محمد غلامی، نماینده ستاد توسعه اقتصاد دیجیتال معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری ضمن ارائه گزارشی از روند اجرای قانون جدید معاملات خودرو، گفت: در بند ک تبصره ۱۰ قانون بودجه ۱۴۰۲ به منظور شفافسازی و هوشمندسازی فرایند معامله خودرو و جلوگیری از کلاهبرداری همچنین توسعه اقتصاد دانشبنیان دیجیتال، مقرر شد که اطلاعات مرتبط با معاملات خودرو توسط دستگاههای ذیربط در اختیار سکوهای بخش خصوصی قرار گیرد.
همچنین، فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (فراجا) موظف شد که با صدور کد رهگیری پیش از تعویض پلاک، امکان ثبت معامله در سکوهای بخش خصوصی را فراهم کند.
وی ادامه داد: در فاز اول اجرای این قانون، جلسات متعددی با ذینفعان از جمله پلتفرمها و سازمانهای دارنده اطلاعات خودرویی، برگزار و در نهایت، امکان استعلام سوابق خودرو در سکوهای بخش خصوصی فراهم شد. البته رضایت مالک برای دریافت این اطلاعات شرط است و از طریق ارسال پیامک OTP به مالک، امکان رضایتسنجی فراهم شده است.
فاز اول (سرویس استعلام اطلاعات خودرو توسط سکوهای بخش خصوصی)
فاز اول این قانون مزایای متعددی برای مردم به همراه داشته است که از جمله آن میتوان به امکان سنجش ریسک معامله قبل از شروع آن، اطلاع از سوابق تصادفات، تخلفات رانندگی، ممنوعالمعامله بودن خودرو و ...، افزایش شفافیت و اعتماد در فرایند معامله و افزایش ظرفیت توسعه اقتصاد دانش بنیان دیجیتال در کشور توسط سکوهای مرتبط اشاره کرد.
پاییز امسال با حضور مسؤولان امر، از این سرویس در محل فرماندهی انتظامی (فراجا) رونمایی شده بود. همچنین طبق اعلام فراجا حدود ۱۵۰ هزار استعلام تاکنون از پلتفرمها انجام شده است.
در ادامه، غلامی افزایش شفافیت و اعتماد در فرآیند معامله خودرو، جلوگیری از کلاهبرداری و سوءاستفاده، کاهش مراجعات حضوری به ادارات و دستگاههای ذیربط، سهولت و تسریع در فرآیند معامله و توسعه اقتصاد دانشبنیان دیجیتال را از جمله مزایای این طرح دانست.
فاز دوم (ثبت معاملات در سکوهای بخش خصوصی)
در بخش دوم قانون، امکان ثبت معامله در سکوهای بخش خصوصی از طریق کد رهگیری صادر شده توسط فراجا پیشبینی شده است.
آییننامه اجرایی
در راستای اجرای این بخش از قانون، هماهنگیهای لازم جهت تصویب آییننامه اجرایی قانون در هیات وزیران انجام شد و این آییننامه در تاریخ ۱۹ مهر ۱۴۰۲ به تصویب رسید. در بند ۱۰ این آییننامه، مقرر شده است که فراجا با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت، شیوهنامه اجرایی ثبت معاملات خودرو را ظرف مدت دو ماه تدوین کنند.
غلامی خاطر نشان کرد: جلسات متعددی با سازمانهای ذیربط با محوریت و میزبانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری برگزار شد و بحثهای عمیقی در خصوص قسمتهای مختلف شیوهنامه اجرایی ثبت معاملات و ملاحظات دستگاهها شکل گرفت. خوشبختانه در حال حاضر، توافق بین سازمانها در این خصوص نهایی شده و امکان ارائه سرویس ثبت معاملات خودرو توسط سکوهای بخش خصوصی وجود دارد.
نماینده ستاد توسعه اقتصاد دیجیتال معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری ضمن دعوت از سکوهای بخش خصوصی در این راستا، گفت: قبل از نهاییسازی شیوهنامه اجرایی ثبت معاملات، لازم است مراحل اجرای پایلوت و تست این خدمت در سکوهای بخش خصوصی انجام شود، همچنین از تمامی سکوهای علاقهمند دعوت میکنیم جهت دریافت مجوز ثبت معاملات و این وب سرویس ارزشمند، درخواست خود را به معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری ارائه کنند.
امین کلاهدوزان، رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی هم این اقدام را نتیجه تلاش و همکاری با دستگاههای مختلف کشور به خصوص فراجا، معاونت علمی ریاست جمهوری و معاونت راهبردی قوه قضاییه دانست و اعلام کرد: نتیجه این حرکت قطعا در رشد اکوسیستم تجارت الکترونیکی کشور مؤثر بوده و سهولت، اعتماد و امنیت بیشتر در معاملات را برای مردم به ارمغان خواهد آورد.
وی افزود: امکان حضور سکوها در این بازار فرصت بسیار ارزشمندی است تا در راستای سیاستهای دولت و مصوبات مجلس شورای اسلامی، خدمت رسانی به مردم تسهیل شود.
کلاهدوزان با اشاره به مهمترین ویژگیهای این اقدام، تصریح کرد: کاهش اختلافات و پروندههای قضایی طرفین معامله، جلوگیری از برخی کلاهبرداریهای احتمالی و ایجاد اطمینان خاطر بیشتر برای خریدار و فروشنده از مهمترین ویژگیهای این اقدام است.
در پایان این مراسم رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صمت، ضمن دعوت از تمام شرکتهای نوآور و دانشبنیان که در این زمینه فعالیت دارند، اعلام کرد: پذیرش تقاضای اتصال سکوها تا اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۳ ادامه داشته و پیشبینی میشود هموطنان تا پایان بهار سال آینده بتوانند از این خدمات در بستر سکوهای منتخب استفاده کنند.
به نقل از معاونت علمی ریاستجمهوری، به حکم قانون، امکان استعلام آخرین وضعیت وسیله نقلیه شامل مشخصات هویتی مالک، وجود ممنوعیتهای معاملاتی، سوابق تصادفات و نیز امکان استعلام وضعیت طرفین معامله شامل استعلامات هویتی، ممنوعالمعامله بودن و غیره از طریق سکوها با رعایت حریم شخصی افراد، در اختیار دو طرف معامله قرار خواهد گرفت و طرفین میتوانند مقدمات عقد قرارداد را به صورت الکترونیکی طی کرده و در انتها مبایعهنامه را نیز به صورت الکترونیکی و برخط تنظیم و امضا کنند. پس از امضای فروشنامه الکترونیکی خریدار و فروشنده با اخذ نوبت و مراجعه به مراکز تعویض پلاک میتوانند بلافاصله نسبت به طی مراحل نهایی نقل و انتقال وسیله نقلیه اقدام کنند.