عرضه خودرو در بورس کالا مخالفان و ذینفعانی جدی داشت

‏ حامد سلطانی نژاد مدیرعامل بورس کالا در مراسم افتتاحیه عرضه خودرو در بورس کالا با بیان اینکه «برخی این سوال را ‏می‌پرسند که چه لزومی دارد تا خودرو در بورس کالا عرضه شود» گفت: بورس کالا می‌تواند عرضه و تقاضای تمامی کالاهای ‏پرحجم واسطه‌ای را شفاف کند. اما این ظرفیت وجود دارد تا در خصوص کالاهای نهایی هم تاثیر گذار باشد. وی گفت: اما چرا ‏باید در موضوع خودرو نیز وارد شویم؟ چون برای از بین بردن رانت باید از سازو کار بورس کالا استفاده کنیم. ‏

مدیرعامل بورس کالا با ارائه گزارشی در خصوص استقبال شهروندان از عرضه خودرو در بورس کالا گفت: با عرضه خودرو در ‏بورس کالا حدود ۲۶ هزار کد معاملاتی ایجاد شد. در روز عرضه محصولات بهمن ۳۵۰۰ تقاضا برای این محصولات مدیریت ‏شد که در این سازو کار حدود ۹۲ کارگزاری نقش آفرینی کردند.‏

سلطانی نژاد در خصوص سنگ‌اندازی‌های پیش روی عرضه خودرو در بورس کالا گفت: تا لحظه آخر فشار می‌آوردند تا این ‏عرضه کنسل شود. ذینفعان روش‌های فروش پیشین، فشار می‌آورند تا قیمت‌گذاری دستوری تداوم داشته باشد. این قبیل ‏افراد با فرایند‌های شفاف مثل بورس جلوگیری مخالف هستند. وی گفت: امروز را بابت رفع سایه شوم دلالی در یکی از صنایع ‏مهم کشور جشن می‌گیریم.‏

حامد سلطانی نژاد مدیرعامل بورس کالا در پایان ابراز امیدواری کرد تا بورس بتواند نقش تامین مالی خودروسازان را نیز ایفا ‏کند. وی گفت: هدف ما این است که خودروسازان بتوانند با بورس تامین مالی کنند. فروش سلف و سلف موازی در دستور ‏کار بازار خودرو پیش بینی شده است. ‏

مجید عشقی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به لغو چندباره عرضه خودرو در بورس کالا گفت: وزارت صمت ‏ملاحظاتی داشت که سعی شد آنها برطرف شود. وی بورس کالا را یکی از ارکان بسیار مهم اقتصاد کشور دانست و گفت: ‏تکمیل زنجیره محصولات در بورس کالا اهمیت دارد چرا که اگر تمام زنجیره در فرآیندی شفاف عرضه شود، تمامی زنجیره با ‏اختلال روبرو می‌گردد.‏

عشقی ضمن ابراز امیدواری برای انتشار اوراق تامین مالی خودروسازان در بورس، گفت: برای عرضه خودرو در بورس ‏خودروهایی که حساسیت کمتری روی آن وجود داشت را انتخاب کردیم.

تجربه امروز نشان داد که این روش فروش درست ‏بوده است و ما در این مسیر مصمم شدیم و برای عرضه سایر خودروها نیز برنامه‌ریزی خواهیم کرد تا به قیمت‌های مناسب‌تر ‏دست پیدا کنیم. ‏

رضا مسعودی فر معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه عرضه خودرو در بورس را اقدامی در جهت حذف رانت ‏دانست و گفت: این اقدام در جهت حذف رانت و واسطه‌ها است. یکی از اصول پیشگیری از جرم شفافیت است. رفع تعارض ‏منافع و پاسخگویی در پیشگیری از جرم موثر است. عرضه خودرو در بورس کالا به ارتقا شفافیت کمک می‌کند و هر اقدامی ‏که شفافیت را بیشتر  کند مورد حمایت است.‏

وی ادامه داد: وجود انحصار باعث رانت می‌شود. فساد با قیمت گذاری دستوری اتفاق می‌افتد. متناسب نبودن تقاضا با عرضه ‏باعث ایجاد محدودیت و پرونده در خصوص کدهای ملی اجاره‌ای می‌شود. در سه ماهه اول ده هزار پرونده الزام به تنظیم سند ‏خودرو داشته ایم. به همین دلیل در سه ماهه اول ۱۵ هزار فقره در حوزه فک پلاک پرونده ایجاد شده است و عرضه خودرو ‏در بورس از انجا که به شفافیت کمک می‌کند مورد تایید است.‏

پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به حمایت مجلس از عرضه خودرو در بورس کالا گفت: بورس کالا ‏یعنی شفافیت. ما از این سیاست در مجلس با تمام توان حمایت می‌کنيم. قیمت گذاری دستوری برای اقتصاد کشور سم است. ‏

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با حمایت از ایده سرمایه گذاری مشترک خودروسازان با کشورهای صاحب نام خودروسازی ‏گفت: باید سرمایه‌گذاری مشترک با کشورهای صاحب نام در خودروسازی انجام بگیرد.‏

