شوک تکان‌ هنده ای که به مشتریان خودرو وارد شد!

به گزارش صنعت ماشین، در هفته‌ای که گذشت، شاهد سکته در بازار خودرو بودیم، افزایش نجومی و بی‌سابقه برخی از محصولات داخلی که صدای مشتریان را درمی‌آورد. این فعل و انفعالات خبر از یک بحران جدیدتر در این صنعت می‌دهد و معلوم نیست ریسمان مشکلاتش تا به کجا گریبانگیر مردم خواهد شد.

روزنامه اعتماد در این باره نوشت: هنوز چند روزی از سال جدید نگذشته که بازار خودرو ملتهب شده و قیمت‌ها نجومی شده است. فعالان بازار خودرو دلیل اصلی رشد قیمت‌ها را روند افزایشی قیمت دلار می‌دانند البته علاوه بر این باید به عملکرد شرکت‌های خودروساز در کاهش عرضه نیز اشاره کرد، چراکه به‌رغم تعریف ده‌ها پروژه و دستورالعمل راهبردی برای رشد و عرضه بیشتر خودرو، در نهایت خودروسازان آمارهای ناامید‌کننده‌ای از تولید خودرو در سال 1400 منتشر کردند و همین موضوع نیز باعث افزایش قیمت خودرو در بازار شده است. بررسی آمارهای تولید محصولات سواری گویای این نکته است که ایران‌خودرو در سال 1400 با تولید حدود 451‌هزار و 100 دستگاه، عنوان پرتیراژترین خودروساز کشور را به خود اختصاص داد و سایپایی‌ها در سال 1400 در مجموع تولید نزدیک به 281‌هزار و 250 دستگاه خودروی سواری را تجربه کردند، این در شرایطی است که در سال پیش از آن آنها توانسته بودند حدود 289‌هزار و 500 دستگاه انواع خودروی سواری تولید کنند.

روزنامه توسعه نیز در گزارشی به عوامل این اتفاق پرداخته است: قیمت خودرو در حالی روندی افزایشی را تجربه می‌کند که پیش از این وزیر صنعت، معدن و تجارت نه فقط در زمان دریافت رای اعتماد که حتی در ماه‌های پس از تصدی این وزارتخانه، وعده می‌داد که قیمت خودرو به زودی کاهش خواهد یافت.

دلیل رشد قیمت‌ها چیست؟

محمدرضا نجفی‌منش، فعال صنعت خودرو در پاسخ به این سئوال که دلایل رشد قیمت‌ها چیست؟ می‌گوید: قیمت ارز یکی از مولفه‌هایی است که در قیمت تمام شده برخی بازارها تاثیر مستقیم می‌گذارد و بازار خودرو نیز این قاعده مستثنی نیست. در روزهای گذشته ما شاهد آن بودیم که قیمت دلار از حدود ۲۵ هزار تومان به بیش از ۲۸ هزار تومان رسید و این موضوع خود را در بازار خودرو نیز نشان داده است.

آنچه نجفی‌منش بدان استناد می‌کند نکته‌ای است که کارشناسان دیگر نیز درباره گرانی قیمت خودرو و سایر کالاها بر زبان آورده‌اند.

صرافان نیز دلیل افزایش بهای هر ارز را توقف مذاکرات وین و نامعلوم بودن آینده مذاکرات ایران با کشورهای ۴ به‌علاوه یک می‌دانند.

در عین حال فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو درباره دلایل گرانی‌ها به خبرآنلاین گفت: بی‌توجهی به عوامل کلان تورمی در اقتصاد کشور و تلاش برای حل و فصل مشکلات با وعده‌های مدت‌دار، عامل اصلی تنش در بازارهای کشور است؛ هرچند نوسانات بازار به وعده‌های سیاسیون و دولتمردان دائما در حال کاهش است که نشان‌دهنده کاهش شدید سرمایه اجتماعی مجموعه مدیریت اجرایی و قانونگذاری در کشور است.

