تحول در انتقال قدرت با گیربکس 6 سرعته ایران خودرو

صنعت ماشین- گیربکس های شش سرعته ایران خودرو در انواع دستی، نیمه اتوماتیک AMT و اتوماتیک تحولی بزرگ در نقشه توسعه قوای محرکه این خودروساز برای صنعت خودرو ایران به شمار می آید چرا که طی حدود ۳دهه گذشته تمامی محصولات صنعت خودرو ایران با اتکا به گیربکس های ۵ سرعته دستی توسعه پیدا کرده بودند وبه همین دلیل مزیت رقابتی و توسعه همگام با خودروسازان بزرگ جهان را از دست داده بودیم اما این دستاورد می تواند صنعت خودرو ما را در مسیر توسعه در کنار قابلیت رقابت قرار دهد.

به گزارش صنعت ماشین،

نخستین فرزند نقشه راه قوای محرکه و گیربکس ایران خودرو که خط تولید انبوه آن در کارخانه نیرومحرکه مشغول فعالیت است، نسخه 6 سرعته دستی است که به سرعت در محصولات بومی ایران خودرو در حال جایگزینی است. این گیربکس ضمن کاهش محسوس مصرف سوخت، کیفیت رانندگی را ارتقاء می دهد و در سرعت های 80 کیلومتر به بالا صرفه جوئیی بالایی را رقم می زند.

گیربکس AMT یا نیمه اتوماتیک راه حلی نسبتا اقتصادی تر از گیربکس تمام اتوماتیک اما دستاوردی جهت سهولت رانندگی در خودروهای میان رده است. گیربکس نیمه اتوماتیک AMT ایران خودرو نیز بر پایه همین گیربکس 6 سرعته دستی توسعه یافته و مراحل نهایی آن در حال اتمام جهت آماده سازی ورود به فاز تولید انبوه و نصب روی محصولات کنونی و آینده ایران خودرو است. در گام بعد نیز گیربکس 6سرعته اتوماتیک قرار است وارد فاز تولید انبوه شود و در نهایت نوبت به یکی از دستاورد های به روز یعنی گیربکس اتوماتیک دوکلاچه می‌رسد که تعداد معدودی از خودروسازان در جهان توانایی تولید آن را دارند. تنوع بیش از 5 گیربکس در مجموعه قوای محرکه ایران خودرو در کنار بیش از 10 پیشرانه ثروت قابل توجهی برای تنوع بخشی به محصولات در تیپ های مختلف و برای نیازهای متنوع مشتریان است و کمتر خودروسازی در جهانی چنین تنوعی را در اختیار دارد. همچنین توجه به این نکته ضروری است که تمامی دستاورد های ایران خودرو بر پایه دانش بومی و داخلی سازی بنا شده اند و به این ترتیب چه در شرایط تحریم و چه در شرایط غیرتحریم این تولیدات در ساختار آبی ها حفظ خواهد شد.

شرکت نیرومحرکه از شرکت‌های زیرمجموعه ایران خودرو، با اتکا به توان مهندسی و طراحی و دانش نیروهای جوان و متخصص، توسعه گیربکس شش سرعته را در دستور کار قرار داده و منجربه شکل‌گیری هسته طراحی این نوع گیربکس در مجموعه ایران خودرو شده است. این شرکت با الگوبرداری از تولیدکنندگان برتر جهانی و همچنین اطمینان به زنجیره تامین توانمند خود پس از ارزیابی‌های متعدد، موفق شده این محصول را به ثمر برساند. راناپلاس نخستین محصولی بود که مجهز به گیربکس شش سرعته شد. در ادامه نیز تجهیز سایر محصولات گروه صنعتی ایران‌خودرو به این نوع گیربکس در دستور کار قرار دارد. در این پروژه اتکا به توان و دانش شرکت‌های تولیدکننده داخلی، سبب کاهش سرمایه‌گذاری در تولید شده است. این صرفه جویی در طراحی و ساخت قالب و ابزار این محصول نیز اثربخش بوده است.

از سوی دیگر فرآیندهای کیفی محصول در تمامی مراحل طراحی و ساخت حاکم بوده و تیم تخصصی کیفیت بر این فرآیند نظارت کاملی داشته‌اند.

گیربکس در جهان

هم اکنون بر اساس آمار بیش از نیمی از گیربکس هایی که در خطوط تولید خودروسازان مورد استفاده قرار می گیرد از نوع دستی یا Manual است. همچنین طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته (ارجاع به مرکز آمار IHS)، حدود 118 میلیون خودرو در سال 2030 تولید خواهد شد که از این میزان حدود 55 میلیون خودرو با گیربکس دستی و 63 میلیون خودرو با انواع گیربکس‌های اتوماتیک تولید می‌شود. همچنین در سهم گیربکس‌های اتوماتیک بیش‌ترین سهم به ترتیب متعلق به گیربکس‌های AT ، DCT و CVT است.

مزایایی که ششمین دنده به همراه می آورد

نقطه اشتراک گیربکس های جدید ایران خودرو بهره گیری از 6 دنده است که یک دنده بیشتر از گیربکس های قدیمی 5 سرعته دارد اما بدون شک این سوال پیش می آید که اضافه شدن یک دنده مگر چه تاثیری در عملکرد گیربکس می تواند داشته باشد؟ برای پاسخ به این سوال باید گفت : اضافه کردن دنده شش، کاهش دور موتور در سرعت‌های بالا را به همراه خواهد داشت که مزیت هایی نظیر کاهش مصرف سوخت در سرعت‌های بالا، کاهش استهلاک قطعات قوای محرکه با توجه به کارکرد در دورهای پایین تر، کاهش سطح صدای موتور در سرعت های بالا را رقم خواهد زد.