وی در همین رابطه گفت: اولین خواسته ما این است که بازار شفاف داشته باشیم. آغاز این فعالیت می‌تواند از خودروهای ‏خاص باشد و استمرار این مسیر می‌تواند به سایر خودروها تسری پیدا کردم. باید اطلاعات بهای تمام شده در خودروسازان در ‏مقایسه با اقلام مشابه خارجی احسا گردد. تعمیم آن به سایر خودروها می‌تواند گام‌های بعدی باشد و البته در این حوزه ‏مخالفت‌های در بخش دولتی و غیردولتی انجام شده است. گام دوم در این موضوع کاهش بهای تمام شده است و ایجاد رقابتی ‏کردن محصولات داخل با خارج از کشور است. بخش سوم نیز امکان واردات خودروهای خارجی برای ایجاد رقابت است. وی در ‏ادامه ابراز امیدواری کرد تا بتوانیم در آینده نزدیک با شرکت‌های صاحب نام طرح‌های مشترکی را اجرا کنیم. ‏

احسان خاندوزی وزیر اقتصاد در آئین افتتاح عرضه خودرو در بورس کالا گفت: برخلاف برخی تحلیل‌ها و فضاسازی‌هایی که ‏در عرصه رسانه‌ای کشور در خصوص بی برنامه بودن دولت در عرصه اقتصادی صورت می‌گیرد، سلسله اقداماتی در ماه‌های ‏گذشته صورت گرفت و همه این‌ها نخ تسبیحی است که عمل سیاست گذاری اقتصادی را نشان می‌دهد و به این سمت ‏حرکت می‌کنیم که رانت را از تجارت و توزیع پاک کنیم.‏

وی در خصوص عرضه خودرو در بورس کالا گفت: در موضوع خودرو جریان‌های متعددی خوش نداشتند و ندارند که فرآیند ‏تجارت و توزیع این دست از کالاها را به شکل کاملاً شفاف و رقابتی ادامه دهیم، اما با فراز و نشیبی موفق شدیم به عنوان ‏دستور کار عملی محقق کنیم و از این منظر خیلی خوشحالم که امروز این اتفاق مبارک رخ داده است.‏

وی افزود: علی رغم اینکه بورس کالا را به عنوان یکی از بسترهای رکنی و نه تشریفاتی و تزئینی نظام تجارت و توزیع باور ‏داریم، اما به این قائلم که این بورس کالا نیازمند عناصر نهادی مکملی است که بتوانیم بخشی از تصمیم‌های دستوری یک ‏سویه مقامات رسمی وزارتی کشور را در قالب تنظیم گری‌های سازگار با بازار در کنار ساز و کار بورس کالا در نظر بگیریم.‏

وزیر اقتصاد با بیان اینکه امروز مدیران خودروسازی، مشتریان، مسئولان و نمایندگان از وضعیت صنعت خودرو گریانند، گفت: ‏علی رغم اینکه الزام قانونی برای مطرح شدن عرضه خودرو در شورای عالی بورس وجود نداشت، ولی جمع بندی شورا به این ‏سمت رفت که این گام برداشته شود رانت گسترده‌ای که به نام مردم در قرعه کشی‌های کذایی در حال توزیع بود و نصیب ‏دلال‌ها می‌شد به حداقل ممکن برسانیم.‏

وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: همچنین عرضه خودرو در بورس کالا منافع متعددی برای مصرف کنندگان دارد، ‏زیرا این گمان وجود داشت مبنی بر اینکه ورود خودرو به بورس کالا فشار بیشتری به مصرف کنندگان وارد می‌کند و با ‏قیمت‌های بالاتر روزهای سخت برای مردم شکل بگیرد شود، اما عرضه خودرو در بورس کالا نشان داد که این امر صورت ‏نمی‌گیرد. این زمانی تکمیل می‌شود که بتوانیم تنظیم گری‌های لازم در حوزه توزیع و تجارت راهم رسماً به ساز و کار بورس ‏کالا متصل کنیم.‏

وی در حاشیه آیین افتتاحیه گفت: عرضه خودرو در بورس کالا شروع فرآیند نجات خودروسازی بود. در گذشته منافع ‏خودروساز به جیب اشخاص نامعلومی می‌رفت. امیدواریم این مسیر ادامه پیدا کند تا در مشتریان بیشتر در این فرایند بتوانند ‏شرکت کنند. ‏

وی در پاسخ سوای در خصوص اینکه مخالفان عرضه خودرو در بورس چه کسانی هستند، گفت: بالاخره کسانی که از ‏فرایندهای فروش غیربورس منتفع می‌شوند یا ذی‌نفع هستند یا تصورات غلطی دارد و تصور می‌کنند با عرضه در بورس ‏اتفاقات عجیبی می‌افتد یا حتی گفته می‌شد عرضه در بورس رانت ایجاد می‌کند مقاومت می‌کردند.‏