در سواحل دریای مرمره، کارخانهای به رنگ خاکستری و فیروزهای با سرعتی سرسامآور ساخته شده است که تولید خودروهای برقی را با قدرت دنبال میکند. آنکارا امیدوار است شرکت «توگ» بهعنوان اولین خودروساز بزرگ برقی ترکیه، جایگاه بینالمللی این کشور در این حوزه را تثبیت کند. در داخل کارخانه، بازوهای روباتیک، محفظه سرنشینان مدل شاسیبلند برقی شرکت توگ به نام T۱۰X را که سال گذشته برای اولینبار عرضه شد، جوشکاری میکنند. پس از رنگآمیزی، قطعات برای مونتاژ فرستاده میشوند و در نهایت از یک تونل نورانی عبور میکنند تا کارشناسان فنی هرگونه عیوب احتمالی را بررسی کنند. در این کارخانه در هر یکساعت ۲۰دستگاه خودرو تولید میشود. باتری این خودروها با مشارکت شرکت چینی «فاراسیس انرژی» تولید میشود و در ساختمان مجاور مونتاژ میشوند.
براساس گزارش خبرگزاریهای مختلف، از جمله بلومبرگ، آنکارا همچنین مذاکرات جداگانهای را با دیگر خودروسازان چینی از جمله شرکت سایکموتور و گریتوالموتورز با هدف همکاری مشترک در زمینه تولید خودروهای برقی آغاز کرده است. سرمایهگذاری چینیها میتواند بخش رو به رشد خودروهای برقی ترکیه را تقویت کند. «توگ» شرکت ترکیهای تولیدکننده خودروهای برقی، اولین کارخانه خود را در سال ۲۰۲۲ افتتاح و فروش محصولات خود را سال گذشته آغاز کرد. ترکیه همچنین تلاشهایی را برای جذب شرکت تسلا، غول آمریکایی خودروهای برقی انجام داده است. رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، طی نشستی در ماه سپتامبر در نیویورک، از ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا، دعوت کرد تا کارخانهای در این کشور تاسیس کند. ماسک و اردوغان روابط دوستانهای دارند. یکی از مدیران شرکت توگ که خواست نامش فاش نشود، به خبرگزاری فرانسه گفت: «سال گذشته در این کارخانه بیش از ۲۰هزار دستگاه خودرو تولید شد. حتی کارخانه تسلا در سال اول فعالیت خود تنها ۲هزار دستگاه خودرو تولید کرد.»
این مدیر همچنین از نیروی کار تحصیلکرده این کارخانه که ۴۰درصد آنها را زنان تشکیل میدهند، قدردانی کرد. طی نیمقرن گذشته، منطقه مرمره در اطراف استانبول به یکی از مراکز پیشرو در حوزه صنعت خودروی جهان تبدیل شده است. خودروسازان عمده از جمله فیات و رنو در ابتدای دهه ۱۹۷۰ کارخانههای خود را در آنجا افتتاح کردند و شرکتهایی مانند فورد، تویوتا و هیوندای از موقعیت ترکیه در نقطه تلاقی اروپا، آسیا و خاورمیانه بهره بردند. لونت تایلان، مشاور مستقل، در این خصوص به خبرگزاری فرانسه گفت، آنها در ابتدا برای تامین نیازهای بازار محلی سرمایهگذاری کردند؛ بازاری که برای مدت طولانی با استفاده از اعمال تعرفهها محافظت میشد؛ اما پس از اجرایی شدن توافقنامه اتحادیه اروپا و اتحادیه گمرکی ترکیه در سال ۱۹۹۵ که بازار اروپا را به روی خودروهای ساخت ترکیه باز کرد، صادرات افزایش یافت. امروزه صنعت خودروی ترکیه حدود ۷۰درصد از محصولات خود را به اروپای غربی صادر میکند.
به گفته آلبرت سیدام، رئیس انجمن تولیدکنندگان قطعات و قطعات خودروی ترکیه، شبکه گستردهای متشکل از ۵۳۰پیمانکار فرعی فعال در صنعت خودرو ایجاد شده است که بیش از ۲۳۰هزار نفر در مجموعههای تحت مدیریتشان مشغول به کار هستند. وی به خبرگزاری فرانسه گفت: «بیشتر خودروها در سراسر جهان حداقل یک قطعه دارند که در ترکیه تولید میشود. برای مثال، بوق خودروی پرشتاب تسلا رودستر را یکی از اعضای انجمن تامین کرد.»
بازار پررونق
در سال ۲۰۱۸، شرکت خودروسازی توگ در قالب سرمایهگذاری مشترک بین چهار شرکت ترکیهای و اتاق بازرگانی این کشور تاسیس شد تا صنعت خودروی ترکیه را به سوی خودروهای برقی هدایت کند. سیدام معتقد است: «این پروژه نقطهعطف مهمی در صنعت خودروی ترکیه محسوب میشود و نماد جاهطلبی این کشور برای بدل شدن به یک بازیگر برجسته در بازار جهانی خودروهای برقی جهان است.» زمانبندی عرضه مدل T۱۰X درست قبل از انتخابات ریاستجمهوری ترکیه در مارس ۲۰۲۳ حاکی از تلاش اردوغان برای معرفی این خودروساز به عنوان «افتخار ملی» است. اما بهرغم وعدههای دولت برای حمایت از خودروهای برقی، گروه خودروسازی توگ ادعا میکند که حمایت دولت محدود به اجازه استفاده رایگان از زمین برای ساخت کارخانه ساحلی Gemlik و تعهد به خرید ۵۰۰وسیله نقلیه در سال است.
طبق دادههای انجمن توزیعکنندگان صنعت خودروی ترکیه، مدلT۱۰X از زمان عرضه، نزدیک به یکسوم فروش خودروهای برقی در ترکیه به تعداد نزدیک به ۱۹هزار و ۵۰۰دستگاه در سال ۲۰۲۳ را به خود اختصاص داده است. این بازار به طور روزافزونی پررونق و رو به رشد است. فروش خودروهای برقی طی سال گذشته ۹برابر شد و بازار ترکیه را بزرگتر از ایتالیا و اسپانیا کرد. البته با وجود اینکه شرکت توگ امیدوار است مدل T۱۰X تا پایان سالجاری در آلمان و سال آینده در فرانسه به بازار عرضه شود، تایلان معتقد است که این شرکت هنوز راه زیادی در پیش دارد. به گفته او، این خودرو گرانقیمت محسوب میشود و سالانه تنها حدود ۲۵هزار دستگاه از آن به فروش میرسد. تایلان تاکید میکند که برای داشتن شانس کسب بیشترین سود، یک کارخانه خودروسازی باید حداقل در سال حدود ۲۰۰هزار دستگاه وسیله نقلیه تولید کند.