سکته خودروسازی در تابستان

صنعت ماشین: جدیدترین گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره تولیدات صنعتی کشور طی پنج ماه ابتدایی امسال نشان می‌دهد تولید خودروی سواری طی تابستان امسال (تیر و مرداد) روندی کاهشی داشته است؛ موضوعی که با مسائل مختلفی از جمله کمبود قطعات و خاموشی‌ها ارتباط دارد. در این آمار، فروردین ماه عملا دره تولید خودرو لقب گرفته و قله آن نیز است.

به گزارش صنعت ماشین،

بنابر گزارش منتشرشده از سوی وزارت صمت، خودروسازان طی اردیبهشت و خرداد و نسبت به فروردین، روندی صعودی در تولید داشته‌اند؛ اما این روند در تیر ماه افت و در مرداد نزولی‌تر شده است. بررسی اوضاع کلی تولید در خودروسازی کشور طی پنج ماه ابتدایی امسال نشان می‌دهد خودروسازان فراز و نشیب‌های زیادی را تجربه کرده‌اند؛ به‌نحوی‌که گاهی مشکل چندانی در تامین قطعات موردنیاز نداشته‌ و گاهی نیز با کمبود و حتی نبود قطعات مواجه بوده‌اند. خودروسازان بزرگ کشور نوروز امسال را تعطیل مطلق نبودند و ازآنجاکه انبارهایشان پر از محصولات ناقص بود، نیمه نخست فروردین را به تکمیل ناقصی‌ها اختصاص دادند. هرچند در نیمه دوم فروردین و با توجه به شروع پیک چهارم کرونا اما و اگرهایی درباره آغاز به کار خودروسازان وجود داشت، اما برخلاف سال گذشته که تولید از اوایل اردیبهشت کلید خورد، شرکت‌های خودروساز بعد از تعطیلات عید رسما سال جدید تولید را کلید زدند. با توجه به تعطیلی حدودا ۱۵روزه در فروردین، طبیعی بود که خودروسازان طبق روال سال‌های قبل، در این ماه با کاهش تولید مواجه شوند. در اردیبهشت اما اوضاع بهتر شد و خودروسازان توانستند تولید خود را نسبت به فروردین بالا ببرند. در این ماه شورای رقابت مجوز افزایش قیمت به خودروسازان را داد، اما اجرای آن تقریبا تا اواخر اردیبهشت طول کشید. با آغاز خرداد، خودروسازان با بهبود اوضاع نقدینگی (حاصل از مجوز شورای رقابت برای افزایش قیمت) مواجه شدند و توانستند رشد قابل توجهی را در مقایسه با فروردین و حتی اردیبهشت ثبت کنند. در واقع تامین نقدینگی سبب شد خرداد بهترین ماه تولید در پنج ماه امسال برای خودروسازان باشد؛ زیرا تامین قطعات در مسیری نسبتا هموار انجام شد.

با وجود آنکه انتظار می‌رفت روند رو به رشد تولید خودرو در تابستان نیز ادامه پیدا کند، ورق برگشت و تیراژ رو به افت رفت. آنچه در تیر ماه سبب نزولی شدن تولید شد، نخست مشکلات مالی خودروسازان و اثر آن بر روند تامین قطعه و دیگری سرایت بحران جهانی تراشه به صنعت خودروی کشور بود. در این بین، مشکلات مالی ریشه در تداوم قیمت‌گذاری داشت، چه آنکه اثر مجوز شورای رقابت به نوعی پرید و کمبود نقدینگی دوباره خودروسازان را گرفتار کرد. شورای رقابت سال گذشته و در بازگشت به قیمت‌گذاری، بازه زمانی تغییر قیمت خودرو را از سالی یک‌بار به سه ماه یک‌بار تغییر داد تا خودروسازان کمبود نقدینگی را کمتر احساس کنند. تغییر فصلی قیمت‌ها سه دوره (بهار، تابستان و پاییز) اجرا شد و درحالی‌که خودروسازان انتظار دریافت مجوز شورای رقابت برای زمستان را داشتند، این شورا ناگهان تصمیم خود را تغییر داد و از صدور مجوز افزایش قیمت خودرو خودداری کرد. بعدها نیز مسوولان شورای رقابت اعلام کردند بازه زمانی تغییر قیمت خودرو را به ۶ماه یک‌بار تغییر داده‌اند. بنابراین پس از صدور مجوز افزایش قیمت خودرو در اردیبهشت، خودروسازان دیگر اجازه افزایش قیمت نیافتند و از همین رو کمبود نقدینگی گریبان آنها و تولید را گرفت. این موضوع سبب شد تولید خودرو در تیر ماه به جای آنکه بالا برود، افت کند. در مرداد نیز علاوه بر تداوم مساله کمبود نقدینگی، بحران کمبود ریزتراشه‌های الکترونیکی نیز بیشتر خود را نشان داد و ضمن اثرگذاری منفی بر تولید، بر تعداد خودروهای ناقص هم افزود. علاوه بر اینها اما خاموشی‌های گسترده تابستان نیز در ماجرای افت تولید خودرو در تیر و مرداد دست داشته است.

