علت نابسامانی بازار تایر چیست؟

به گزارش صنعت ماشین،  بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار در تاریخ 18/4/1401 که توسط سازمان حمایت به معاونت‌های وزارت صمت ابلاغ شد، شیوه تعیین قیمت کالاهای مشمول قیمت‌گذاری تغییر کرد.

در شیوه جدید تعیین قیمت کالاهای مشمول قیمت‌گذاری بعد از پیشنهادهای صنوف و کارخانه‌داران توسط دفاتر تخصصی وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اعلام می‌شود.

سپس بعد از بررسی به کمیسیون اقتصادی دولت ارجاع و بعد از بررسی مجدد و تأیید محتوای پیشنهاد در ستاد تنظیم بازار تصویب شده و بعد از تأیید نهایی اعلام رسمی خواهد شد.

پیش‌ازاین قیمت‌گذاری در ستاد تنظیم بازار به دنبال پیشنهاد تولیدکنندگان و نظر کارشناسی دفاتر تخصصی و تعیین قیمت سازمان حمایت انجام می‌شد.

وحید خراسانی کارشناس صنعت تایر با اشاره به گرانی قیمت تایر در بازار گفت: فرایند پیشین قیمت‌گذاری از دیدگاه صنوف تولیدی مورد انتقاد بود و آن‎‌ها همواره به تأخیر سازمان حمایت در تصویب قیمت‌ها اعتراض داشتند؛ البته در شیوه جدید قیمت‌گذاری منوط شدن قیمت مصوب به تأیید رئیس‌جمهور و کمسیون اقتصادی دولت، طولانی‌شدن این فرایند قابل‌پیش‌بینی است.

وی در ادامه افزود: به‌عنوان نمونه بازار تایر سواری به همین علت دچار کمبود، افزایش قیمت نامتعارف و ایجاد بازار سیاه شده است. تولیدکنندگان تایر آخرین بار دی‌ماه 1399 موفق به دریافت مجوز افزایش قیمت شدند و در سال 1400 با وجود تورم کالاهای مواد اولیه و افزایش حقوق و دستمزد علی‌رغم درخواست‌های مکرر به آن‌ها مجوزی برای افزایش قیمت داده نشد.

این کارشناس صنعت تایر به اشاره به آسیب قیمت‌گذاری نادرست، اظهار داشت: خردادماه سال جاری در حالی با افزایش قیمت 30 درصدی این کالا‌ موافقت شد که بنا بر ادعای انجمن تولید‌کنندگان تایر، مواد اولیه 74 درصد و هزینة حقوق، دستمزد و سربار 94 درصد افزایش‌یافته بود.

خراسانی در ادامه گفت: باتوجه‌به افزایش قیمت ارز در نیمه اول سال جاری، تولیدکنندگان در شهریور‌ماه درخواست افزایش قیمت 25 درصدی داشتند که باتوجه‌به تغییر فرایند قیمت‌گذاری تا کنون به طور رسمی مورد تأیید قرار نگرفته است.

وی افزود: این در حالی است که باتوجه‌به افزایش 40 درصدی قیمت ارز از شهریورماه امسال تاکنون، موافقت با درخواست افزایش قیمت 25 درصدی هم برای تولیدکنندگان چاره‌ساز نخواهد بود و آن‌ها مجبور به تولید در ناحیه ضرر خواهند بود.

ضرورت تغییر در شیوه قیمت‌گذاری تایر

خراسانی با بیان اینکه تداوم این وضع موجب بحرانی شدن اوضاع کارخانه‌ها تولید تایر شده است، گفت: برخی از شرکت‌ها که تولید‌کننده باکیفیت‌ترین تایر‌های سواری در کشور هستند، در بهمن‌ماه سال جاری به علت اعتصاب کارکنان در نتیجه عدم توانایی شرکت در پرداخت مطالبات چندین روز تعطیل بوده و تولید را متوقف کردند.

وی در پایان با اشاره به اهمیت کنترل بازار تایر توسط نهاد‌های نظارتی گفت: دستگاه‌های نظارتی باید به مسئله برخورد با عرضه خارج از شبکه قانون و قاچاق برخورد کنند. از طرف دیگر اصلاح فرایند قیمت‌گذاری به نحوی باید صورت پذیرد که نظارت بر قیمت‌گذاری به‌صورت پسینی باشد؛ یعنی صنوف مربوطه قیمت مدنظر خود را اعلام کرده و مدارک و مستندات را به سازمان حمایت و ستاد تنظیم بازار ارائه کنند.

اعمال سیاست‌های اشتباه در قیمت‌گذاری به ضرر مصرف‌کنندگان است

بر اساس این گزارش، به نظر می‌رسد که این تصور در برخی مسئولین وجود دارد که تأخیر در اعلام قیمت‌های جدید و یا کاستن از میزان افزایش قیمت درخواستی تولیدکنندگان، در جهت حمایت از مصرف‌کنندگان است.

اما اتفاقاتی که در کف بازار به وقوع می‌پیوندد متفاوت با این تصور است. به‌عنوان نمونه در بازار تایر، در برهه کنونی باتوجه‌به این که تولید‌کنندگان مجبور به تولید در ناحیه ضرر هستند به‌منظور کم‌کردن ضرر، تولید خود را کاهش می‌دهند از سوی دیگر توزیع‌کنندگان تایر نیز با علت وجود انتظارات تورمی تایر را عرضه نمی‌کنند تا قیمت‌ها اصلاح شود.

افزایش عجیب قیمت تایرپراید به دلیل عدم اعلام قیمت‌های جدید

در نتیجه کاهش عرضه و وجود انتظارات تورمی قیمت بسیار بیشتر از افزایش قیمت درخواستی تولیدکنندگان بالا رفته است. به‌عنوان‌مثال قیمت یک جفت تایر پرایدی 1.1 میلیون تومان بوده که در صورت موافقت با درخواست افزایش قیمت 25 درصدی قیمت آن به 1.4 میلیون می‌رسید.

اما هم اکنون در نتیجه عدم توجه به درخواست افزایش قیمت تولیدکنندگان، قیمت این کالا بین 3.5 تا 4 میلیون تومان رسیده است که فشار زیادی به مصرف‌کنندگان وارد نموده و باعث نارضایتی مردم شده است.