گیربکس‌های شش سرعته نسبت به گیربکس‌های پنج سرعته، مصرف سوخت پایین‌تری دارد به‌ویژه در سیکل برون شهری (رانندگی در اتوبان) با سرعت‌های بالا، که این میزان کاهش متناسب با نوع موتور و خودرو، به حدود هفت تا درصد می‌رسد. با توجه به محاسبات انجام گرفته مصرف سوخت خودرو در سیکل ترکیبی به میزان دو تا دو و نیم درصد کاهش می یابد. در ایران با وسعت جغرافیایی بالا، در مسیرهای برون‌شهری، خودرو در سرعت‌های بالا و گیربکس در بالاترین دنده (دنده شش در گیربکس‌های شش سرعته) قرار دارد که با توجه به پیمایش حدود 20 هزار کیلومتر در سال که معمولا 30 درصد این پیمایش در سیکل برون شهری اتفاق می افتد، شاهد کاهش مصرف سوخت حدود 35 لیتر در سال به ازای هر خودروی دارای گیربکس شش سرعته خواهیم بود. کاهش مصرف سوخت تجمعی بنزین با برنامه تولید روزانه حدود 700 دستگاه خودروی مجهز به گیربکس شش سرعته، 9 میلیون لیتر در سال برآورد می‌شود.

کاهش دمای بحرانی موتور و کاهش اتلافات حرارتی موتور یکی دیگر از مهمترنی نتایج کارکرد موتور روی دور موتور پاین تر است که بایک دنده بیشتر در گیربکس 6سرعته منجر می شود و در نهایت استهلاک پایین تر و طول عمر بالاتری را برای پیشرانه به ارمغان خواهد آورد.

همچنین در راستای کسب رضایت بیشتر مشتری و ارائه تجربه ای متفاوت، با تغییر نوع مکانیزم تعویض دنده در این گیربکس، کیفیت تعویض دنده مناسب‌تری نسبت به گیربکس پنج سرعته حاصل می‌شود.

بالاترین حد داخلی سازی برای گیربکس 6سرعته دستی

با هدف هم‌گام شدن در مسیر توسعه فناوری گیربکس‌های دستی شش سرعته، تولید این نوع گیربکس با 95 درصد ساخت داخل در دستور کار گروه صنعتی ایران خودرو قرار گرفته است که تولید آن در سال گذشته آغاز شد. طراحی و توسعه این گیربکس برای نخستین بار با توان مهندسان داخلی و همچنین ساخت قالب و ابزار های تولیدی با اتکا به زنجیره تامین کنندگان داخلی در گروه صنعتی ایران خودرو رقم خورده است. تولید این نوع گیربکس در شرکت نیرو محرکه با ظرفیت تولید روزانه دو هزار و 500 دستگاه انواع گیربکس صورت خواهد گرفت. این تولید با آخرین فناوری‌های روز و با کیفیت بالا انجام می‌گیرد. نوع نیمه اتوماتیک گیربکس شش سرعته، با نام تجاری 6 AMT در دست توسعه است.

یک دنده بیشتر و میلیون ها یورو صرفه جویی ارزی

در فرآیند طراحی و تولید گیربکس شش سرعته‌، بیش از 135 قالب جدید با همکاری 21 سازنده ساخته شده و تولید گیربکس داخلی حدود 87 میلیون یورو صرفه جویی ارزی در طی چهار سال ایجاد خواهد کرد.

در سال‌های اخیر پروژه راهبردی طراحی و توسعه گیربکس‌های جدید برای خودروهای سواری در راستای توسعه بومی‌سازی، به شرکت نیرو محرکه واگذار شده تا در کنار سایر سازندگان داخلی و با بهره‌ گیری از شرکت‌های دانش‌بنیان، پروژه‌های جدیدگیربکس در سطح تکنولوژی‌های روز دنیا درداخل کشور اجرا شود.

گیربکس شش دنده قابلیت نصب برروی اکثر خودروها را دارد و تولید این گیربکس در شرایط تحریمی و داخلی‌سازی آن کاری جهادی محسوب می‌شود.

اتوماتیک ها مسیر را تکمیل می کنند

با توسعه این گیربکس، بر اساس نقشه راه ایران‌خودرو، تجهیز محصولات در کلاس ابعادی مختلف با گروه پلتفرم‌های 200P، 700P و 1IKP، به گیربکس شش دنده دستی در برنامه توسعه قرار دارد. از 100 درصد نیاز بازار آینده ایران، حدود 50 درصد نیاز به گیربکس اتوماتیک و 50 درصد نیز به گیربکس دستی تعلق دارد. ایران خودرو در نظر دارد که 70 درصد محصولات مجهز به گیربکس دستی را به گیربکس شش سرعته مجهز کند. در گام‌های بعدی مسیر توسعه، گیربکس اتوماتیک از نوع AMT به این خانواده گیربکس اضافه خواهد شد. لازم به یادآوری است که با گام نهادن در این مسیر توسعه، در فازهای بعدی، زمینه توسعه گیربکس‌های اتوماتیک DCT نیز فراهم خواهد شد.

عصر خودرو