینی CATL توافق‌نامه‌ای را بولیوی برای سرمایه‌گذاری ۴/ ۱‌میلیارد دلاری در دو پروژه لیتیوم تکمیل کرد. درحالی‌که به دلیل بی‌ثباتی سیاسی، تعداد کمی از کشورهای غربی به این کشور تمایل نشان داده‌اند. بسیاری از کشورهایی که دارای ذخایر بزرگ هستند مانند بولیوی، شیلی و آرژانتین، منابع طبیعی را ملی کرده‌اند یا کنترل‌های شدید بر مبادلات ارزی دارند.

حتی در کانادا و ایالات متحده، ایجاد معدن ممکن است سال‌ها طول بکشد. در نتیجه، مدیران و مشاوران خودرو به معادنی در سراسر جهان سرازیر شده‌اند، که بیشتر آنها تولید را آغاز نکرده‌اند. ریوتینو، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های معدنی جهان، اخیرا به توافقی برای تامین لیتیوم شرکت فورد دست یافته است که لیتیوم را از معدنی در حال توسعه در آرژانتین تامین می‌کند. ریوتینو فهرستی از روش‌های استخراج، روابط با جوامع محلی و تاثیرات زیست‌محیطی را در اختیار نمایندگان شرکت خودروسازی قرار داده است تا «همه راحت باشند».