به هر حال خودروسازان و قطعه‌سازان نیز مانند دیگر بخش‌های صنعتی کشور وابسته به برق هستند و هرگونه اختلالی در این مورد، تولید آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تابستان امسال خاموشی‌های زیاد و گسترده‌ای در کشور رخ داد و گزارش وزارت صمت نشان می‌دهد این موضوع اثر منفی قابل توجهی روی تولیدات صنعتی داشته است. از همین رو به نظر می‌رسد صنایع خودرو و قطعه نیز از تبعات خاموشی‌ها در امان نبوده‌اند. حالا باید منتظر اعلام آمارهای مربوط به شهریور بود تا مشخص شود روند نزولی تولید در آخرین ماه تابستان نیز ادامه داشته یا متوقف شده است.

روند سینوسی تولید از فروردین تا مرداد

اما نگاهی به گزارش وزارت صمت درباره روند تولید خودروهای سواری در کشور طی پنج ماه ابتدایی امسال بیندازیم تا مشخص شود خودروسازان چه افت و خیزی را تجربه کرده‌اند. طبق این گزارش، در فروردین امسال، ۵۴هزار و ۸۰۰دستگاه انواع خودروی سورای در کشور تولید شده که پایین بودن این عدد با تعطیلات نوروز در ارتباط است. در اردیبهشت اما خودروسازان توانستند تیراژ خود را به مرز ۷۳ هزار دستگاه نزدیک کنند؛ رقمی که نشان می‌دهد تولید خودروی سواری در مقایسه با اردیبهشت رشد ۳۳درصدی را تجربه کرده است. روند صعودی تولید خودروی سواری، در خرداد هم ادامه یافته؛ به نحوی که تیراژ خودروسازان به ۸۵ هزار و ۸۰۰ دستگاه رسیده است.

مقایسه این عدد با میزان تولید اردیبهشت، رشد حدودا ۱۸درصدی را نشان می‌دهد. بنابراین در خرداد هرچند تولید بالا رفته، اما نرخ رشد نسبت به اردیبهشت افتی قابل توجه را به خود دیده است. با شروع تابستان اما تولید خودروسازان روی دنده افت قرار گرفته و نتیجه آن، رسیدن تیراژ به ۷۹ هزار دستگاه بوده است. این رقم نشان می‌دهد تولید خودرو سواری در نخستین ماه تابستان و در مقایسه با آخرین ماه بهار، تقریبا ۹درصد کاهش را به خود دیده است. سرانجام در مرداد نیز که مشکلات تولید به اوج خود در پنج ماه امسال رسید، تیراژ خودروهای سواری به کمی بیش از ۵۷هزار دستگاه سقوط کرد. با توجه به این آمار، خودروسازان افتی حدودا ۲۸درصدی را در تولید خودروی سواری طی مرداد و نسبت به تیر تجربه کرده‌اند.

منبع: دنیای اقتصاد