تولید و فروش قطعات خودرو در سراشیبی

 تقریبا از ابتدای سال جاری تا مهر امسال هر ماه تولید قطعه با میزانی از افت همراه بوده است، اما در مهرماه امسال این رویه دچار تغییر شد، تا جایی که حتی میزانی رشد را نیز نسبت به ماه‌های گذشته در تولید و فروش ثبت کرد. با این وجود در آبان دوباره وضعیت به منوال قبل بازگشت و تولید و فروش قطعه هم نسبت به مدت مشابه سال گذشته و هم نسبت به مهرماه افت داشته است. این موضوع تا حد زیادی مربوط به افت تولید خودرو است که در آبان‌ماه شاهد آن بودیم؛ با این وجود انتظار می‌رود در آذرماه فروش قطعه‌سازان رو به افزایش رود.

طبق گزارش بازوی پژوهشی مجلس، تولید قطعه در ماه میانی پاییز حدود ۳درصد کمتر از مدت‌زمان مشابه سال گذشته بوده است. همچنین در همین بازه زمانی فروش نقطه‌به‌نقطه قطعه‌سازان نیز با افت حدود ۲درصدی همراه بوده است.

اما در آمار ماهانه، تولید قطعه‌سازان در آبان نسبت به مهر حدود ۸درصد کاهش را نشان می‌دهد. فروش آنها در این مدت‌زمان نیز حدود ۷درصد کمتر بوده است. در آبان‌ماه خودروسازان تا حد زیادی تولید خود را کاهش دادند، به طوری که طبق گزارش‌های خودروسازان به سازمان بورس، تولید آنها در آبان  سال جاری کاهش ۲۴درصدی نسبت به مهر را ثبت کرده بود. بسیاری این افت تولید را به نزدیکی زمانی با افزایش قیمت رسمی خودرو نسبت می‌دهند که البته عامل موثری هم بود.

 اما با توجه به اینکه بلافاصله بعد از اعلام قیمت‎های جدید مدیرعامل ایران خودرو اعلام کرد که سه همت درآمد حاصل از رشد قیمت خودرو و دو همت تسهیلات را یک‌جا به قطعه‌سازان خواهد داد، مشخص می‌شود احتمالا آنها در تامین قطعه نیز مشکلات عدیده‌ای داشتند. بنابراین عجیب نیست اگر فروش قطعه‌ در آبان نسبت به مهر یا آبان سال گذشته کاهشی بوده باشد. بدیهی است خودروسازان که حالا کمتر از سال گذشته تولید می‌کنند، کمتر هم قطعه خریداری کرده‌اند.

علاوه بر این بدهی خودروسازان به تولیدکنندگان قطعه می‌تواند عامل مهمی در افت تولید قطعه باشد. در واقع قطعه‌سازان با مشکلات نقدینگی عمیقی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند و تاکنون وعده‎هایی مبنی بر دریافت پنج همت از مطالبات خود دریافت کرده‌اند. اما همچنان مشکلات نقدینگی پابرجاست که می‌تواند علت دیگر افت تولید و فروش قطعه باشد.

عامل دیگر سناریویی است که از سال گذشته نشانه‌های مختلف بر آن صحه گذاشته‌اند. برخی قطعه‌سازان از سال گذشته ادعا کرده‌اند که خودروسازان بزرگ برای تامین قطعات مورد نیاز خود دست به واردات از چین می‌زنند و مراجعه آنها به قطعه‌سازان داخلی برای تامین نیاز‌های خود رو به کاهش است. برخی آمار و ارقام سازمان توسعه تجارت به‌نوعی تایید‌کننده این ادعاست.