وی می‌افزاید: بازار به وعده‌های وزیر صمت مبنی بر افزایش دو برابری عرضه در سال ۱۴۰۱ و افزایش چشمگیر عرضه در سال ۱۴۰۰ هم بی‌تفاوت بوده و هست؛ کمااین‌که میزان عرضه به بازار نسبت به سال گذشته کاهش یافت که نشان از شناخت دقیق بازار از کیفیت و تحقق‌پذیری وعده‌ها داشت.

پشت‌پرده‌ای در کار است؟

تورم به پاشنه آشیل دولت سیزدهم تبدیل شده است؛ هرچند موج تورمی از سال ۱۳۹۷ مهمان اقتصاد ایران شد اما وعده‌های سنگین ابراهیم رئیسی و تیم همراهش برای مهار تورم و معطل ماندن کشور برای احیای برجام سبب شده است افکار عمومی حساسیت ویژه‌ای در این حوزه داشته باشد در عین حال تبعات تشدید تورم در سفره خانوار نمودی عینی دارد چراکه ردپای افزایش قیمت‌ها حالا این روزها نه تنها در بازار دلار و سکه که در بازار کالاهای مصرفی مشهودتر است.

در چنین شرایطی کالاهای بادوام چون خودرو از رشد قیمتی مستثنا نیستند آنچه در این فضا اهمیت دارد، افزایش شدید قیمت‌ها در عین نبود مشتری است.

معامله‌گران بازار خودرو می‌گویند هرچند خرید و فروش به کف رسیده، اما نوسان قیمتی بسیار قابل توجه شده است به طوری که در بازه زمانی کوتاهی نظیر یک هفته قیمت برخی خودروها بین ۵ تا ۴۰ میلیون تومان افزایش را تجربه کردند.

صحبت از پشت پرده صنعت خودرو و همچنین پشت‌پرده بازار خودرو این روزها داغ است.

دادستان کل کشور درباره اینکه صنعت خودرو با پشت پرده‌هایی روبه‌روست، گفت: دست‌های پشت پرده نمی‌گذارند کیفیت صنعت خودرو افزایش یابد. اما این همه ماجرا نیست. دست‌های پشت پرده در ماجرای ممانعت از ورود خودرو نیز مورد استناد قرار دارند.

رشیدی کوچی، نماینده مجلس می‌گوید دست‌های پشت پرده مانع واردات خودرو به کشور شده‌اند. وی در گفتگویی صریحا تاکید دارد «نه فقط مجلس که حتی دولت و مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز با واردات خودرو موافق هستند، اما مسئولانی که در هیئت مدیره شرکت‌های خودرویی و قطعه‌سازی عضویت دارند مهمترین کسانی هستند که مانع واردات خودرو به کشور شده‌اند.»

هر چه هست بازار خودروی ایران همچون صنعت خودرو روزهای خوبی را پشت‌سر نمی‌گذارد. قیمت هر دستگاه پراید در شرایط کنونی به بالاتر از ۱۹۰ میلیون تومان رسیده است و بهای سمند و پژو ۴۰۵ نیز افزایشی تصاعدی را در روزهای اخیر تجربه کرده است به طوری که فربد زاوه می‌گوید سمند ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومانی به هیچ عنوان دور از ذهن نیست چراکه جمع شدن خط تولید این دو خودرو نیز می‌تواند عامل مهمی در افزایش قیمت آنها باشد.

به نظر می‌رسد خرید و فروش خودرو و تداوم قرعه‌کشی رانت بزرگی را برای بخشی از تصمیم‌گیران و سیاستگذاران فراهم کرده است؛ چرا که به رغم قول‌های مکرر هیچ تغییری در این نظام ایجاد نشده و مشتریان به واسطه کاهش قدرت خرید، دور از بازار به نظاره نشسته‌اند تا ببینند قطار افزایش قیمت‌ها کجا متوقف خواهد شد.

کاربران چه می‌گویند؟